Tarihin Tekerini Geriye Döndürmek: Moda Tasarımında Geleneği Yorumlama Sorunsalı

Bu makalede, Endüstri Devrimi’nden sonra gelişen yeni giyim-kuşam alışkanlıklarından duyulan kaygıyla Osmanlı aydınlarıtarafından tartışılan ‘bir milli moda yaratmalıyız’ önermesi ışığında, günümüzde bir kısım akademisyen ve tasarımcıtarafından önerilen; ‘moda tasarımında geleneği yorumlama’ savı ve ‘geleneksel olanı kavrayış’, eleştirel biçimdeele alınmıştır. Konu, Osmanlı’dan günümüze kadar yapılan gelenekçi önermeler çerçevesinde, Batı’nın Endüstri Devrimisürecinde geliştirdiği bilim, kültür, sanat ve tasarım alanındaki yaklaşımlarıyla irdelenmiştir. Anahtar Sözcükler: Glasgow Sanat Okulu, Arts & Crafts, Estetik Akım, Endüstri Devrimi.

Anahtar Kelimeler:

-

In this paper, the suggestion of the Ottoman entelectualists ‘we should create a national fashion’ occured with the apprehension for new clothing habits gained after the Industrial Revolution is disscussed. The suggestions of ‘interpreting the tradition in fashion design’ and the comprehension of what is ‘traditional’, which are proposed by some academics and designers, are evaluated with a critical approach. The subject is examined within the frame of traditionalist suggestions offered from the time of the Ottomans till today, with the conceptions of the Western science, culture, art and design developed through the period of the Industrial Revolution

Keywords:

Glasgow Art School, Arts & Crafts, Aesthetic Movement Industrial Revolution,

PDF

___

Arthur, Elizabeth F. (1980). “Glasgow School of Art Embroideries, 1894-1920”, The Journal of the Decorative Arts Society (4/ 8): 18-25.
Barthes, Roland (2008). “Moda Dizgesi”, Cogito (55): 117- 129.
Callen, Anthea (1985). “Sexual Division of Labor in the Arts and Crafts Movement”, Woman’s Art Journal (5/6): 1- 6
Demez, Gönül (2009). “Sınıfsal ve Bireysel Kimlik Oluşumunda Beden Sorunu: Habitus” (Beden Özel Sayısı), Toplum Bilim Dergisi (18): 17- 25.
Ergür, Atila (1997). “Gelenek Görenek ve İnançların Halk Sanatına Etkisi”, 5. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Maddi Kültür
Seksiyon Bildirileri, Bildiriler Kitabı, Kültür Bakanlığı Yayınları, 171- 174.
Flügel, J.C. (2008). “Giysi Sembolizmi ve Giysinin Çok Anlamlılığı”, Cogito (55): 121- 132.
Göle, Münir (2008). “Sarışın Kadının İçi Boş mu?”, Cogito (55): 142- 150.
James, Wendy (2013). Törensel Hayvan, çev.: Sevda Çalışkan, İstanbul, Türkiye İş Bankası Yay.
Kipöz, Şölen. (21. 04. 2014). “Kavramsal Moda Tasarımı: Gelişimi, Uygulamaları”, Anadolu Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Moda Tasarımı Bölümü Konferanslar Dizisi, Eskişehir.
Konuk, Kader (2008). “Osmanlı ve Avrupa Arasındaki Karşılıklı Etkileşimde
Etnomaskeleme: Lady Mary Wortley Montagu’nun Rolünü Yeniden Canlandırmak”, Cogito (55): 168-191.
Lehnert, Gertrud (2000). A History Of Fashion, Almanya: Könemann.
Os, Nicole Van. (2002). “Milli Kıyafet, Müslüman Osmanlı Kadını ve Kıyafetinin Mahiyeti”,
Türkler (Cilt 14): 142, Yeni Türkiye Yayınları.
Osman Hamdi Bey & Marie de Launay (Ahmet A. Ersoy’un Önsözü) (1999). 1873 Yılında Türkiye’de Halk Giysileri, Elbise-i Os
maniyye Levant Times&Shipping Gazette Basımevi’nden tıpkı basım), çev.: Erol Üyepazarcı. İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yay.
Stankiewicz, Marry Ann (1992). “From the Aesthetic Movement to the Arts & Crafts Movement, Studies in Art Education”, A journal of Issues and Research (33/3): 165- 173.
Şahin, Yüksel (2006). 1920- 1930 Yılları Arasında Türkiye’de Kadın Siluetinde Moda Anlayışı ve Değişimler, DEÜ- Güzel Sanatlar Enstitüsü Yayınları.
________ (2010). “Fashion and Textile Design Education in Faculties Giving Art Education in Turkey”, 10th World Textile Conference, June 21- 23, 2010, Vilnius- Litvanya (CD ortamında).
________ (2011/4). “Geleneksel Kadın Giyimi Kesim Tekniğinde Modanın Etkisi”, Folklor Edebiyat Dergisi (68): 181- 185. Tunalı, İsmail (2009). Tasarım Felsefesi, İstanbul: Yem Yayınları.
Varlı-Görk, Reyhan (2013). “Oyun İçin Oynamak” Sözlü Bildiri, 2. Hasan Ünal Nalbantoğlu Sempozyumu, Ankara-ODTÜ: 27-29 Mart 2013.