Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dil Bilincinin Belirlenmesi

Bu çalışmanın amacı, Türkçe öğretmeni adaylarının dil bilincinin ne düzeyde olduğunu belirlemektir. Çalışma, bir üniversitenin eğitim fakültesi, Türkçe öğretmenliği bölümü 3. ve 4. sınıfında öğrenim görmekte olan 35 Türkçe öğretmeni adayıyla yürütülmüştür. Çalışmada Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçe bilinçlerinin ne düzeyde olduğu, bu bilinçlerini güçlendirmek ve bu konudaki farkındalıklarını arttırmak için neler yaptıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma ‘temel nitel araştırma’ desenine göre yürütülmüştür. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dil Bilincinin Belirlenmesine Yönelik Görüş Alma Formu” kullanılarak toplanmış ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Çalışmanın sonunda Türkçe öğretmeni adaylarının çoğunun Türkçe dil bilincine sahip oldukları sonucuna varılmıştır. Çalışmanın bulguları literatürde yer alan benzer çalışmalarla karşılaştırılarak tartışılmıştır. Bütün bu aşamalardan sonra başta Türkçe öğretmeni adayları olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlara, kişilere, program hazırlayıcılarına yönelik önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe öğretmeni adayları, , dil, , dil bilinci

PDF

___

Akarsu, B. (1998). Dil-kültür bağlantısı. İstanbul: İnkılâp Kitabevi Yayınları.
Akbıyık, C., Karadüz, A. ve Seferoğlu, S. S. (2013). Öğrencilerin internet ortamında kullandıkları yazılı sohbet dili üzerine bir araştırma. Bilig, 64, 1-22.
Aksan, D. (2007). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: TDK Yayınları.
Arslan, A., Kılıç, Y. (2012). Türkçe öğretmenleri ile öğretmen adaylarının Türkçe bilinç düzeyleri (Ağrı ili örneklemi). Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 799-806.
Balboni, P. E. (1993). Language awareness in the national curriculum for language education in Italy, 2(4), 187-193.
Çağlak, E. (2003). Kitle iletişim araçlarında Türkçenin yanlış kullanımı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, 4, 117-125.
Çiftçi, Ö. (2007).İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin Türkçe öğretim programında belirtilen okuduğunu anlamayla ilgili kazanımlara ulaşma düzeyinin belirlenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Downes, P. (2010). Eric Hawkins obituary, Radical innovator in language teaching. 25 Ocak 2020 tarihinde https://www.theguardian.com/education/2010/dec/16/eric-hawkins-obituary sayfasından erişilmiştir.
Erbay, N. ve Çakmak, İ. (2009). Küreselleşme, dilde tek tiplilik ve “makineleşme”. Türk Dili Dergisi, 692,103-109.
Erdem, C. ve Eskimen, A. D. (2019). Türk dili ve edebiyatı öğretmen adaylarının Türkçe bilinci üzerine bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 23-27.
Ertuğrul İ. ve Keskin, N.(2012). İnternetin Türkçenin kullanımında ve toplum-birey yapısının değişimindeki rolü. IUYD, 3(2), 79-88.
Gray, K. (1994). Language awareness: A learner-centred view, 3(3-4), 131-140.
Hawkins, E. W. (1999). Foreign language study and language awareness. Language Awareness, 8(3-4), 124-142.
İpek, B. (2015). Bireyde dil bilinci. Journal of Turkish Language and Literature, 1(2), 33-44. James, C. (2005). Eric Hawkins: A tribute on your ninetieth birthday. Language Awareness, 14(2-3), 80-81.
Kavcar, C. (2008). Türkçe'nin güncel sorunları. 27 Şubat 2020 tarihinde https://www.turkcede.org/turk-dili/770-turkcenin-guncel-sorunlari.html sayfasından erişilmiştir.
Kızıltan, N. ve Yangın Ersanlı, C. (2008). Üniversite öğretim elemanlarının dil bilinci ve Türkçe kullanım duyarlılığı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 39-50.
Kolaç, E. (2009). Öğretmen adaylarının Türkçe sözlük ve yazım kılavuzu kullanma tutum ve görüşleri. Türk Dili, 691,50-59.
Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma (Çev. Ed. Selahattin TURAN). Ankara: Nobel Yay.
Stainton, C. (1992). Language awareness: Genre awareness - a focused review of the literature. Language Awareness, 1(2), 109-121.
Svalberg, A. M-L. (2016). Language awareness research: Where we are now. Language Awareness, 25(1-2), 4-16.
Şenyuva, E., Ertüzün, F., Turhan, K. ve Demir, N. (2017). Türk diline ilişkin sorunlar, çözüm önerileri ve Türkçe bilinci: Kuşaklararası karşılaştırma. TEKE Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(3), 1384-1397.
TDK Güncel Türkçe Sözlük. Bilinç. 26 Ocak 2020 tarihinde https://sozluk.gov.tr/sayfasından erişilmiştir.
Tekşan, K ve Kanık Uysal, P. (2018). Türk dili ve edebiyatı bölümünde okuyan öğrencilerin Türkçe bilinç düzeyleri. Milli Eğitim, 218, 263-273.
Temur, T. ve Vuruş, N. (2009). İnternet (genel ağ) ortamında Türkçenin kullanımına ilişkin bir çözümleme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (22), 232-244.
Yaman, H. (2011). Türkçe bilinci ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 151-167.