HASAN ÂLİ YÜCEL’İN “TÜRK EDEBİYATINA TOPLU BİR BAKIŞ” ADLI EDEBİYAT TARİHİ KİTABINDA DİVAN EDEBİYATI VE DİVAN ŞAİRLERİNE YÖNELİK DEĞERLENDİRMELERİ

Hasan Âli Yücel’e göre edebiyat, gelenek ve değerleri, siyasi veya sosyal hadiseler neticesindeyaşanmış değişimleri anlamak ve takip etme imkânı sunduğundan fazlasıyla önem arz etmektedir.Cemiyetin sosyal, kültürel, dinî ve siyasi ögeleriyle alakalı çok fazla bilgiyi uhdesinde barındıranedebiyat eseri, özelde divan edebiyatı eserleri, toplumsal değerin yeniden inşasında referanskaynaklar olarak kabul edilmektedir. Türk milletine ait milli ve manevî kültürün izlerinin uzağındayeni bir vahada başlayıp olgunlaşan divan edebiyatı milli değil, Arap ve Fars kültürlerininegemenliğinde varlık bulan, taklidi değerleri ihtiva eden bir edebiyattır. Bu yüzden Türk kültürüne,diline, anane ve örfüne dair uhdesinde oldukça az bilgi ve birikim yer almıştır. Edebiyatın milliliğigün ile dün arasında ilişki kurduğu ölçüde mümkün olabilir. Divan edebiyatı Türk milletinindününü yok saymış, gün ile dün arasına kalın duvarlar örmüştür.Hasan Ali Yücel, Türk edebiyatının dönemlere ayırırken edebiyat ve cemiyet arasında var olanilişkiden hareket etmektedir. Bu dönem edebiyatı içerisinde yer alan Halk ve tasavvuf edebiyatınımilli kültürün yansıtıcısı olarak kabul ederken, Arap ve Fars edebiyatının taklidiyle şekillenmişDivan edebiyatını, milli kültürden uzak bir edebiyat olarak değerlendirmektedir. Hasan AliYücel’in “Türk Edebiyatına Toplu Bir Bakış” adlı eseri, giriş ve üç bölümden meydanagelmektedir. Eserin üçüncü bölümü altmışaltı sayfadan ibaret olup dört alt başlıktan oluşmaktadır.Eserin üçüncü bölümünden hareketle oluşturduğumuz çalışmamız, divan edebiyatı ve divanşairleri ile alakalı olarak Hasan Ali Yücel’in dil ve muhteva üzerinden yapmış olduğudeğerlendirmeler çerçevesinde şekillenmiştir

Anahtar Kelimeler:

Hasan Ali Yücel, Edebiyat, , Divan Edebiyatı, , Kültür, Edebiyat tarihi

HASAN ALI YÜCEL'S INTERPRETATION OF THE DIWAN LITERATURE AND THE DIWAN POETS IN HIS BOOK “A COLLECTIVE CONSIDERATION OF TURKISH LITERATURE”

According to Hasan Ali Yücel's points of view, literature is highly important as it provides anopportunity to understand and track the traditions, values and important changes which arehappened through the social and political events. Literary works, especially the literary works ofdiwan, which contain a lot of information about the social, cultural, religious and politicalelements of the society, are accepted as reference sources in the reconstruction of social values.The Diwan literature is a literary period that started and matured in a new oasis away from theinfluences of the national and spiritual culture of the Turkish nation. The Diwan Literature is nota national literature, on the contrary it is a literary period that existed under the influences ofArab and Persian cultures and contains imitative values. For this reason, it gives a very limitedknowledge about Turkish culture, language, tradition and customs. The nationality of literaturecan be measured by the possibility of an established relationship with the past; the Diwanliterature has built thick walls between today and yesterday as a period that ignores the yesterdayof the Turkish nation.As Hasan Ali Yücel divides the Turkish literature into periods, he discusses this divisions throughthe framework of the relationship between literature and society. While regarding the folkliterature and the Sufi literature, which are included in the literature of this period, as the reflectorof the national culture, he considers the diwan literature, which has continued for more than sixcenturies, as an imitation of Arabic and Persian literature and as an outsider type of literature tothe national literature and an obstacle between the national period and the current. Hasan AliYücel's work Türk Edebiyatına Toplu Bir Bakış (A Collective Consideration of Turkish Literature) consistsof an introduction and three parts. The third part of the work consists of sixty-six pages and foursubtitles. Based on the third part of the work, our study has been created within the frameworkof the evaluations made by Hasan Ali Yücel on language and content of the diwan literature andits poets.

Keywords:

Hasan Ali Yücel, Literature, History of Literature, The Diwan Literature, Culture,

PDF

___

Bolulu, Osman. “Hasan-Âli Yücel’in Şiirleri ve Şairliği”, Hasan Ali Yücel Günleri, 26-27 Aralık. Ankara: Edebiyatçılar Derneği 1997,126-127.
Dündar, Ali. “Hasan Ali Yücel’de Dil ve Düşünce”. Hasan Ali Yücel’e Armağan. Editör. Ali Coşturoğlu, Mehmet Emiralioğlu, (Ankara: Birleşmiş Milletler Türk Derneği Yayınları, 1997),116.
Emiralioğlu, Mehmet. Hasan Âli Yücel, Ankara: Emel Yayınları, 1967.
Feyzioğlu, Nesrin. “Garib-Name Üzerinde Bir İnceleme”, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum 1996.
Karakoç, Kani İrfan. “Ulus-Devletleşme Süreci Ve Türk Edebiyatı’nın İnşası (1923-1950), Doktora tezi, Bilkent Üniversitesi,2012.
Kaval, Musa. Yunus Emre ve Mevlâna’nın Eserlerinde İnsan ve Tekâmülü, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(2013),101-122.
Kerimoğlu, Canan. “Hasan Âli Yücel’in Dil Ve Edebiyata Bakışı”, Hasan Âli Yücel, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Kiremitçi, Ferdi. XX. Yüzyıl Türk İslam Edebiyatı Tarihi”, Türk İslam Edebiyatı, Editör. Metin Hakverdioğlu - Aynur Kurt, İstanbul: Lisan yayıncılık,2019.
Levend, Agâh Sırrı. Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri. 3.Baskı, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi 1972.
Oğuzkan, A. Ferhan. “Hasan Ali Yücel, Cumhuriyet Dönemi Eğitimcileri”, Editör. H. Bahir Sorguç, Ankara: Unesco Türkiye Milli Komisyonu Yayınları, 1987.
Özdenoğlu, Şinasi. Edebiyatımızın Beş Ana Meselesi, İstanbul: İnkilap Kitabevi,1949.
Özen, İbrahim. “Hasan Âli Yücel’in Edebiyat Tarihçiliği”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/4, Fall 2012, p. 2521-2532, Ankara-Turkey, 2521-2532.
Polat, Ali Ekber. “Hasan Ali Yücel Dönemi ve Plastik Sanatlar”, Yüksek Lisan Tezi, Trakya Üniversitesi Edirne 2011.
Safa, Peyami. “Hasan Âli Yücel”, Son Havadis, İstanbul, 11 Mart 1961.
Uçar, Ayhan. “Hasan Ali Yücel’in Milli Eğitim Bakanlığı Döneminde Orta Öğretimde Gerçekleştirilen Türk Dili ve Edebiyat Eğitimi”, Yüksek Lisan Tezi, Gazi Üniversitesi Ankara, 2009.
Uraz, Murat Hasan. Âli Yücel: Hayatı, Seçme Şiir ve Yazıları, İstanbul: Semih Lütfi Yayınevi, 1938.
Uygur, Mermi. İnsan Açısından Edebiyat, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. 1975.
Yasul, Yüksel Bilkay “Hasan Ali Yücel’in Din ve Tanrı Anlayışı” Yüksek Lisan Tezi, Erciyes Üniversitesi Kayseri 2019.
Yurdakul. Şükran, “Hasan-Âli Yücel’in Edebiyat Tarihçiliği”, Hasan Ali Yücel Günleri, 26-27 Aralık. Ankara: Edebiyatçılar Derneği, 1997),101.
Yücel, Hasan Ali. Türkiye’de Orta Öğretim, Ankara: Kültür Bakanlığı, 1994.
Yücel, Hasan Ali. Edebiyat Tarihimizden, İstanbul: İletişim Yayınlar, 1989.
Yücel, Hasan Âli. Türk Edebiyatına Toplu Bir Bakış, İstanbul: Remzi Kitaphanesi, 1932.
Yağcı, Öner. “Hasan Ali Yüce, İnsan Ve Edebiyat”, Hasan Âli Yücel, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.