Rahmi TAŞCI, Sevinç KARABAK, Turgay ŞANAL, Asuman KAPLAN EVLİCE, Goncagül SARI, Serhan CANDEMİR, Belma ÖZERCAN, Merve BOLAT, Selda ARSLAN, Zeki BAYRAMOĞLU

Türkiye’de Makarna Fabrikalarının Buğday Tedarik Yapısı ve Alım Kriterleri

Bu çalışmada; Türkiye’de faaliyette bulunan makarna fabrikalarının üretim yapısı ve buğday alım kriterlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Türkiye’de faaliyette bulunan 18 makarna fabrikası ile tam sayım yöntemine göre yapılan çalışmada; fabrikaların buğday alış fiyatını belirlemede en önemli kriterlerin sırasıyla; buğdayın irmik rengi, protein oranı, camsı tane oranı ve gluten kalitesi olduğu belirlenmiştir. Makarna fabrikalarının %55’inin; yurt içindeki makarnalık buğday fiyatlarının yüksek olmasından ve yurt içinden istenilen kalite ve miktarda makarnalık buğday tedarik edemediklerinden dolayı her yıl değişen miktarlarda ithal buğday kullandıkları belirlenmiştir. Kalitesi yüksek makarnalık buğday çeşitleri, makarna sanayisi tarafından öncelikli olarak tercih edilmekte ve daha yüksek fiyatla alım işlemi görmektedir. Bu nedenle; geliştirilen çeşitlerin sektörün ihtiyaçlarını karşılayacak kalitede ve tohumluklarının da üreticinin erişebileceği yaygınlıkta olması gereklidir.

Anahtar Kelimeler:

Alım kriteri, İrmik rengi, Makarnalık buğday, Makarna fabrikası

PDF

___

Akın, M., 2017. Buğday, İrmik ve Makarna Kalite Özellikleri Arasındaki İlişkilerinin Sanayi Düzeyinde Araştırılması, Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa
Aydoğan, S., Şahin, M., Akçacık, A. G., Kaya, Y., Kara.,İ , Türköz, M., ve Akçura, M. 2012. Bazı makarnalık buğday çeşitlerinin kalite özelliklerinin belirlenmesi. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 5(1), 82-85.
Bushuk, W., 1998. Wheat breeding for end-product use. Euphytica, 100, 137-145.
Edwards, N.M. And Dexter, J. E., 2009. Factors Associated with the Bread Making Potential of Durum Wheat, Chapter 3. Alınmıştır: The ICC Book of Ethnic Creal-Based Foods Baverages Across the Continents. (eds)Taylor, John R.N.,
Cracknell, Robert L., The University of Pretoria Lynnwood Rood Pretoria, South Africa, p.47-62.
Elgün A, Ertugay Z. 1995. Tahıl işleme teknolojisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum
FAO, 2022. The Food and Agriculture Organization / Gıda ve Tarım Örgütü / Resmi internet sayfası https://www.fao.org/statistics/en/ (Erişim tarihi: 02.02.2022)
Hoseney RC. 1994. Principles of cereal science and technology (2nd ed.). American Association of Cereal Chemists, St. Paul, MN
Kınacı, E., 1993. Cumhuriyetten bugüne makarnalık buğday araştırmalara ve gelişmeler. Makarnalık Buğday ve Mamulleri Sempozyumu. Sayfa:49-55. Ankara
Özberk ,İ., Özberk, F. Coşkun, Y., 2005. Özberk ve Urfa-2005 makarnalık buğday çeşitlerinin verim performansları ve stabiliteleri. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(3):29-34.
TMO, 2022 Toprak Mahsulleri Ofisi / 2020 Dönemi Makarnalık Buğday Alım Baremi / https://www.tmo.gov.tr/Upload/Document/alim/2020/hubalimbaremi.pdf (Erişim tarihi: 08.02.2022)
TMSD, 2022 Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği / Resmi internet sayfası https://www.makarna.org.tr/anasayfa (Erişim tarihi: 02.02.2022)
TÜİK, 2022 Türkiye İstatistik Kurumu / Resmi internet sayfası / https://data.TÜİK.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim tarihi: 02.02.2022)
Yağdı, K. ve Ekingen, H. R. 1993. "Kombinasyon ıslahı uygulamasında bazı kantitatif özelliklerin F3, F4 ve F5 generasyonlarında belirlenen korelasyonları". Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(1), 139-151.
Yüksel , F.,Koyuncu M., Sayaslan, A., 2011. “Makarnalık Buğday (Triticum durum) Kalitesi” Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 4 (2):25-31, 2011, ISSN: 1308-0040, E-ISSN: 2146-0132.
Zencirci, N., Aktan, B. ve Atlı, A., 1993. Türkiye makarnalık buğday yerel çeşitlerinin genetik zenginliğinin modern çeşitlere katkısı. Makarnalık Buğday ve Mamülleri Sempozyumu. Sayfa:107-112. Ankara.