Hafize YUCA, Bilge AYDIN, Enes TEKMAN, Gamze GÖGER, Songül KARAKAYA, Zuhal GÜVENALP, Ayşe Mine GENÇLER ÖZKAN

Peganum harmala L. (Nitrariaceae) Bitkisinin α-Amilaz ve α-Glukozidaz Enzim İnhibisyon, Antioksidan ve Antimikrobiyal Aktivitelerinin Değerlendirilmesi

Peganum harmala (Nitrariaceae) önemli bir tıbbi bitkidir. Türkiye'de halk arasında "üzerlik" olarak bilinen ve nazarlık olarak kullanılan P. harmala, ilk defa Dioscorides tarafından "Moly" olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmada, bitkinin meyve ve herbasından hazırlanan metanolik ekstrelerin α-amilaz ve α-glukozidaz inhibisyon, antioksidan ve antimikrobiyal aktiviteleri incelenmiştir. Antioksidan aktivite in vitro DPPH• ve ABTS•+ süpürücü aktivite deneyleri ile ölçülmüş, aynı zamanda ekstrelerin içerdiği total fenolik bileşen miktarı gallik asit eşdeğeri (GAE) cinsinden tespit edilmiştir. DPPH• süpürücü kapasite deneyinde 40 µg/mL’de en yüksek aktiviteyi standart maddeler troloks (TR) ve α-tokoferol (TK) gösterirken; meyvenin (M) herbaya (H) göre daha iyi etki gösterdiği kaydedilmiştir [(TR) % 91.4>(TK) % 45.5>(M) % 9.4>(H) % 8.3]. ABTS•+ süpürücü aktivite deneyinde de sonuçlar (TR) % 97.1>(TK) % 90.1>(M) % 10.3>(H) % 9.1 şeklinde kaydedilmiştir. Total fenolik bileşen miktarı değerlendirildiğinde meyve içeriğinin, herbaya göre daha zengin olduğu tespit edilmiştir [(M)74.9>(H)73.3 µg GAE/mg ekstre]. Antimikrobiyal aktivite Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis, Candida tropicalis, C. albicans, C. krusei suşlarına in vitro mikrodilüsyon yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. α-Glukozidaz inhibisyon deneyinde 5 mg/mL’de meyve % 36 oranında etki gösterirken (IC50= 6907 μg/mL); akarboz % 63 inhibisyon göstermiştir (IC50= 4738 μg/mL). Herba hiçbir konsantrasyonda etki göstermemiştir. α-Amilaz enzim inhibisyonu deneyinde ise 5 mg/mL’de inhibisyon sıralaması şöyledir: akarboz (% 59)> herba (% 32)> meyve (% 29). Meyve ve herbasının en etkili olduğu maya C. tropicalis olup, MİK değeri her ikisi için de 160> µg/mL olarak elde edilmiştir. Bu nedenle P. harmala’nın antidiyabetik ve antimikrobiyal olarak kullanılabileceği ve sentetik ilaçlara karşı bitkisel alternatif olabileceği sonucuna varılabilir.

Anahtar Kelimeler:

Antioksidan, Antimikrobiyal, α-Amilaz, α-Glukozidaz, Peganum harmala, Nitrariaceae

PDF

___

Ait Abderrahim, L., Taïbi, K., ve Ait Abderrahim, C. 2019. Assessment of the antimicrobial and antioxidant activities of Ziziphus lotus and Peganum harmala. Iranian Journal of Science and Technology, Transactions A: Science, 43(2): 409-414.
Bachhawat, J. A., Shihabudeen, M. S., ve Thirumurugan, K. 2011. Screening of fifteen Indian ayurvedic plants for alpha-glucosidase inhibitory activity and enzyme kinetics. Int J Pharm Pharm Sci, 3(4): 267-74.
Blois, M. S. 1958. Antioxidant determinations by the use of a stable free radical. Nature, 181(4617): 1199-1200.
Clinical and Laboratory Standards Institute. 2008. Reference method for broth dilution antifungal susceptibility testing of yeasts. Approved standard M27-A3.
CLSI, W. 2006. Clinical and laboratory standards institute methods for dilution antimicrobial susceptibility tests for bacteria that grow aerobically. Approve Standard M7-A7, CLSI, seventh ed, PA, USA.
Edziri, H., Mastouri, M., Mahjoub, M. A., Patrich, G., Matieu, M., Ammar, S., Ali, S. M., Laurent, G., Zine, M. ve Aouni, M. 2010. Antibacterial, antiviral and antioxidant activities of aerial part extracts of Peganum harmala L. grown in Tunisia. Toxicological & Environmental Chemistry, 92(7): 1283-1292.
Folin, O. ve Denis, W. 1912. On phosphotungstic-phosphomolybdic compounds as color reagents. Journal of biological chemistry, 12(2): 239-243.
Gholam, H. A., Falah, H., Sharıfıfar, F. ve Mırtaj, A. S. 2008. The inhibitory effect of some Iranian plants extracts on the alpha glucosidase. Iranıan Journal of Basıc Medıcal Scıences, 11(37): 1-9.
Glovaci, D., Fan, W., ve Wong, N. D. 2019. Epidemiology of diabetes mellitus and cardiovascular disease. Current cardiology reports, 21(4): 1-8.
Hadadi, Z., Nematzadeh, G. A. ve Ghahari, S. 2020. A study on the antioxidant and antimicrobial activities in the chloroformic and methanolic extracts of 6 important medicinal plants collected from North of Iran. BMC chemistry, 14(1): 1-11.
Hayet, E., Maha, M., Mata, M., Mighri, Z., Laurent, G. ve Mahjoub, A. 2010. Biological activities of Peganum harmala leaves. African Journal of Biotechnology, 9(48): 8199-8205.
Hellal, K., Maulidiani, M., Ismail, I. S., Tan, C. P. ve Abas, F. 2020. Antioxidant, α-glucosidase, and nitric oxide inhibitory activities of six Algerian traditional medicinal plant extracts and 1H-NMR-based metabolomics study of the active extract. Molecules, 25(5): 1247.
Kartal, M., Altun, M. L., ve Kurucu, S. 2003. HPLC method for the analysis of harmol, harmalol, harmine and harmaline in the seeds of Peganum harmala L. Journal of pharmaceutical and biomedical analysis, 31(2): 263-269.
Koçak, Y., ve Şahin, A. 2009. Peganum harmala L.(üzerlik) tohum ekstresinin analjezik aktivitesi ve akut toksisitesinin fareler üzerinde belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 20(1): 27-30.
Komeili, G., Hashemi, M. ve Bameri-Niafar, M. 2016. Evaluation of antidiabetic and antihyperlipidemic effects of Peganum harmala seeds in diabetic rats. Cholesterol, 2016.
Mazandarani, M., Sineh Sepehr, K., Baradaran, B. ve Khuri, V. 2012. Autecology, phytochemical and antioxidant activity of Peganum harmala L. seed extract in North of Iran (Tash Mountains). Journal of Medicinal Plants and By-products, 2: 85-90.
Moloudizargari, M., Mikaili, P., Aghajanshakeri, S., Asghari, M. H., ve Shayegh, J. 2013. Pharmacological and therapeutic effects of Peganum harmala and its main alkaloids. Pharmacognosy reviews, 7(14): 199.
Nampoothiri, S. V., Prathapan, A., Cherian, O. L., Raghu, K. G., Venugopalan, V. V., ve Sundaresan, A. 2011. In vitro antioxidant and inhibitory potential of Terminalia bellerica and Emblica officinalis fruits against LDL oxidation and key enzymes linked to type 2 diabetes. Food and Chemical Toxicology, 49(1): 125-131.
Nenaah, G. 2010. Antibacterial and antifungal activities of (beta)-carboline alkaloids of Peganum harmala (L) seeds and their combination effects. Fitoterapia, 81(7): 779-782.
Porbarkhordari, E., Foladsaz, K., Hoseini, S. H., Danafar, H., Kheiri Manjili, H. R. ve Ramazani, A. 2014. The hypoglycemic effects of an ethanol extract of peganum harmala in streptozotocin-induced diabetic rats. Iranian Journal of Pharmaceutical Sciences, 10(3): 47-54.
Re, R., Pellegrini, N., Proteggente, A., Pannala, A., Yang, M. ve Rice-Evans, C. 1999. Antioxidant activity applying an improved ABTS radical cation decolorization assay. Free radical biology and medicine, 26(9-10): 1231-1237.
Slinkard, K. ve Singleton, V. L. 1977. Total phenol analysis: automation and comparison with manual methods. American journal of enology and viticulture, 28(1): 49-55.
Sevindik, H. G., Ozek, T., Yerdelen, K. O., Onal, M., Ozbek, H., Guvenalp, Z. ve Demirezer, L. O. 2016. Chemical Composition, Antioxidant Capacity, Acetyl-and Butyrylcholinesterase Inhibitory Activities of the Essential Oil of Thymus haussknechtii Velen. Records of Natural Products, 10(4): 503-507.
Singh, A. B., Chaturvedi, J. P., Narender, T. ve Srivastava, A. K. 2008. Preliminary studies on the hypoglycemic effect of Peganum harmala L. seeds ethanol extract on normal and streptozotocin induced diabetic rats. Indian Journal of clinical biochemistry, 23(4): 391-393.