Çiftçilerin Tarımsal Kuraklık Hakkında Bilgi Düzeyleri ve Düşünceleri: Ceyhan Havzası Örneği

Bu çalışma, Türkiye’de kuraklıktan en çok etkilenen havzalardan biri olan Ceyhan Havzası’nda uzun yıllar yağış verilerine göre en az yağış alan Afşin, Elbistan ve Ekinözü ilçelerinde yürütülmüştür. Anket çalışması bu ilçelerde yer alan üretici sayısıyla orantılı olarak 162 olarak belirlenmiştir. Çalışmanın amacı kuraklıktan etkilenen üreticilerin kuraklık hakkında bilgi düzeylerini ölçmek, kuraklıkla ilgili düşüncelerini belirlemek ve kuraklıktan etkilenme derecelerini etkileyen faktörleri saptamaktır. Bu amaçla ilgili konularda ortalama ve frekans değerleri verilerek bazı öneriler getirilmiştir. Ayrıca kuraklıktan etkilenme derecelerini etkileyen faktörlerin tespiti için Sıralı Probit Model kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, çiftçilerin kuraklık hakkındaki bilgilerinin yetersiz olduğu ve kuraklıktan etkilenme derecelerini etkileyen faktörlerin; yaş, eğitim, tarımsal gelir payı, sulu arazi miktarı, susuz arazi miktarı, yeraltı suyu kullanma durumu olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kuraklık, Üretici, Sıralı probit, Ceyhan havzası

The research was conducted in Ceyhan Basin which is one of the basins most affected by drought. Face-to-face surveys were conducted with 162 farmers in Afşin, Elbistan and Ekinözü districts where agricultural production is the most intense and rainfall is insufficent in the basin. The aim of the study is to measure the knowledge level of producers about drought, to determine their thoughts about drought and to determine the factors affecting the degree of exposure to drought. For this purpose, some suggestions have been made by giving average and frequency values on related subjects. In addition, the Ordered Probit Model was used to determine the factors affecting the degree of exposure to drought. According to the results obtained, the knowledge of the farmers about drought is insufficient and the factors affecting the degree of exposure to drought were determined as age, education, share of agricultural income, amount of irrigated land, amount of non-irrigated land, and undergroundwater use.

PDF

___

Akbulut, M., ve Kaya, A. A. 2020. Bir Afet Olarak Küresel İklim Değişikliği ve İlkokul Öğretmenlerinin İklim Değişikliği Farkındalığının İncelenmesi: Gümüşhane İli Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2): 112-124.
Candemir, S., Kızılaslan, N., Kızılaslan, H., Uysal, O. ve Aydoğan, M., 2017. Kahramanmaraş ilinde dane mısır ve pamuk üretiminde girdi gereksinimi ve karlılıkları açısından karşılaştırmalı analizi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(1): 1-8.
Çuhadar, M., ve Atış, E. 2019. Drought Analysis in Ceyhan Basin Using Standardized Precipitation Index. Journal of the Institute of Science and Technology, 9(4): 2303-2312.
Daykin, A.R. and Moffatt, P.G., 2010. Analyzing ordered responses: A review of the ordered probit model. Understanding Statistics: Statistical Issues in Psychology, Education, and the Social Sciences, 1(3): 157-166.
DSİ, 2015. 2015 Yılı Faaliyet Raporu. Ankara, 359s.
Engindeniz, S. 2010. İzmir’de domates üreticilerinin sulama ve kuraklıkla ilgili tutum ve davranışlarının analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(3): 321-330.
Erdal, G., Erdal, H. ve Gürkan, M., 2013. Türkiye’de Uygulanan Tarımsal Desteklerin Üretici Açısından Değerlendirilmesi (Kahramanmaraş ili örneği), Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 3(2): 92-98.
Hou, L., Huang, J. and Wang, J., 2017. Early warning information, farmers’ perceptions of, and adaptations to drought in China, Climatic change, 141(2): 197-212.
Koç, G., ve Uzmay, A. 2018. Süt Sığırcılığı Yetiştiricilerinin İklim Değişikliği Üzerine Gözlemleri: Trakya Bölgesi Örneği. IBANESS Konferans Serisi, 24-25 Mart 2018, Tekirdağ.
MGM, 2014. İklim Projeksiyonlarına Göre Akarsu Havzalarında Sıcaklık ve Yağış Değerlendirmesi, Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü. Şubat 2014, Ankara, 81s.
Miran, B., 2002. Temel İstatistik, E.Ü. Matbaası, İzmir. 288s.
Miran, B., 2018. Genel İstatistik, Lambert Academic Publishing, Beau Bassin, Mauritus, 352s.
Polat, K., ve Dellal, İ. 2016. Göksu Deltasında çeltik yetiştiriciliği yapan üreticilerin iklim değişikliği algısı ve iyi tarım uygulamaları yapmalarında etkili faktörlerin belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 2(2): 46-54.
Saqib N.U. and Bruning E.R., 2015. The Interaction Effects of International Service Attributes and Consumer Characteristics on Consumer Preferences: An Ordered Probit Analysis, 124-124, In Proceedings of the 2004 Academy of Marketing Science (AMS) Annual Conference May 26-29, 2004, Vancouver BC, Canada, Spotts, H., (Ed.) Assessing the Different Roles of Marketing Theory and Practice in the Jaws of Economic Uncertainty. Developments in Marketing Science: Springer International Publishing, Vancouver, 353p.
Şimşek, E., ve Tuncer, K. 2018. Amasya İli Merkez İlçede Süt Sığırcılığı Yapan Tarım İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Özellikleri ve İklim Değişikliği ile İlgili Düşünceleri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(2): 35-45.
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, 2011. Kurak ve Yarı Kurak Alan Yönetimi Çalıştayı, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Nevşehir, 462s.
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, 2013. Türkiye Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı (2013-2017), Ankara 2013. 59s.
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, 2018. Faaliyet Raporu, Ankara, 416s.
TÜİK, 2016a, “Tarımsal İşletme ve Yapı Araştırması 2016. Arazi Kullanımına Göre Sulanan ve Sulanmayan Arazi Dağılımı”. www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 16 Ekim 2019)
TÜİK, 2016b. “Tarımsal İşletme ve Yapı Araştırması 2016”, İşletme büyüklüğüne göre işletme başına düşen tarım arazisi parça sayısı ve tarım arazisi ortalama parça büyüklüğü, www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 16 Ekim 2019)
TÜİK, 2018. “İstatistiklerle Aile 2018”, www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 16 Ekim 2019)