Sibel ATIŞ, Eylem Sercan KAPLAN, Suzan BAYINDIR, Cengiz ÖZGE

Astım ataklarında ağırlığı belirleyici risk faktörleri

: Astım ataklarının ortaya çıkışında çok sayıda faktör suçlanmakla birlikte, astımda atak şiddetini belirleyen risk faktörleri çok az araştırılmıştır. Bu çalışmada, astım ataklarında rol oynadığı bilinen çeşitli risk faktörlerinin atak ağırlığındaki belirleyicilik değerlerini araştırdık. GEREÇ-YÖNTEM: Son 3 yıl içinde acil polikliniğimize astım atağı ile başvuran 93 erişkin hastanın verileri retrospektif olarak incelendi. Ara/yoğun bakımda yatma ve/veya entübasyon ağır/çok ağır atak kriteri olarak alındı. Lojistik regresyon analizi kullanılarak, astım atak şiddetiyle ilişkili olabilecek her bir faktörün hafif/orta derece ile karşılaştırıldığında ağır/çok ağır derece astım ataklarındaki belirleyici gücü saptandı. Bu analize dahil edilen başlıca bağımsız değişkenler; yaş, cinsiyet, sigara, inhaler steroid kullanımı, tedavi uyumu, astımının derecesi, ek atopik hastalık mevcudiyeti, prik test pozitifliği, tetikleyici faktörler (üst veya alt solunum yolu enfeksiyonu, aspirin ve benzeri ilaçlar vs), kısa etkili beta-2 agonist kullanım sıklığı, son 1 yıl içinde astım atağıyla acil başvuru sayısı, daha önce ağır bir astım atağı geçirme öyküsü, solunum fonksiyonları (FEV1, FVC ve PEF) ve kan eozinofil sayısı idi. BULGULAR: Hastaların 20’si ağır/çok ağır, 73’ü hafif/orta derecede atak ile başvurmuştu. Sık kısa etkili beta-2 agonist kullanımı (OR=1.5, %95 CI: 1.08-5.3, p=0.003), tedavi uyumsuzluğu (OR=3.6, %95 CI: 1.3-9.9, p=0.013), daha önce hayatı tehdit eden ağır bir astım atağı geçirmiş olmak (OR=3.8, %95 CI: 1.48-10.01, p=0.005) ve bir önceki yıl astım atağı nedeniyle hastanede yatmış olmak (OR=2.9, %95 CI: 1.07-8.09, p=0.037) ağır astım atakları açısından anlamlı belirleyiciler olarak saptandı.SONUÇ: Hafif/orta ataklar ile karşılaştırıldığında ağır astım ataklarının ortaya çıkışında çok sayıda belirleyici risk faktörünün olduğu, bunlar içinde özellikle sık kısa etkili beta-2 agonist kullanımı ve tedavi uyumsuzluğunun güçlü belirleyiciler olduğu saptanmıştır. Bu bulgular, astım ataklarının ağırlığından farklı mekanizmaların sorumlu olduğunu düşündürmektedir.

Predictive factors associated with severity of asthma exacerbations

BACKGROUND: Several factors have been accused for asthma exacerbations, however, very few studies have evaluated whether different factors predict severity of asthma exacerbation. We aimed to determine the predictive factors for severity of asthma exacerbation. METHODS: Retrospective analysis of data on 93 patients visited our emergency-department because of asthma exacerbation was reviewed. Hospitalization in ICU and/or intubation because of asthma was accepted as the criteria for severe exacerbation. Logistic regression analysis estimated the strength of association of each variable, potentially related to severe asthmatic exacerbation, with severe/very severe as compared to mild/moderate asthmatic exacerbation. Independent variables included in the analysis were age, sex, smoking history, inhaler steroid using, compliance with medication, chronic asthma severity, presence of additional atopic diseases, prick test positivity, provocative factors, number of short-acting beta-2 agonist using, number of visits to emergency department for asthma over one year period, previous severe exacerbation, pulmonary functions, and blood eosinophil count.RESULTS: 20 were severe/very severe and 73 mild/moderate asthmatic exacerbation. Frequent using of short-acting beta-2 agonist (OR: 1.5, 95% CI: 1.08-5.3, p=0.003), incompliance with medication (OR: 3.6, 95% CI: 1.3-9.9, p=0.013), previous severe asthmatic exacerbation (OR=3.8, 95%CI: 1.48-10.01, p=0.005) and recent admission to hospital (OR=2.9, 95% CI: 1.07-8.09, p=0.037) were found to be predictive factors for severe asthmatic exacerbation.CONCLUSION: Different predictive factors, in particular frequent using of short-acting beta-2 agonist and incompliance with medication may be associated with severe asthma exacerbations compared to milder exacerbations. This suggests different mechanisms are responsible for severity of asthma exacerbation.

PDF

___

1. Bavbek S. Astım atağı tedavisi. Tuberk Toraks 2005; 53:79-93.
2. Global Initiative for Asthma (GINA). Global strategy for asthma management and prevention. NHLBI/WHO Workshop report. Revised 2002, NIH Publication no:02-5639.
3. Mc Fadden ER. Acute severe asthma. Am J Respir Crit Care Med 2003; 168: 740-59.
4. Pinnock H, Johnson A, Young P, Martin N. Are doctors still failing to assess and treat asthma attacks? An audit of the management of acute attacks in a health district. Respir Med 1999; 93: 397-401.
5. Hanania NA, David-Wang A, Kesten S, Chapman KR. Factors associated with emergency department dependence of patients with asthma. Chest 1997; 111: 290-5.
6. Partridge MR, Latouche D, Trako E, Thurston JGB, on behalf of the UK National Asthma Task Force. A national census of those attending UK accident and emergency departments with asthma. J Accid Emerg Med 1997; 14: 16-20.
7. Oguzulgen IK, Turktas H, Mullaoglu S, et al. What can predict the exacerbation severity in asthma? Allergy Asthma Proc 2007; 28: 344-7.
8. Salmeron S, Liard R, Elkharrat D, et al. Asthma severity and adequacy of management in accident and emergency departments in France: Prospective study. Lancet 2001; 358: 629-35.
9. Guittet L, Blaisdell C, Just J, et al. Management of acute asthma exacerbations by general practitioners: A crosssectional observational survey. Br J Gen Pract 2004; 54:759-64.
10. Bavbek S, Celik G, Demirel YS, Misirligil Z. Risk factors associated with hospitalizations for asthma attacks in Turkey. Allergy Asthma Proc 2003; 24: 437-42.
11. Li D, German D, Lulla S, et al. Prospective study of hospitalization for asthma. A preliminary risk factor model.Am J Respir Crit Care Med 1995; 151: 647-55.
12. Turner MO, Noertjojo K, Vedal S, et al. Risk factors for near- fatal asthma. A case-control study in hospitalised patients with asthma. Am J Respir Crit Care Med 1998;157: 1804-9.
13. Kallenbach JM, Frankel AH, Lapinsky SE, et al. Determinants of near fatality in acute severe asthma. Am J Med 1993; 95: 265-7.
14. Spitzer WO, Suissa S, Ernst P, et al. The use of ß-agonists and the risk of death and near-death from asthma. N Engl J Med 1992; 326: 501-6.
15. Burgess C, Pearce N, Thiruchelvam R, et al. Prescribed drug therapy and near-fatal asthma attacks. Eur Respir J 1994; 7: 498-503.
16. Suissa S, Blais L, Ernst P. Patterns of increasing ß-agonist use and the risk of fatal and near-fatal asthma. Eur Respir J 1994; 7: 1602-9.
17. Campos A, Reyes J, Torres M. Therapeutic compliance among asthma patients in an allergy clinic: Third evaluation (SEGARIA Project). Allergologia et Immunopathologia 2006; 34: 141-5.
18. Williams LK, Pladevall M, Xi H, et al. Relationship between adherence to inhaled corticosteroids and poor outcomes among adults with asthma. J Allergy Clin Immunol 2004; 114: 1288-93.
19. Smith JR, Mildenhall S, Noble M, et al. Clinician-assessed poor compliance identifies adults with severe asthma who are at risk of adverse outcomes. J Asthma 2005; 42: 437-45.
20. Kearney SE, Graham DR, Atherton AT. Acute severe asthma treated by mechanical ventilation: A comparison of the changing characteristics over a 17 yr period. Respir Med 1998; 92: 716-21.
21. Mountain RD, Sahn SA. Clinical features and outcomes in patients with acute asthma presenting with hypercapnia. Am Rev Respir Dis 1988; 138: 535-9.
22. Barr RG, Woodruf PG, Clark S, Camargo CA Jr, on behalf of the Multicenter Airway Research Collaboration (MARC) Investigators. Sudden-onset asthma exacerbations: clinical features, response to therapy, and 2-week follow-up. Eur Respir J 2000; 15: 266-73.
23. Kolbe J, Fergusson W, Vamos M, Garrett J. Case-control study of severe life threatening asthma (SLTA) in adults: Demographics, health care, and management of the acute attack. Thorax 2000; 55: 1007-15.
24. Skobeloff EM, Spivey WH, St Clair S, Schoffstall JM. The influence of age and sex on asthma admissions. JAMA 1992; 268: 3437-40.
25. Singh AK, Cydulka RK, Stahmer SA, et al. Sex differences among adults presenting to the emergency department with acute asthma. Arch Intern Med 1999; 159:1237-43.
26. Rea HH, Garrett JE, Lanes SF, et al. The association between asthma drugs and severe life-threatening attacks.Chest 1996; 110: 1446-51.
27. McFadden ER. Inhaled glucocorticoids and acute asthma: Therapeutic breakthrough or non-specific effect. Am J Respir Crit Care Med 1998; 157: 677-8.
28. Ernst P, Spitzer WO, Suissa S, et al. Risk of fatal and near- fatal asthma in relation to inhaled corticosteroid use.JAMA 1992; 268: 3462-4.
29. Hartert TV, Windom HH, Peebles RS Jr, et al. Inadequate outpatient medical therapy for patients with asthma admitted to two urban hospitals. Am J Med 1996; 100:386-94.
30. Taylor MD, Auble TE, Calhoun WJ, Mosesso VN Jr. Current outpatient management of asthma shows poor compliance with international consensus guidelines. Chest 1999; 116: 1638-45.
31. Robin ED, McCauley MD. Sudden cardiac death in bronchial asthma, and inhaled beta-adrenergic agonists. Chest 1992; 101: 1699-702.