A. BALKAN, M. L. ÖZDÜVEN, İ. NİZAM, E. E. TEYKİN, M. TUNA

Farklı fenolojik dönemlerdeki otlatmanın ekmeklik buğday ve tritikalenin verim ve verim unsurları üzerine etkisi

Bu çalışma, Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü uygulama arazisinde iki yıl (2003-04 and 2004-05) süreyle yürütülmüştür. Araştırmada, iki ekmeklik buğday ve iki tritikale çeşidinin verim ve verim unsurları üzerine, farklı fenolojik dönemlerde yapılan otlatma uygulamalarının (a- otlatılmamış (kontrol), b- bir defa otlatılmış (fide döneminde), c- iki defa otlatılmış (fide dönemi+kardeşlenme dönemi), d- üç defa otlatılmış (fide dönemi+kardeşlenme dönemi+sapa kalkma dönemi)) etkisi incelenmiştir. Denemeler, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme deseninde çeşitler ana parselleri, otlatma uygulamaları alt parselleri oluşturacak şekilde kurulmuştur. Otlatma uygulamaları çim biçme makinesiyle simulize edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; otlatma, araştırmada kullanılan tahıl türlerinin tane verimi ve verim komponentlerini olumsuz yönde etkilemiştir. Tane verimindeki ortalama azalma, bir defa otlatma yapıldığında % 8.43, iki defa otlatma yapıldığında % 16.47 ve üç defa otlatma yapıldığında % 52.57 düzeyinde olmuştur. Tane veriminde meydana gelen azalmalar yıla, türlere, çeşide ve tane hasadından önceki gelişme için kalan süreye bağlı olarak değişmiştir. Tekirdağ koşullarında yürütülen bu çalışmanın sonuçları, bölgede kaba yem açığının olduğu yıllarda ekimden yaklaşık en az 12 hafta sonra erken bahar aylarında ekmeklik buğday ve tritikalenin tane veriminde önemli düşüşlere sebebiyet vermeden bir kez otlatılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

iklim faktörleri, otlatma zamanı, otlatma alanları, toprak özellikleri, verim ögeleri, verim, tohum verimi, ekmeklik buğday, otlatma, tritikale, tane verimi

The effect of grazing applied in the different phenological stages on yield and yield components of bread wheat and triticale

This study was conducted during two growing seasons, 2003-04 and 2004-05, at experimental farm of Field Crops Department of Agricultural Faculty of Namik Kemal University of Turkey. In the study, the effects of grazing regimes (a. control, b. 1 time grazing. c. 2 times grazing and d. 3 times grazing) on grain yield and related characteristics of 2 bread wheat and 2 triticale cultivars were investigated. The experimental design was split plot on randomized blocks, with cultivars as the main plot and grazing regimes as subplot. Grazing was simulated by lawn cutter. According to the results of the study, grazing regimes significantly reduced grain yield and related characteristics. The average reduction in grain yield was 8.43% in only one time grazed, 16.47 % in 2 times grazed and 52.57% in 3 times grazed plots. The reduction in grain yield varied according to year, species, cultivars and grazing date. The results of the study indicate that approximately 12 weeks after sowing, bread wheat and triticale can be grazed one time in the years when there is a shortage of forage.

Keywords:

climatic factors, grazing date, rangelands, soil properties, yield components, yields, seed yield, bread wheat, grazing, triticale, grain yield,

PDF

___

Aldrich, A. T. A., 1959. The effects of grazing management on the response of winter wheat to spring defoliation. Empire Journal of Experimental Agriculture. 27: 10-16.
Bonachela, S., Orgaz , F. and Fereres, E. 1995. Winter cereals grown for grain and for the dual purpose of forage plus grain I- production. Field Crops Research 44, 1-11.
Brown, A. R. and Almodares, A. 1976. Quantity and quality of triticale forage compared to other small grains. Agronomy Journal, 68: 264-266.
Çelen, A. E. ve Soya, H. 1999. Ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde biçmenin verim ve verim komponentlerine etkisi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 23(4), 885-890.
Dunphy, D. J.. McDanniel, M. E. and Holt, E. C. 1982. Effect of forage utilization on wheat grain yield. Crop Science 22: 106-109.
Dunphy, D.J., Holt, E. C. And McDaniel, M. E. 1984. Leaf area and dry matter accumulation of wheat following forage removal. Agronomy Journal 76: 871-874.
Francia, E., Pecchioni, N. O., Paoletta, G., Taibi, L., Franco, Odoardi ,V., M., Stanca, A. M., and Delogu, G. 2006. Dual-purpose barley and oat in a Mediterranean environment. Field Crops Research 99: 158-166.
Holliday, R., 1956. Fodder production from winter sown cereals and its effect upon grain yield. Field Crop Abstracts 9: 129-135, 207-213.
Özgen, M., A. Eraç, S. Altınok ve H. Ulukan, 1996. Ankara koşullarında kışlık buğday ve arpada kardeşlenme dönemindeki biçmenin dane verimine etkisi. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi 17-19 Haziran, Erzurum.
Poysa, V. W., 1985. Effect of forage harvest on grain yield and agronomic performance of winter triticale, wheat and rye. Canadian Journal of Plant Science. 65: 879-888.
Ramos, J.M., M.B. Garcia del Moral and J. Marinetto, 1993. Sowing date and cutting frequency effects on triticale forage and grain production. Crop Science, 33, 1312-1315.
Royo, C., E. Montesinos, J. L. Molina-Cano, and J. Serra, 1991. Triticale and other small grain cereals for forage and grain in Mediterrranean conditions. Grass and Forage Science 48 (1): 11-17.
Royo, C., E. Montesinos, J. L. Molina-Cano and J. Serra, 1993. Triticale and other small grain cereals for forage and grain in Mediterranean conditions. Grass and Forage Science. 48: 11-17.
Royo, C. and D. Pares, 1996. Yield and quality of winter and spring triticales for forage and grain. Grass and Forage Science, 51: 449- 455.
Royo, C. and F. Tribo, 1997 a. Triticale and barley for grain and for dual-purpose (Forage+grain) in a Mediterannean-type environment I. growth analyses. Australian Journal of Agricultural Research, 48, 411-421.
Royo, C. and F. Tribo, 1997 b. Triticale and barley for grain and for dual-purpose (Forage+grain) in a Mediterannean-type environment, II. yield, yield components, and quality. Australian Journal of Agricultural Research 48: 423-432.
Royo, C., 1999. Plant recovery and grain-yield formation in barley and triticale following forage removal at two cutting stages. Journal of Agronomy Crop Science 182: 175-183.
Royo, C., E. Montesinos, J.L. Molina-Cano and J. Serra, 2006. Triticale and other small grain cereals for forage and grain in Mediterranean conditions. Forage Grasses, 48 (1), 11-17.
Sharrow, S. H. and I. Motazedian, 1987. Spring grazing effects on components of winter wheat yield. Agronomy Journal, 79: 502-504.
Stoskopf, N. C., 1985. Cereal Grain Crops. edited by Norma M. Karlin. Reston Publishing Company, Inc. Reston, Virginia.
Winter, S. R., and E. K. Thompson, 1987. Grazing duration effects on wheat growth and grain yield. Agronomy Journal, 79: 110-114.
Winter, S. R. and E. K. Thompson, 1990. Grazing winter wheat: I. response of semidwarf cultivars to grain and grazed production systems. Agronomy Journal, 82:33-37.
Winter, S. R., E. K. Thompson and J. T. Musick, 1990. Grazing winter wheat: II. Height effects on response to production system. Agronomy Journal, 82:37 - 41.
Zadoks, J. C., T. T. Chang, and C. F. Konzak, 1974. A decimal code for growth stages of cereals. Weed Research. 14: 415-421.