Nilgün YENİCE, Nilgün BAYRAKTAR

Yerli Aspir Carthamus tinctorius L. Hatları nda Karyotip Analizi

Bu araşt ı rmada, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölömünde yerli ve yabanc ı °dinli Aspir çeşitlerinden geliştirilmiş çeşide aday 01.-A-95, 308-A-95 ve N-10-A-95 hatlar ı ile Yerli- 8 çeşidinin 1995 yı l ı materyalleri kullan ı lmışt ı r. Bu materyallere ait tohumlar 1996 y ı l ı nda Gazi Üniversitesi E ğitim Fakültesi Biyoloji Bölümü Genetik labaroratuvar ı nda çimlendirilmiş ve kök uçlar ı nda ezme metoduyla kromozomlar incelenmi ştir. Incelenen hatlar ı n ve çeşidin kromozom sayı sı n ı n 2n=24 olduğu tespit edilmiştir. Kromozom kol indeksleri, oransal boylar ı , sentromer indeksler' hesaplanarak kromozomlar isimlendirilmi ş ve idiogram yap ı lmışt ı r.

Anahtar Kelimeler:

Aspir, Carthamus tinctorius L., sitogenetik, karyotip analizi, kromozom say ı s ı

Karyotype Analysis of Native Safflower Carthamus tinctorius L. Lines

01.-A-95, 308-A-95 and N-10A-95 lines with Native-8 variety as being candidates for the variety developed form native and foreign safflower varietes which were grown in Field Plants Department of Faculty of Agricuiture of Ankara University in 1995 were used in this investigation. The seeds belonging to these materials were germinated in Genetics Laboratory of Department of Biology of Gazi University Educational Faculty and chromosomes were investigated by root tips squash method. The chromosome number of the investigated lines and variety was found as 2n=24 chromosomes were named and idiogram was made by calculating the arm-indexes, propotional heights and centromer indexes of chromosomes.

Keywords:

Safflower, Carthamus tinctorius L., cytogenetics, karyotype analysis, chromosome number,

PDF

___

Abraham, Z., P.P. Nagendra, 1983. A System of chromosome clasification and nomenclature. Cytologia 48:95-101
Ashri, A., 1957. Cytogenetics and morphology of Carthamus L. species and hybrids. Ph. D. Thesis Univ. of Calif., Davis.
Ashri, A. 1973 ,. Divergence and evolution in the safflower genus Carthamus L. Final Research Report P.L. 480 U.S.D.A.
Aydem, N., 1979. Türkiye'de yay ı lan Carthamus L. türleri üzerinde morfolojik, anatomik ve sitotaksonomik ara ştı rmalar. Ege ()ni. Ziraat Fakültesi Yay ı nları No:320
Bayraktar, N., 1984. Aspir (Carthamus tinctonus L.)'de tabii melezlemenin tohum verimi ve baz ı özelliklere etkisi üzerinde araşt ı rmalar. Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkiler Bölümü Doktora Tezi, Ankara.
Brown, V.W., 1972. Textbook of cytogenetics. The C.V. mosby company. Saint Louis
Claus, E.P., 1960. Pharmacognosy edit. 4th. 163-191 Philadelphia Darlington, C.D., A.P., Wylie, 1961. Chromosome atlas of flowering plants. The macmillan Co. New York, 262
Dinçer, N., 1964. Aspir (Carthamus tinctonus L. ) Zir. I ş . Gn. Md. Yay ı nları D-102
Elçi, Ş., 1994. Sitogenetikte ara şt ı rma yöntemleri ve gözlemler. 100. Yı l Üniversitesi Yay ı nları , No:18, Van
lmrie, B.C., P.F., Knowles, 1970. lnheritance studies in interspecific hybrids between Carthamus fiavescens and C. tinctonus Crop. Sci. Vol. 10, July-Aug. 349-352
Kh ı ld ı r, O. P.F. Knowles, 1970 a. Cytogenetic studies of Carthamus species (Compositae) with 32 pairs of chromosomes, I. Introsectional hybridization. Amer. J. Bot. 57(2): 123-129
Knowles, P.F., 1958. Safflower. Advances in Agronomy American Society of Agronomy Vo1.10:290-322.
Prasad, BR,MA, Khadeer, P. Seeta, S.Y., Anwar, 1990. Influence of genotype and cold pre-treatment on anther culture response in safflower, Carthamus tinctorius L. Indian Journal of Experimental Biology Vol 28:924-927
Parasad, B.R., M.A., Khadeer, P. Seeta, S.Y. Anwar, 1991. In vitro induction of androgenic haploids in safflower (Carthamus tinctorius L.) .Plant Cell Reports 10:48-51
Schank, S.C., P.F., Knowles, 1964. Cytogenetics of hybrids of Carthamus species (Compositae) with ten pairs of chromosomes.Amer Jour Bot. 51(10):1093-1102
Toğan, I., N. Aydem, A. Kence, 1979. A numerical taxonomy investigaiton on the Carthamus L. species fo Turkey. Proc. Sci. Cong. Math. Phys. Biol. Sci. Res. Group. Biol. Sect. 185- 194, Ankara
Watt, J.M., G., Maria, 1962. Medicinal and poisonous plants of southern and eastern Africa, Ed. 2th. E. and S. Livingstone LTD. Edinburg and London.