OSMANLI'DA KADINA ŞİDDET-GALATA ÖRNEĞİ

Osmanlı Devleti'nde vatandaşların sorunlarının çözüldüğü yer mahkemeler olmuştur. Mahkemelerde tutulan kayıtlar hukuk, adalet, ahlak, düzen ve bozukluk ile ilgili bilgi veren önemli kaynaklardır. Mahkemeye her türlü yerel sorunlar gelmiş ve bu sorunlar çözülmeye çalışılmıştır. Osmanlı Devleti döneminde tutulan defterler, kayıtlar ve belgelerde o dönem insanlarının günlük yaşamı ile ilgili azımsanamayacak miktarda veriler bulunmaktadır. Osmanlı Devleti, kendine bağlı olan en küçük kazaya dahi bir kadı göndererek oradaki her türlü olayı kayıt altına aldırmıştır. Bu mahkemelerin günlük kayıtları, toplumu meydana getiren ferdlerin hayatları hakkında ayrıntıya inmemize olanak sağlamaktadır. Kayıtlar arasında kadınlara karşı uygulanan şiddet olayları ile ilgili örnekler bulmak mümkündür. Kadınlar eşlerinin kötü muamelesi, dayak vb. ile karşı karşıya kaldıklarında ya baba evlerine gitmişler ya da mahkemeye müracaat etmişlerdir. Bu müracaatlar sakinler hakkında ayrıntılı bilgiler vermektedir. Bu çalışmamızda, Osmanlı Devleti'nin başkenti İstanbul'un üç büyük kazasından birisi olan Galata'da yaşayan Müslim ve gayrimüslim kadınlar hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışmanın amacı, Galata'da 1718-1730 yılları arasında şer'iyye mahkemesine yansıyan örneklerin yanında arşiv kaynaklarını temel alarak kadına yönelik şiddet olayları üzerinde değerlendirmede bulunmaktır. Bu değerlendirmeler bazı yorumlamalar ile zenginleştirilmeye çalışılmıştır

The Violence Against of Women in the Ottoman-Example of Galata

Courts have been the place where problems of the citizens were solved in the Ottoman Empire. Records of the courts are important sources which give information about law, justice, morality, order and disorder. All kinds of local problems had come to the court of and these issues had been tried to be solved. The Ottomon sent a judge even if the smallest district it ruled for registering each event that occured. The Ottoman Empire, which itself is connected to even the smallest accident sent a woman out there care about any incident is recorded. The daily records of the courts provide important information about lives of individuals that constitutes the community. Examples can be found about the violence against women among the records. Women would either go to their families or the court when they were mistreated. These applications give detailed information about the residents. We give information about Muslim and non-Muslim women lived on Galata, which is the one of the major region of the capital city of Ottoman. The aim of this study is to consider on the violence against women on the basis of archival sources besides the examples reflected to the Sharia court in Galata between the years 1718-1730. This assessment has been tried to be enriched with some interpretations

___

  • Akdağ, Mustafa, Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası "Celalî İsyanları", Cem Yayınevi, İstanbul 1995.
  • - Akgündüz, Ahmed, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, 9 Cilt, Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
  • - Aydın, M. Akif, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet, Klasik Yayınları, İstanbul 2014.
  • - Bayındır, Abdulaziz, "Örneklerle Osmanlı'da Ceza yargılaması", Türkler, Cilt 10, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, s. 69-82.
  • -Faroqhi, Suraiya, 18. Yüzyıl Anadolu Kırsalında Suç, Kadınlar ve Servet, Modernleşmenin Eşiğinde Osmanlı Kadını, Ed. Madeline C. Zilfi, Çev. Necmiye Alpay, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2010.
  • - Heyd, Uriel, Studies in Oil Ottoman Original Law, Ed. V.L. Menage, Qxford University Press, 1973.
  • - Heyd, Uriel, Türk Hukuk ve Kültür Tarihi Üzerine Makaleler, Çev: Ferhat Koca, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2002.
  • - İnalcık, Halil, Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ, Çev: Ruşen Sezer, YKY, 10. Baskı, İstanbul 2008.
  • - İpşirli, Mehmet "Ehl-i Örf", DİA, Cilt 10, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1994, s.519-520,
  • - Köprülü, Orhan F.,"Bey", DİA, Cilt 6, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1992, s.11-12.
  • - Mutaf, Abdülmecit, XVII. Yüzyılda Balıkesir'de Kadınlar, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İzmir 2002.
  • -Selçuk, Havva, "Kadına Uygulanan Şiddetin Osmanlı Mahkeme Tutanaklarına Yansımaları",Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi (KAREFAD), S.1, Çankırı 2013, s.109-126.
  • -Zarinebaf, Fariba, Crime and Punishment in Istanbul 1700-1800, Unıversıty Of Calıfornıa Press, Calıfornıa 2010.
  • -Zarinebaf "Ottoman Women and Tradition of Seeking Justice in the Eighteenth Century", Women in the Ottoman Empire: Middle Eastern Women in the Early Modern Era, Ed. Madeline C. Zilfi, New York 1997, s. 253-264.