ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK UYGULAMALARININ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİNE YANSIMALARI

Bilgi çağını yaşadığımız günümüzde, öğretim sürecinin temel değişkenleri olan öğrenci, program ve öğretmen paydaşlarına teknoloji gibi yeni bir paydaşın daha eklendiği gözlenmektedir. Öğretim sürecindeki bu yeni durum yakın zamanda deneyimlediğimiz Covid-19 Pandemisi sürecinde iyice belirginleşmiştir. Bu yeni durumla ilgili tartışmalarda teknolojiye eklenmiş öğretimin gerekliliğinden ziyade bunun nasıl olması gerektiği irdelenmektedir. Dolayısı ile teknolojiye eklenmiş öğretim, son yıllardaki eğitim araştırmalarında ön sıralarda yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, Bilgi Çağı’nın önde gelen teknolojilerinden birisi olan Artırılmış Gerçeklik (AR) uygulamalarının sosyal bilgiler öğretimindeki yerini, önemini ve etkisini tartışmaktır. Derleme niteliğindeki çalışmanın yöntemi dokümanter analiz olup, veriler ilgili literatürden belirli ölçütlere göre seçilmiş, bilimsel dokümanlardan (belgelerden) elde edilmiştir. Bu belgeler çalışmanın genel amacı ve alt amaçları doğrultusunda betimsel analiz ile taranarak, AR ve AR uygulamalarının genel olarak eğitimde, spesifik olarak da sosyal bilgiler öğretimine yansımaları irdelenmiştir. Bu irdelemelerde taranan belgeler okunarak önce betimlenmiş, akabinde yorumlanmış ve son olarak da belirli çıkarımlara gidilmiştir. Çalışma sonucunda, AR uygulamalarının eğitime yansımalarının çağın gereği olduğu; konu itibarıyla bu yansımaların sosyal bilgiler öğretiminde akademik başarı, duyuşsal gelişme ve okulun etkililiğini desteklediği anlaşılmıştır. Çalışmada ulaşılan diğer bir sonuç da, AR uygulamalarının sosyal bilgiler öğretimine eklemlenmesi konusunda, öğretim programı ve öğretim süreci bağlamında daha atılacak çok adım olduğu tespitidir.

Reflection of Augmented Reality Applications to Social Studies Education

Today, we live in the Information Age, it is observed that a new stakeholder such as technology has been added to the stakeholders of students, programs and teachers, which are the main variables of the teaching process. This new situation in the teaching process has become more evident during the Covid-19 Pandemic we have experienced recently. In the discussions about this new situation, rather than the necessity of technology articulated teaching, how it should be is discussed. Therefore, technology integrated teaching has been at the forefront of educational studies in recent years. The aim of this study is to discuss the place, importance and effect of Augmented Reality (AR) applications, one of the leading technologies of the Information Age, in social studies teaching. The method of the compilation study is documentary analysis, and the data were obtained from scientific documents (documents) selected according to certain criteria from the relevant literature. These documents were scanned with descriptive analysis in line with the general purpose and sub-purposes of the study, and the reflections of AR and AR applications in education in general and social studies teaching in particular were examined. In these examinations, the scanned documents were read, first described, then interpreted, and finally certain inferences were made. As a result of the study, it was concluded that the reflections of AR applications on education are a necessity of the Age; In terms of the subject, it was understood that these reflections support academic success, affective development and the effectiveness of the school in social studies teaching. Another result reached in the study is the determination that there are many more steps to be taken in the context of the curriculum and teaching process in the integration of AR applications into social studies teaching.

PDF

___

Abdüsselam, M. S. & Karal, H. (2012). Fizik öğretiminde artırılmış gerçeklik ortamlarının öğrenci akademik başarısı üzerine etkisi: 11. Sınıf manyetizma konusu örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), s.170-181.
Akgündüz, D. (2014). Harmanlanmış/Hibrit öğrenme modeli ve sosyal medya. XIII. Geleneksel Eğitim Sempozyumu (30 Ocak/1 Şubat 2014), Türkiye Özel Okullar Derneği.
Akkoyunlu, B. (1998). Bilgisayar ve eğitimde kullanilmasi. Çağdaş Eğitimde Yeni Teknolojiler, 3(4), 5.
Akkoyunlu, B. (2002). Educational technology in Turkey: Past, present and future. Educational Media International, 39(2), 165-174.
Akkuş, İ. (2016). Bilgisayar Destekli Teknik Resim Dersinde Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Makine Mühendisliği Öğrencilerinin Akademik Başarısına Ve Uzamsal Yeteneklerine Etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Aslan, S. (2021). Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrencilerin Ders Başarısına ve Öğrenmenin Kalıcılığına Etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı. Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı.
Aslan, S., Karahalilöz, O., Karagözoğlu, B., Yıldırım, E., Yaldız, T., Kuş, H. &
Acar, S. (2019). Geleceğin okulları: Değişim kaçınılmaz mı? Akademik Platform Eğitim ve Değişim Dergisi, 2(2), 201-216.
Atasoy, B., Tosik Gün, E. & Kocaman Karoğlu, A. (2017). İlköğretim öğrencilerinin artirilmiş gerçeklik uygulamalarina karşi tutumlarinin ve güdülenme durumlarinin belirlenmesi . Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 435-448. https://dergipark.org.tr /tr/pub/kefad/issue/59416/853249, Erişim tarihi: 28.09.2020
Atçeken, Z. (2006). Sosyal Bilgiler Dersinde Bilgisayar Destekli Öğretim. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Sosyal Bilgiler Eğitimi.
Avcılar, M.Y., Demirgüneş, K. B. & Açar, M. F. (2018). Artırılmış gerçeklik uygulamalarinin kullanici deneyimi, tatmin ve satin alma niyeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 24, 235-271.
Ayça, D. (2016). Artırılmış Gerçeklik Teknolojileriyle Desteklenmiş Hikâye Kitabı Okuma Deneyimi. Medeniyet Sanat, İMÜ Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2(2), 121-137.
Azı, F. B. (2020). Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Sosyal Bilgiler Dersinde Akademik Başarı ve Ders Tutumlarına Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı.
Azuma, R. T. (1997). A Survey of Augmented Reality. Presence, 6(4), 355-385.
Balaman, F. (2014). Web Tabanlı Uzaktan Eğitimin Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Programcılığı 2 Dersindeki Akademik Başarılarına Etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Diyarbakır.
Balcı, A. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Pegem Akademi. Baloğlu, F. (1999). İnternetteki kaynakların bilimsel çalışmalarda gösterilmesi. Sosyoloji Konferansları, 26, 1999, 253-257.
Balta, Y. & Türel, Y. K. (2013). Çevrimiçi uzaktan eğitimde kullanılan farklı ölçme değerlendirme yaklaşımlarına ilişkin bir inceleme. Turkish Studies, 8(3), 37-45.
Balyer, A. (2016). Öğretmen liderler: öğretmen algıları üzerine nitel bir araştırma. İlköğretim Online, 15(2), 391-407.
Bıçak, D. K., & Demirbolat, A. O. (2019). Okul psikolojik danişmanlarin okul yöneticileri ve öğretmenlerden beklentileri. Journal of Turkish Educational Sciences, 17(2), 27-42.
Boz, M. S. (2019). Eğitimde Artirilmiş Gerçeklik Uygulamalarinin Değerlendirilmesi. MEB.
Bujak, K. R., Radu, I., Catrambone, R., Macintyre, B., Zheng, R., & Golubski, G. (2013). A psychological perspective on augmented reality in the mathematics classroom. Computers & Education, 68, 536-544.
Bulun, M., Gülnar, B., & Güran, M. S. (2004). Eğitimde mobil teknolojiler. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(2), 165-169.
Cuendet, S., Bonnard, Q., Do-Lenh, S., & Dillenbourg, P. (2013). Designing augmented reality for the classroom. Computers & Education, 68, 557- 569.
Çakır, R., Solak, E. & Tan, S.S. (2015). Artırılmış gerçeklik teknolojisi ile ingilizce kelime öğretiminin öğrenci performansina etkisi. Gazi Eğitim Dergisi, 1(1), 45‐58.
Çam, Ş. S. (2021). The history of Turkish education course based on technopedagogical education: An action research. Participatory Educational Research (PER), 8(3), 1-23.
Çankaya, B. (2019). Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Ortaöğretim Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersi Başarı, Tutum ve Motivasyonuna Etkisi, yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı.
Çetin, S. (2019). Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Teknik Resim Dersinde Ortaöğretim Öğrencilerinin Akademik Başarıları, Tutumları ve Uzamsal Görselleştirme Becerilerine Etkisi, yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı.
Çetinkaya, H. H., & Akçay, (2013). M. Eğitim Ortamlarında Arttırılmış Gerçeklik Uygulamaları. Akademik Bilişim Kongresi’nde sunulan bildiri. Akdeniz Üniversitesi, Antalya. Ocak, 23-25.
Daşdemir, İ. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Sanal Tur Uygulamalarının Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilgiler Eğitimi.
Değirmenci, N. & İnel, Y. (2020). Sosyal bilgiler öğretim programina yönelik mobil artirilmiş gerçeklik uygulamalarinin öğretmen adaylariyla geliştirilmesi: Bir eylem araştirmasi. Sosyal Bilgilerde Yenilikçi Araştırmalar Dergisi, 3(2), 90-113.
Demir, E. (2014). Uzaktan eğitime genel bir bakış. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39, 203-212.
Di Serio, Á., Ibáñez, M. B., & Kloos, C. D. (2013). Impact of an augmented reality system on students’ motivation for a visual art course. Computers & Education, 68, s. 586–596
Doğan-Bilgiç, H. G. (2014). Yükseköğretim Kurumlarında Web Tabanlı Uzaktan Eğitim Programları Bileşenleri: Uygulamalar veSorun Alanları. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı.
Durak, A., &Karaoğlan-Yılmaz, F., G. (2019). Artırılmış gerçekliğin eğitsel uygulamaları üzerine ortaokul öğrencilerinin görüşleri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 468-481.
Dünser, A., Steinbügl, K., Kaufmann, H., & Glück, J. (2006). Virtual and augmented reality as spatial ability training tools. Paper presented at the Proceedings of the 7th ACM SIGCHI New Zealand chapter's International Conference on Computer-Human Interaction: Design Centered HCI.
Engin, M. (2013). Üniversitelerde Teknoloji Yoğun Uzaktan Eğitim Sistemlerinin Üretim, Uygulama ve Yönetim Süreçlerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretimi Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı.
Erbaş, Ç. & Demirer, V. (2014). Eğitimde artirilmiş gerçeklik uygulamalari: Google glass örneği. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 3(2), 8-16.
Ersoy, H., Duman, E. & Öncü, S. (2016). Artırılmış gerçeklik ile motivasyon ve başari: Deneysel bir çalişma. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 5(1), 39-44.
Göçmen, P.Ö.(2018). Artırılmış gerçeklik uygulamalari ile yeni medya reklam tasarimi. Sanat ve Tasarım Dergisi, (22), 175-191.
Gün, E. T., & Atasoy, B. (2017). The effects of augmented reality on elementary school students’ spatial ability and academic achievement. Eğitim ve Bilim, 42(191).
Günay, D. (2007). Yirmibirinci yüzyılda üniversite. (Ed. Çoşkun C. Aktan), Değişim Çağında Yükseköğretim. Yaşar Üniversitesi Yayını.
Heafner, T. (2004). Using technology to motivate students to learn social studies. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 4(1), 42-53.
İzgi Onbaşılı, Ü. (2018). Artırılmış gerçeklik uygulamalarinin ilkokul öğrencilerinin artirilmiş gerçeklik uygulamalarina yönelik tutumlarina ve fen motivasyonlarina etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 19(1), 320-337.
Kapucu, S. M. & Yıldırım, İ. (2019). Türkiye'de sanal ve artirilmiş gerçeklik üzerine eğitimde yapilan çalişmalara ilişkin metodolojik bir inceleme. Akademik Bakış Dergisi, 72, 26-46.
Karadağ, E. & Yücel, C. (2020).Yeni tip koronavirüs pandemisi döneminde üniversitelerde uzaktan eğitim: lisans öğrencileri kapsamında bir değerlendirme çalışması. Yükseköğretim Dergisi, 10(2), 181-192.
Karakaş, M., & Özerbaş, M. A. (2020). Öğrencilerin artirilmiş gerçeklik uygulamalari üzerine görüşleri: Optik ünitesi örneği. Kastamonu Education Journal, 28(5), 2000-2008.
Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
Koca, N. & Daşdemir, İ. (2018). Sosyal bilgiler öğretiminde sanal tur uygulamalari. Turkish Studies, 13(27), 1007-1016.
Koçoğlu, E., Akkuş, İ. & Özhan, U. (2016). Yeni bir öğrenme ortamı olarak artırılmış gerçeklik uygulamalarıyla sosyal bilgiler öğretimi. Sever, R., Aydın, M. ve Koçoğlu, E. (Ed.) Alternatif Yaklaşimlarla Sosyal Bilgiler Eğitimi s. 327-355. Pegem Akademi.
Kurnaz, E. & Serçemeli, M. (2020). COVID-19 pandemi döneminde akademisyenlerin uzaktan eğitim ve uzaktan muhasebe eğitimine yönelik bakış açıları üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 2(2), 263-288.
Lai, Y.-S. & Hsu, J.-M. (2011). Development trend analysis of augmented reality system in educational applications. 2011 International Conference on Electrical and Control Engineering, 6527-6531.
Lave, J. & Wenger, E. (1991). Situated Learning: Legitimate Peripheral Participation. Cambridge University Press.
Lin, H.-C. K., Chen, M.-C., & Chang, C.-K. (2015). Assessing the effectiveness of learning solid geometry by using an augmented reality-assisted learning system. Interactive Learning Environments, 23(6), 799-810.
Luckin, R., & Fraser, D. S. (2011). Limitless or pointless? An evaluation of augmented reality technology in the school and home. International Journal of Technology Enhanced Learning, 3(5), 510-524.
Martín-Gutiérrez, J., Mora, C. E.,Añorbe-Díaz, B., & González-Marrero, A. (2017). Virtual technologies trends in education. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(2), 469-486.
MEB (2005). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. https://ttkb.meb.gov.tr/, Erişim tarihi: 15.01.2020.
MEB (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. https://ttkb.meb.gov.tr/, Erişim tarihi: 15.01.2020.
Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama için Bir Rehber. (Çev. Selahattin Turan). Nobel Yayıncılık.
Önal, N. (2017). Artırılmış Gerçeklik Eğitim Uygulamaları İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Akademik Motivasyonlarını Etkiler mi? İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 2847-2857.
Özarslan, Y. (2013). Genişletilmiş Gerçeklik ile Zenginleştirilmiş Öğrenme Materyallerinin Öğrenen Başarısı ve Memnuniyeti Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özel, C. & Ulusoy, Ç. (2016). Bir arttirilmiş gerçeklik uygulamasinin geliştirilmesi ve öğrenci görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 793-823.
Punch, K. F. (2011). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar (Çev: D. Bayrak, H. Bader Arslan ve Z. Akyüz) (2. baskı). Siyasal Kitabevi.
Rauschnabel, P. A., & Ro, Y. K. (2016). Augmented reality smart glasses: An investigation of technology acceptance drivers. International Journal of Technology Marketing, 11(2), 123-148.
Safran, M. (2008). Sosyal Bilgiler Öğretimi. Pegem Akademi.
Salinas, P. (2017). Augmented Reality: Opportunity for Developing Spatial Visualization and Learning Calculus. In Mobile Technologies and Augmented Reality in Open Education, s. 54-76: IGI Global.
Sarıkaya, M. (2016). Artırılmış gerçekliğin uygulamali eğitimde kullanimi: anakart montaji. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(3), 301-316.
Sayın, Z. (2010). Mobil telefonlarla mobil öğrenme üzerine bir araştırma ve örnek uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Sırakaya, M. & Alsancak Sırakaya, D. (2018). Artırılmış gerçekliğin fen eğitiminde kullaniminin tutum ve motivasyona etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 887-905.
Sönmez, V. & Alacapınar, F. G. (2016). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anı Yayıncılık.
Stearns, L., De Souza, V., Yin, J., Findlater, L., & Froehlich, J. E. (2017). Augmented Reality Magnification for Low Vision Users with the Microsoft Hololens and a Finger-Worn Camera.
Sünger, İ. (2019). Artırılmış Gerçeklik Kavramı Üzerine İçerik Analizi Çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı.
Şengün, M. T. & Turan, M. (2004). Coğrafya dersinde bilgisayar destekli ders sunumunun öğrenmedeki rolünün öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. The Turkish Online Journal of Educational Technology- TOJET, 3(1), 93-109.
Wu, H.K., Lee, S.W.Y., Chang, H.Y. & Liang, J.C. (2013). Current status, opportunities and challenges of augmented reality in education. Computer Education, 62, 41-49.
Yeşiltaş, E. & Kaymakçı, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretim programinin teknoloji boyutu. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(16), 314-340.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (9. Baskı). SeçkinYayıncılık.
Zhu, W., Owen, C., Li, H. & Lee, J.-H. (2004). Personalized in-store e-commerce with PromoPad: an augmented reality shopping assistant. Electronic Journal for E-commerce Tools and Applications, 1(3), 1-19.