Balık etinin besin değeri ve insan sağlığındaki yeri

Deniz ve tatlı sulardan sağlanan balıklar, beslenmemizde önemli ve besleyici bir yere sahiptir. Pek çok su ürünü, insan beslenmesi için mükemmel bir vitamin ve mineral kaynağıdır. Protein kaynakları içerisinde sindirilme derecesi yüksek olan su ürünleri diğer yüksek proteinli besinlerle karşılaştırıldığında yağ oranı bakımından oldukça düşüktür. Ayrıca, su ürünleri sağlığa yararı kanıtlanan n-3 serisi çok doymamış uzun zincirli yağ asitlerinin tek kaynağıdır. Yapılan çeşitli çalışmalarla su ürünlerinde bulunan iki predominant omega-3 yağ asiti Eicosapentaenoic asit (EPA) ve Docosahexaenoic asit (DHA)'in sağlık açısından olumlu etkide olduğu belirlenmiştir. Bu iki yağ asiti vücutta önemli biyokimyasal ve fizyolojik değişikliklere yol açar. Omega-3 yağ asitleri, insan sağlığını etkileyen kalp hastalığı, kanser, şeker hastalığı, yüksek tansiyon gibi hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde yararlı etkilerinden dolayı önerilmektedir.

Position in human health and food value of fish meat

The fish obtained from sea and freshwaters are an important component in our nutrition. A great deal of seafood is a perfect vitamin and mineral source for nutrition of human. The protein in seafood is higher digestible form and its fat content is lower than foods with high protein. Besides, seafood is the only source of fatty acids with long chain polyunsaturated n-3 series evidenced benefit to health. According to various studies, of Eicosapentaenoic acid (EPA) and Docosahexaenoic acid (DHA) which both are predominant omega-3 fatty acids (co-3) have positive effect from point of the health. These two fatty acids have been shown to cause significant biochemical and physiological changes in the body. Omega-3 fatty acids have been suggested to have beneficial effects in the prevention and/or treatment of major diseases affecting human health; such as coronary heart disease, cancer, diabetes and high blood pressure.

___

Aydın, A. 2004. Health and omega-3 fatty acids (in Turkish). İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sağlıkta ve Hastalıkta Beslenme Sempozyum Dizisi No: 41 Kasım 2004.181-189.

Artemis, P.S., L. Alexander, and S. Norman. 2000. Workshop on the essentiality of and recommended dietary intakes for omega-6 and omega-3 fatty acids. Food Rev. Int., 16(1), 113-117.

Baygar, T. 2004. Fish, and effect on health (in Turkish). Aqua Culture. 6:21.

Dean, L.M. 1990. Nutrition and preparation, p. 255-267 In R.E. Martin, G.J. Flick (eds.), The seafood industry. Chap.16. Published Van Nostrand Rainhold, New York.

Gordon, D.T., V. Ratliff. 1992. The implications of omega 3 fatty acids in human health, p. 69-98. In G.J. Flick, R.E. Martin (eds.), Advances in seafood biochemistry composition and quality, Technomic Publishing Co. Inc.

Gorga, C. 1998. Quality assurance of seafood. An avi Book Published by Van Nostrand Reinhold New York.

Holub, B.J. 2000. Potential health benefits of the omega-3 fatty acids in fish. p. 4046. In E. Graham Bligh (ed.), Seafood science and technology, Chap 5 Can. Inst. of Fish. Tech., Tech. Uni. of Nova Scotia Halifax, Canada.

Huss, H.H. 1995. Quality and quality changes in fresh fish. FAO Fisheries Technical Paper, No: 348. Rome.

Kaya, Y., H.A. Duyar, ve M.E. Erdem. 2004. The importance offish fatty acids on human health (in Turkish). Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi. 21(3- 4):365-370.

Love, R.M. 1982. Basic facts about fish. p. 2-19 In A. Aitken, I.M. Mackie, J.H. Merritt & M.L. Windsor (eds.), Fish handling & Processing. Chap 2. Ministry of Agriculture, Fisheries & Food. Torry Research Station, Edinburgh.

Maskan, M. 2005. Omega oils; sources, benefits and their use in enrichment of food materials (in Turkish). Gıda Kongresi 2005. Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü. 41-44.

Nettleton, J.A. 2000. Seafood nutrition in the 1990s., issues for the consumer. p. 32-39. In E. Graham Bligh (ed.), Seafood science and technology, Chap. 4 Can. Inst. of Fish. Tech., Tech. Uni. of Nova Scotia Halifax, Canada

O'keefe, JH Jr., WS. Haris. 2000. From inuit to implementation: Omega-3 fatty acids come of age. Mid America Heart Institute of Saint Luke's Hospital and Department of Medicine, University of Missouri-Kansas City, USA Affiliation. Mayo Clin Proc (Mayo Clinic proceedings) Jun; 75(6):607-14.

Özkan, Y., S.S. Koca. 2006. The efficiency of omega-3 fatty acid (fish oil) in hyperlipidemia treatment (in Turkish). Fırat Tıp Dergisi 2006;11(1 ):40-44.

Pigott, G.M., B.W. Tucker. 1990. Seafood effects of technology on nutrition. Marcel Dekker, Inc. New York.

Rafflenbeul, W. 2001. Fish fora healthy heart. Eur. J. Lipid Sci. Technol. 103 (2001)315-317.

Ruxton, C.H.S., S.C. Reed, M.J.A. Simpson, and K.J. Millington. 2004. The health benefits of omega-3 polyunsaturated fatty acids: a review of the evidence. J Hum Nutr Dietet, 17:449-459.

Sheeshka, J E., E. Murkin. 2002. Nutritional aspects of fish compared with other protein sources. Comments on Toxicology, 8:375-397.

Sidhu, K.S. 2003. Health benefits and potential risks related to consumption offish or fish oil. Regulatory Toxicology and Pharmacology, 38:336-344.

Şengör, G., N. Erkan. 2002. important on nutrition of aquatic product (in Turkish). Standart. 70-74.

Tatar, 0.1995. Nutritional properties offish and healthy respect (in Turkish). Su Ürünleri Dergisi. 12(1-2): 169-170.

Valfre, F., F. Caprino, and G.M. Turchini. 2003. The health benefit of seafood. Veterinary Research Communications, 27 Suppl. 1 (2003) 507-512.

Yamada, T., JP. Strong, T. Ishii, T. Ueno, M. Koyama, H. Wagayama, A. Shimizu, T. Sakai, GT. Malcom, and M.A. Guzman. 2000. Atherosclerosis and omega-3 fatty acids in the populations of a fishing village and a farming village in Japan. Dep. of Int. Medicine, Yubara Spa Hospital, Maniwa-gun, Okayama, Japan. Atherosclerosis 2000 Dec; 153(2): 469-81.
Su Ürünleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-1590
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1984
  • Yayıncı: Aynur Lök
Sayıdaki Diğer Makaleler

Sıcak dumanlanmış palamut (Sarda sarda Bloch, 1793) balığının buzdolabı koşullarında muhafazası

YALÇIN KAYA, HÜLYA TURAN, İbrahim ERKOYUNCU, Gülşah SÖNMEZ

Çanakkale ilindeki su ürünleri tüketim davranışlarının değerlendirilmesi

Fatma Arık ÇOLAKOĞLU, Ali İşmen, Özcan ÖZEN, FİKRET ÇAKIR, CAHİDE ÇİĞDEM YIĞIN, HASAN BASRİ ORMANCI

Güney Karadeniz kıyılarında (Sinop körfezi) kış dönemi fitoplankton yoğunluğunda meydanda gelen günlük değişimler

Nurullah Turgay DEMİRCAN, MUHAMMET TÜRKOĞLU

3,5,3'-Triiodothyronine' in karabalık (Clarias gariepinus Burchell, 1822)' ta büyüme performansı üzerine etkisi

FUNDA TURAN, Şehriban ÇEK

A new locality for Rana ridibunda caralitana Arıkan, 1988 (Anura: Ranidae) in the Central Anatolia

DİNÇER AYAZ, CEMAL VAROL TOK, AHMET MERMER, MURAT TOSUNOĞLU, MURAT AFSAR, KERİM ÇİÇEK

Frische-star ile muamele edilmiş taze karideslerin (Parapenaus longirostris) raf ömrünün saptanması üzerine bir araştırma

Fatma Arık ÇOLAKOĞLU, HASAN BASRİ ORMANCI, AYTAÇ ALTIN

Balık beslemede kanola (Brassica sp.) kullanımı

Murtaza ÖLMEZ, Nalan Ö. AYBAL

Küçük Menderes Nehri' nin (Selçuk, İzmir) aşağı havzasındaki kirliliğin makro bentik omurgasızlar kullanılarak saptanması

Süleyman BALIK, M. Ruşen USTAOĞLU, MURAT ÖZBEK, SERAY YILDIZ, AYŞE TAŞDEMİR, ALİ İLHAN

Bartın Çayı (Bartın) Havzası' nın Ephemeroptera (Insecta) limnofaunası

Mustafa TANATMIŞ, NESİL ERTORUN

Gölbaşı Gölü' zooplankton tür kompozisyonu ve biyoması (Hatay, Türkiye)

MUSTAFA TÜRKMEN, MEHMET NAZ, Z. Mete DİNLER