Yaz sezonunda yetiştirilen brokkolide (Brassica oleracea L. var. italica) bazı organik maddelerin bitki gelişimi, verim ve kaliteye etkileri

Bu çalışma, 2004 yaz sezonunda yetiştirilen üç brokkoli (Brassica oleracea L. var. italica) çeşidinde bazı organik maddelerin bitki gelişimi, verim ve kalitesine etkilerini belirlemek amacıyla Konya’nın Çumra ilçesinde yürütülmüştür. Bitki materyali olarak ACN-055 (MENTOR) F1, ACN-085 (CARDINAL) F1 ve ACN-120 F1 hibrit brokkoli çeşitleri kullanılmıştır. Organik madde olarak tavuk gübresi (50 ton/ha), sığır gübresi (50 ton/ha), koyun gübresi (50 ton/ha), humik asit (3 kg/ha) ve azot, fosfor, potasyum (200 kg/ha saf N, 200 kg/ha saf P2O5 ve 200 kg/ha saf K2O) uygulaması yapılmıştır. Kontrol parsellerinde hiç gübre uygulaması yapılmamıştır. Sonuçta ACN-085 (CARDINAL) F1’in ortalama ana taç verimi (45582 kg/ha) diğer çeşitlerden yüksek bulunmuştur. Bunu ACN-120 F1 (41998 kg/ha) ve ACN-055 (MENTOR) F1 (33536 kg/ha) izlemiştir. Ana taç verimine ve toplam verime gübre uygulamalarının ve çeşit x gübre uygulama interaksiyonlarının etkisi önemli bulunmamıştır. ACN-085 (CARDINAL) F1 çeşidinin toplam verimi (48150 kg/ha) diğer çeşitlerden daha yüksek çıkmıştır. Bunu toplam verimde ACN-120 F1 çeşidi (41990 kg/ha) ve ACN-055 (MENTOR) F1 çeşidi (38350 kg/ha) izlemiştir.

Anahtar Kelimeler:

dikim mevsimi, ürün verimi, çiftlik gübresi, brokoli, bitki gelişimi, Brassica oleracea var. italica, ürün kalitesi, humik asit, yaz

The effects of some organic maters on the plant growth, yield and quality of broccoli (Brassica oleracea L. var. italica) grown in summer season

This study was carried out to determine the effects of some organic matters on the plant growth, yield and quality of three broccoli (Brassica oleracea L. var. italica) cultivars grown in Çumra district of Konya in 2004 summer season. As plant materials, ACN-055 (MENTOR) F1, ACN-085 (CARDINAL) F1 and ACN-120 F1 hybrid broccoli cultivars were used. As organic matters, chicken manure (50 tonnes/ha), cow manure (50 tonnes/ha), sheep manure (50 tonnes/ha), humic acid (3kg/ha), nitrogen, phosphorus, potassium (200kg N/ha, 200 kg P2O/ha, 200 kg K2O/ha) were applied. No manure were applied in control parcels. In the results, the mean head yield of ACN-085 F1, (45582 kg/ha) was higher than the other cultivars. The mean head yield of ACN-120 F1,(41998 kg/ha) and ACN-055 F1, (33536 kg/ha), followed this mean head yield. The effects to mean head and total yield of applications, cultivars x application interactions were not found statisticaly significant. The total yield of ACN-085 F1, (48150 kg/ha) was higher than total yields of the other cultivars. The total yields of ACN-120 F1 (41990 kg/ha),and ACN-055 F1 cultivars (38350 kg/ha) followed this result.

Keywords:

planting season, crop yield, farmyard manure, broccoli, plant development, Brassica oleracea var. italica, crop quality, humic acids, summer,

PDF

___

Açıkgöz, E.F., Şalk, A., 2000. Tekirdağ şartlarında yetiştirilen bazı brokoli çeşitlerinde farklı ekim zamanlarının gelişme ve verim üzerine etkisi. 3. Sebze Tarımı Sempozyumu. 11-13 Eylül 2000- Isparta,356-360.
Anonymous 2002. Brokkolinin ülsere etkisi.Hasat Dergisi, Kasım 2002 s:27.
Anonymous 2004. 2004 yılına ait meteorolojik veriler. Çumra Meteoroloji İstasyonu. Çumra/ Konya.
Bracy, R.P. Parish, R.L. ve Bergeron, P.E. 1994. Sidedress N application methods for broccoli production. Hemmond research station, Louisiana Agriculture Experiment Station, Lousiana State University Agricultural Centre, 21549 old Covington Highway, Hammond, LA70403, USA. Journal of Vegetable Crop Production. 1:1 63-71.
Chung, B. 1985. The effects of soving time and plant density on the once-over harvest yields of broccoli. Journal of Horticultural Science 60;1 57-64.
Damato, G. ve Bianco, V. V. 1990. Sowing date and plant density on two early cultivars of broccoli raab. 23. International Horticultiral Congress.
Diputado, M.T. ve Nichols, M.A. 1989. The effect of sowing date and cultuar on the maturity characteristics of broccoli (Brassica oleracea var. italica). Deparment of Horticultural Science, Massey University, Palmerston North, New Zealand. Acta Horticulture. 1989, 247,59-66;9 ref.
Eşiyok, D. 1996. Bornova koşullarında yetiştirilmeye uygun brokkoli çeşitlerinin belirlenmesi. E.Ü.Ziraat Fakültesi Dergisi cilt 33 Sayı:1 Sayfa: 55-62.
Eryılmaz, F. 1999. Tekirdağ şartlarında yetiştirilen bazı brokkoli çeşitlerinde farklı ekim zamanları hasat şeklinin gelişme ve verim üzerine etkisi. Doktora Tezi Trakya Üniversitesi 2003.
Fujime, Y. ve Okuda, N. 1994. Method for the prediction and harvest time of broccoli under field condition. Acta Hort. 371, 355-362.
Griffith, M. ve Carling, D.E. 1991. Effects of plant spacing on broccoli yield and hollow stem in Alaska. Can. J. Plant Sci. 71: 579-585.
Günay, A. 1992. Özel Sebze Yetiştiriciliği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Cilt II., 2. baskı, Ankara.
Hayoğlu, G. 1999. Çukurova bölgesi koşullarında yetiştirilen Marothon ve Sultan çeşidi brokolilerin konserveye işlemeye uygunluğunun belirlenmesi üzerine bir araştırma. Harran Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi 1999 Şanlıurfa.
Hill, D.E. 1989. Cauliflower and Broccoli Trials – 1988. The Conn. Arg. Exp. Sta., New Haven, Bull. 869.18p.
Hill, D.E. 1995. Broccoli and Cauliflower trials 1993- 1994. Connecticut Agricultural Experiment Station, Box 1106 New Haven, CT 06504, USA. Bulletin- Connecticut Agricultural Experiment Station.1995, No.930, 16 pp., 10 ref.
Kahn, B.A., Shilling, P.G., Brusewitz, G.h. ve McNew R.W. 1991. Force to shear the stalk diameter, and yield of broccoli in response to nitrogen fertili 2 ation and withinrow spacing. Department of Horticulture and Landscape Architecture, Oklahoma state University, stillwater, OK 74078, USA. Journal of the American Society for Horticultural Science, 1991, 116;2, 222-227; 21 ref.
Kar, H., 2000. Farklı dikim zamanları ve yetiştirme sisteminin brokoli ve salatalık beyaz baş lahananın büyüme, gelişme ve verime kantitatif etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi Samsun 2000.
Krauss, R.M., Deckelbaum, R.J., Ernst N. 1996. Dietary guidelines for healthy American adults. A statement for health professionals from the Nutrition Committees American Heart Association,Circulation, 94;1795-1800.
Nieuwhof, M. 1969. Cole Crops. The University Pres Aberdeen, London. Institute of Horticultural Plant Breeding. Wageningen, Holland p.87-91.
Paksoy, M., Babaoğlu, D. 2004. Organik materyallerin bazı brokkoli çeşitlerinde bitki gelişimi üzerine etkileri. V.Sebze Tarımı Sempozyumu 21-24 Eylül 2004 Çanakkkale.
Sanders, D.C. 1996. Broccoli. Extension Horticultural Specialist Department of Horticultural Science North Carolina Cooperative Extention service. North Carolina State University.
Sorense, L. ve Grevsen, K. 1994. Effects of plant spacing on Uniformity in broccoli for once-over harvest. Department of vegetables, Danish Institute of plant and Soil Science. 5792 Arslev, Denmark. Gartenbauwissenschaft. 1994, 59:3, 102-105; 7 ref.
Sterett, S.B., Mapp, J.W. ve Coale, C.W. 1990. ‘’Feasibility of broccoli as new enterprise a systems approach.’’ Department of horticulture, Eastern Shore Agricultural Experiment station, Virginia Polytechnic Institute and state University, Painter, VA 23420, USA. Hort Science 1990, 25:6, 638-641; 18 ref.
Tindall, H.D. 1992. Vegetables in the tropics. The Macmillan Piress ltd. London and Basingstoke.
Tone, S. 1986. Production of autumn crops of broccoli in the intermediate mountain regions of Yamaguchi Prefecture, Japan Yamaguchi Agric. Exp.Sta., Ouchi- Mihari, Yamaguchi-shi, Yamaguchi-ken, Japan. Bul letin of the Yamaguchi Agricultural Experiment station. 1986, No.38,51-59; 14 ref.
Vartanlı, E. 2001. Ankara Ayaş koşullarında dikim zamanlarının brokolide verim ve kalite özelliklerine etkisi. Ankara Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi Ankara 2001
Vural, H., Eşiyok,D. ve Duman, İ. 2000 . Kültür Sebzeleri; (142). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Bornova-İzmir.
Yoldaş. F. 2003. Brokkolide sıcaklık dikim sıklığı ekim ve dikim zamanlarının generatif gelişim ve kalite kriterleri üzerine etkileri. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi 2003.