Fasulyede (Phaseolus vulgaris L.) Farklı Azot Dozlarının ve Bakteri Aşılamasının Tane Verimi ve Verim Özellikleri Üzerine Etkileri
Bu araştırma, farklı azotlu gübreleme ve bakteri aşılamasının Alberto fasulye çeşidinde bazı tarımsal özelliklerine ve tane verimine etkilerini belirlemek amacıyla 2016 yılında Konya ili Altınekin ilçesi çiftçi tarlasında yürütülmüştür. Tarla denemesi “Tesadüf Blokları Deneme” desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Denemede kontrol (N0 + Bakterisiz), N1 dozu (ekimde 2,5 kg/da saf azot), N2 dozu (ekimde 5 kg/da saf azot), N3 dozu (ekimde 2,5 kg/da saf azot ve çiçeklenme dönemi 2,5 kg/da saf azot), N4 dozu (ekimde 5 kg/da saf azot ve çiçeklenme dönemi 2,5 kg/da saf azot), Bakteri (sadece bakteri uygulaması), Bakteri + N1 dozu (ekimle 2,5 kg/da saf azot + Bakteri) ve Bakteri + N2 dozu (ekimle 5 kg/da saf azot + Bakteri) uygulamaları yer almıştır. Denemede azotlu gübre olarak Amonyum Sülfat formu kullanılmıştır. Varyans analizi sonuçlarına göre amino asit uygulamaları arasında araştırmada yüz tane ağırlığı hariç incelenen tüm özelliklerde farklılıklar istatistiki olarak önemli tespit edilmiştir. Deneme sonucunda farklı dozlarda uygulanan azot dozlarının ve bakteri uygulamalarının Alberto fasulye çeşidininde nodül sayısı 13.20 (Kontrol) ile 19.47 adet/bitki (Bakteri + N2 dozu), bitki boyu 56.53 (Kontrol) ile 91.20 cm (N3 dozu), bakla sayı 12.47 (Kontrol) ile 17.60 adet/bitki (N2 dozu), baklada tane sayısı 4.13 (Bakteri) ile 6.27 adet (N4 dozu), bitkide tane sayısı 53.53 (Bakteri) ile 103.73 adet (N4 dozu), tane verimi 257.94 (Kontrol) ile 461.17 kg/da (N2 dozu), yüz tane ağırlığı 34.21 (Bakteri + N2 dozu) ile 37.16 g (N3 dozu), % 23.99 (N1 dozu) ile 24.87 (Bakteri + N2 dozu) ve protein verimi 23.99 (N1 dozu) ile 24.87 kg/da (Bakteri + N2 dozu) arasında değişim göstermiştir. Sonuç olarak çalışmanın bir yıllık olması nedeniyle kesin bir sonuç önerilmeyecek olmasına rağmen, fasulye yetiştiriciliğinde yüksek tane verimi elde edilebilmesi için ekimde 5 kg/da N uygulamasının önerilmesinin daha uygun olacağı kanaatindeyiz.
The Effects of Seed Yield and Yield Components of Different Nitrogen Doses and Inoculation of Rhizobium on Bean (Phaseolus vulgaris L.)
Present research was realized in farmer trial located in Altınekin Town Konya City to evaluate effect of different nitrogen doses and bacteria inoculation on some agricultural characteristics of Alberto bean variety during 2016 growing period. Field trial was set up according to “Randomized Blocks Design” by 3 replications. Applications was; control (N0 + No bacteria), N1 dose (2,5 kg da-1 nitrogen on sowing), N2 dose (5 kg da-1 nitrogen on sowing), N3 dose (2,5 kg da-1 nitrogen on sowing and 2,5 kg da-1 nitrogen on flowering), N4 dose (5 kg da-1 nitrogen on sowing and 2,5 kg/da nitrogen on flowering), Bacteria (only bacteria application), Bacteria + N1 dose (2,5 kg da-1 nitrogen on sowing + Bacteria) and Bacteria + N2 dose (5 kg da-1 nitrogen on sowing + Bacteria) in the trial. Ammonium Sulfate form was used as fertilizer in the research. Results of variance analyze showed that all the different nitrogen doses and bacteria inoculation was significant for all the investigated characteristics except for one hundred seeds weight. Following ranges were detected; 13.20 (Control) - 19.47 total/plant (Bacteria + N2 dose) for nodule number, 56.53 (Control) - 91.20 cm (N3 dose) for plant height, 12.47 (Control) - 17.60 total/plant (N2 dose) for number of pod, 4.13 (Bacteria) - 6.27 (N4 dose) for number of seed per pod, 53.53 (Bacteria) - 103.73 (N4 dose) for number of seed per plant, 257.94 (Con-trol) - 461.17 kg da-1 (N2 dose) for seed yield, 34.21 (Bacteria + N2 dose) - 37.16 g (N3 dose) for one hundred seeds weight, 23.99 % (N1 dose) - 24.87 % (Bacteria + N2 dose) for protein ratio and 23.99 (N1 dose) - 24.87 kg da-1 (Bacteria + N2 dose) for protein yield, respectively. Consequently, as the research was based on one year trial; it is not exact but may be suggested that 5 kg da-1 of nitrogen application on sowing is feasible to get the highest seed yield in bean farming.
