Öz
Belli
bir kelime ya da duygu görsel olarak dijital ortamda iletişimin görsel
dillerinden biri olarak adlandırılabilecek olan emojiler tarafından ifade
edilebilmektedir. Emojiler ilkel bir iletişim yolu olan hiyerogliflerle benzer
özellikler gösterdiğini söylemek mümkündür; ancak dijital ortamda kullanılıyor
olmaları çeşitli sorunları da beraberinde getirmiştir. Örneğin, cinsiyet, yaş,
kültürel farklılıklar gibi etmenler emojilerin kullanılması ve algılanması
konusunda farklılıklar yaratabilmektedir. Bu durum, yazılı ifadeyi desteklemesi
gereken emojilerin zaman zaman iletişim kayıplarına da yol açabileceği
olasılığını da göstermektedir. Bu tür kayıpları incelemek amacıyla Anadolu
Üniversitesi İletişim Fakültesi’de örgün eğitimlerine devam etmekte olan 227 öğrenci
ile yapılan 20 maddelik emoji kullanım anketiyle katılımcıların emoji kullanımları
ve emojilere yükledikleri anlamların tutarlılığı tespit edilmeye çalışılmıştır.
Bu amaç doğrultusunda emojilerin
kullanılması ve anlamlandırılması cinsiyet ve sosyal medya kullanım sıklığını
bakımından faktör analizi ile olumlu deneyim, iletişime kapalılık, yetersizlik,
algısal farklılık, olumsuz deneyim ve samimiyet boyutlarına göre
değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, cinsiyet bakımından katılımcıların olumlu deneyim, iletişime kapalılık,
yetersizlik, algısal farklılık, olumsuz deneyim ve samimiyet boyutlarında
benzer düşüncelere sahip oldukları; sosyal medya kullanım sıklığı tercihi
bakımından ise yalnızca olumlu deneyim boyutunda katılımcıların farklı
düşünceler taşıdıkları görülmüştür. Bu çalışma bulgularının ardıl çalışmalar
için iletişim alanında çalışan profesyoneller ve araştırmacılara yol gösterici
olması beklenmektedir.
___
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2005) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı, Sakarya Kitabevi, Sakarya.
Alshenqeeti, H. (2016) Are emojis creating a new or old visual language for new generations? A socio-semiotic study, Advance in Language and Literary Studies, 7 (6), 56-69.
Anık, C., Kırık, A. M., Soncu, A. G. (2017) Sosyal medyanın göstergebilimsel dili: Emojiler, AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology, 8 (26), 42-54.
Bektaş, H. ve Akman, S. U. (2013) Yükseköğretimde Hizmet Kalitesi Ölçeği: Güvenilirlik Ve Geçerlilik Analizi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 18, 116-133.
Clottes, J. (2018) Cave Art, https://www.britannica.com/art/cave-painting, Erişim tarihi: 01.04.2018. Çeken, B., Aypek Arslan, A., Tuğrul, D. (2017) İletişimde emojilerin kullanımı ve incelenmesi, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 6 (16), 91-105.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012) Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve Lisrel Uygulamaları, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
Dede, Y., Yaman S. (2008) Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen veMatematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(1), 19-37.
Durmuş, B., Çinko, M., Yurtkoru, E. S. (2016) Sosyal Bilimlerde SPSS’ le Veri Analizi, 6. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul.
Emojipedia (2018) Top Emoji Requests 2018, https://blog.emojipedia.org/top-emoji-requests-2018/, Erişim Tarihi: 01.02.2018.
Gökaliler, E. ve Saatçioğlu, E. (2016) Reklamlarda emoji kullanımı: Emoji içerikli reklamlara yönelik tüketicilerin tutumlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 19 (2), 63-91.
Hwong, H. S. (2014) Gender differences in emoticon use on mobile text messaging: evidence from a Korean sample, International Journal of Journalism & Mass Communication, 1 (1), 41-45. Isotype (2018) Isotype: International picture language, http://isotyperevisited.org/2012/08/introduction.html, Erişim tarihi: 01.04.2018.
Miller, H., Thebault-Spieker, J., Chang, S., Johnson, I., Terveen, L. ve Hecht, B. (2016) Blissfully happy or ready to fight: Varying interpretations of emoji, 10th International Conference on Web and Social Media (ICWSM), 259-268.
Oxford (2018) Word of the Year 2015, https://en.oxforddictionaries.com/word-of-the-year/word-of-the-year-2015, Erişim Tarihi: 05.04.2018.
Özant, N., Kelleci, M. (2017) Dijital iletişimde sözel olmayan ipuçları: Emojilerle etkileşim etkileşim ve duygulanım, Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 4 (2), 396-417.
Patır, S. (2009) Faktör Analizi İle Öğretim Üyesi Değerleme Çalışması, Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 23 (4), 69-85.
Toksöz, L. ve Kahraman, C. (2017) Türk üniversite öğrencilerinin emoji algısı, Humanitas Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (9), 247-256.
Tossel, C., Kortum, P. T., Shepard, C., Barg-Walkow, H., Rahmati, A. ve Zhong, L. (2012) A longitudinal study of emoticon uses in text messaging from smartphones, Computers in Human Behavior, 28 (2), 659-663.
TÜİK. (2017) Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=24862, Erişim Tarihi: 01.03.2018.
TÜİK. (2017) Bilgi Toplumu İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1615, Erişim Tarihi: 01.03.2018.
Utkutuğ, P. Ç. ve Alkibay, S. (2013) Nöropazarlama: Reklam etkinliğinin psikofizyolojik tekniklerle değerlendirilmesi üzerine yapılmış araştırmaların gözden geçirilmesi, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31 (2), 167-195.
Yakın, V. ve Eru, O. (2017) An application to determine the efficacy of emoji use on social marketing ads, International Journal of Social Sciences and Education Research, 3 (1), 231-240.
Yayla, H. (2018) Kullanımlar ve Doyumlar Bağlamında Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımı: Instagram Örneği, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11 (1), 40-65.
Zareen, N., Karim, N. ve Khan, U. A. (2016) Psycho emotional impact of social media emojis, Isra Medical Journal, 5 (4), 257-262.