SAĞLIKTA DİJİTALLEŞME VE YAPAY ZEKÂ

Sağlık hizmetleri küresel bakış açısı olarak ekonominin temel taşlarından birisidir. Bilim ve teknolojideki gelişmeler üretim, sanayi ve hizmet sektörleri gibi sağlık sektöründe de değişime sebep olmuştur. Bilgi teknolojilerindeki ilerleme buna bağlı dijital dönüşüm sağlık alanında kısa sürede uzun bir yol kat etmiştir. Sağlık alanında yönetim ve klinik süreçlerde dijital dönüşüme geçilmiştir. Bunların alt kollarında otomasyon anlamında her gün yeni adımlar atılmaktadır. Dijital dönüşüm ile birlikte gelen yapay zekâ uygulamaları sağlık sektörüne çok hızlı adapte olmuştur. Hem yönetimsel hem de klinik süreçlerde farklı uygulamalar mevcuttur. Yapay zekâ sağlıkta hizmet süreçlerini yeniden yapılandırarak hem yönetsel hem de klinik maliyetleri düşürmektedir. Klinik süreçlerde teşhis, tanı, tedavi gibi süreçleri hızlandırmakta, oluşabilecek insani hataları azaltarak, hizmet kalitesinin artırılmasını amaçlamaktadır. Yakın gelecekte, pandeminin etkisi ile hızlanan yapay zeka araştırmalarının da sonucu olarak; sağlık hizmetlerinin idari ve klinik açıdan sanallaşması, yapay zekâ tabanlı sistemlerin kullanımının yaygınlaşması öngörülmektedir.

___

  • Altuntaş, E. Y. (2019). Sağlık Hizmetleri Uygulamalarında Dijital Dönüşüm. Eğitim Yayınevi.
  • Bal, C.G., Ada, S., & Çelik, A. (2012). Bilişim Sistemleri Başarı Modeli ve Aile Hekimliği Bilişim Sistemleri. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 19(1), 35-46.
  • Bresnick, J. (2018). Top 12 ways artificial intelligence will impact healthcare. 2018.
  • Büyükgöze, S., & Dereli, E. (2019). Dijital Sağlık Uygulamalarında Yapay Zeka. VI. Uluslararası Bilimsel ve Mesleki Çalışmalar Kongresi-Fen ve Sağlık, 07-10.
  • E-Nabız. (2020). E-Nabız Hakkında. https://enabiz.gov.tr/Yardim/Index (Erişim Tarihi: 13.10.2020).
  • E-Sağlık. (2020). KSD (Karar Destek Sistemi). https://e-saglik.gov.tr/TR,7079/kds.html (Erişim Tarihi: 13.10.2020).
  • Herselman, M., Botha, A., Toivanen, H., Myllyoja, J., Fogwill, T., & Alberts, R. (2016). A digital health innovation ecosystem for South Africa. Paper presented at the IST-Africa Week Conference, 2016.
  • Hudes, M. K. (2017). Fostering innovation in Digital Health a new ecosystem. Paper presented at the Microelectronics Symposium (Pan Pacific), 2017 Pan Pacific.
  • Kalis, B., Collier, M., & Fu, R. (2018). 10 promising AI applications in health care. Harvard Business Review.
  • Kosif, F. K. (2019). Kurumların Dijital Dönüşüm Süreçlerinin İncelenmesi: Bir Sağlık Kurumu İçin Öneri. İstanbul Üniversitesi, fen Bilimleri enstitüsü, Enformatik Anabilim Dalı, Enformatik programı, Yüksek lisans Tezi, İstanbul.
  • Kördeve, M. (2017). Sağlık Ödemelerinde Yeni Bir Kavram. Medikal Muhasebe. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1-13.
  • Lumiata. (2020) . What is Lumiata’s approach to AI and machine learning? https://www.lumiata.com/ (Erişim Tarihi: 13.10.2020).
  • Marr, B. (2018). How Is AI Used in Healthcare: 5 Powerful Real-World Examples That Show the Latest Advances. Forbes, July, 27.
  • MHRS. (2020). Merkezi Hekim Randevu Sistemi. (Erişim Tarihi:13.10.2020). https://www.mhrs.gov.tr/Vatandas/hakkimizda.xhtml
  • Shin, S. Y. (2019). Current status and future direction of digital health in Korea. The Korean Journal of Physiology & Pharmacology, 23(5), 311-315.
  • Tezcan, C., 2018, Sağlığın Dijital Dönüşümü, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Platformu Dergisi, 82-85.
  • WHO (World Health Organization). (2019). Ten Threats to Global Health in 2019. (Erişim Tarihi:13.10.2020). (Erişim Tarihi:13.10.20209) https://www.who.int/vietnam/news/feature-stories/detail/ten-threats-to-global-health-in-2019.