Kemalist Modernleşme’de Aile, Ulus, Kadın ve Kadın Yolu/ Türk Kadın Yolu Dergileri

Bu çalışmanın amacı, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında modernleşme projesi çerçevesinde, milliyetçi ulus devlet anlayışının önemli bir parçası olarak sayabilecek olan aile mefhumunu; annelik, milli aile, Türk kadını bağlamında tartışırken, dönemin aktif kadın hakları savunucularından Türk Kadın Birliği’ne bağlı olarak çıkan Kadın Yolu/ Türk Kadın Yolu dergilerinin ulusçuluk ve modernleşme paradigmasındaki yerini, dergilerdeki yazılar dâhilinde incelemektir. Türk Kadın Yolu dergileri üzerinden yazıda tartışılmaya çalışılacak olan ise, derginin yayınlandığı süre içerisinde modernleşme ile birlikte kurduğu dilin benzerlikler ve farklılıklar açısından okumasını yapmaktır

Anahtar Kelimeler:

Modernleşme, Ulus, Kadın, Aile, Feminizm, Kadın Yolu Dergisi, Biyo-politika

Family, Nation, Woman in Kemalist Modernisation and the Magazinesof Kadın Yolu/ Türk Kadın Yolu (1925- 1927)

This article aims at analyzing the magazines of Kadın Yolu/ Türk Kadın Yolu in the framework of nationalism and the paradigm of modernization with featured articles in magazines by discussing the metaphor of family which can be mentioned as crucial part of the understanding of nationalist/nation state in the early republican era, while discussing in the context of “maternity”, nation family, Turkish woman. The similarities and differences between the discourse of magazines and practices of modernization will be discussed and analyzed

Keywords:

Modernisation, Nation, Woman, Family, Feminism, The Magazines of Kadın Yolu, Bio-politics,

PDF

___

Abadan-Unat, Nermin, “Söylemden Protestoya: Türkiye’de Kadın Hareketlerinin Dönüşümü” 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler/Bilanço 98, İşbankası ve Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998.
Altınay, Ayşe Gül “Giriş: Milliyetçilik, Toplumsal Cinsiyet ve Feminizm”, Vatan Millet Kadınlar, der. Ayşe Gül Altınay, İletişim Yayınları, 4. Baskı, İstanbul, 2011, sy.15-31.
Akşit, Elif Ekin, “Geç Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinde Nüfus Kontrolü Yaklaşımları”, Toplum ve Bilim, İstanbul, 2010, no. 177, s. 181.
Arat, Yeşim, “Türkiye’de Modernleşme Projesi ve Kadınlar” Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, der. Sibel Bozdoğan ve Reşat Kasaba, çev. Nurettin Elhuseyni, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1998.
Arat, Zehra F. “Kemalizm ve Türk Kadını”, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler/Bilanço 98. İşbankası ve Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998, s. 51-69.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri 2, 1989.
Berktay, Fatmagül, “Cumhuriyet’in 75 Yıllık Serüvenine Kadınlar Açısından Bakmak”, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler/Bilanço 98, İşbankası ve Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998, s. 1-11.
Berktay, Fatmagül, Tarihin Cinsiyeti, İletişim Yayınları, 4. Baskı, İstanbul, 2012.
Çakır, Serpil, Osmanlı Kadın Hareketi, Metis Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2011.
Çalkıvik, Aslı “Ölümüne Yaşatmak: Güvenlik sorunu olarak ‘yaşam’”, Biyoiktidar- Biyopolitika, Toplum ve Bilim, İstanbul, 2011, no: 122, s. 19-36.
Durakbaşa, Ayşe, “Cumhuriyet Döneminde Kemalist Kadın Kimliğinin Oluşumu” Tarih ve Toplum, 1988, 9 (51).
Durakbaşa, Ayşe, “Cumhuriyet Döneminde Modern Kadın ve Erkek Kimliklerinin Oluşumu: Kemalist Kadın Kimliği ve ‘Münevver Erkekler’”, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler/Bilanço 98. İşbankası ve Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998, s. 29-50.
Feyzioğlu, F. N, Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1986.
Foucault, Michel, “Cinselliğin Tarihi”, Ayrıntı Yayınları, çev.Hülya Uğur Tanrıöver, 4. Baskı, İstanbul, 2012.
Foucault, Michel, “The Birth of Biopolitics: Lectures at the College de France”, 1978-79, Palgrave Macmillan, New York, 2008.
Foucault, Michel, “İktidar ve Beden”, Seçme Yazılar 4. İktidarın Gözü, yay. haz. Ferda Keskin, Ayrıntı Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2007, s. 38- 46.
Foucault, Michel, “İktidar İlişkileri Bedenlerin İçinde Nüfuz Eder”, Seçme Yazılar 4. İktidarın Gözü içinde, yay. haz. Ferda Keskin, Ayrıntı Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2007, s. 106-116.
Foucault, Michel, “Cinsellik ve Siyaset”, Seçme Yazılar 4. İktidarın Gözü içinde, yay. haz. Ferda Keskin, Ayrıntı Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2007, s. 234- 245.
Jayawardena, Kumari, Feminism and Nationalism in the Third World, Londra: Zed Books, 1986.
Kadıoğlu, Ayşe, “Cinselliğin İnkarı: Büyük Toplumsal Projelerin Nesnesi Olarak Türk Kadınları, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler/Bilanço 98. İşbankası ve Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998, s. 89- 100.
Kandiyoti, Deniz, Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, çev. Aksu Bora, Fevziye Sayılan, Şirin Tekeli, Hüseyin Tapınç, Ferhunde Özbay, Metis Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2011.
Moralı, Seniha Sami,“Latife Bekir Çeyrekbaşı ve Türk Kadın Birliği”, Hayat Tarih Mecmusı, 1969, s.75.
Nagel, Joane, “Erkeklik ve Milliyetçilik: Ulusun İnşasında Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik”, Vatan Millet Kadınlar, der. Ayşe Gül Altınay, çev. Aksu Bora, İletişim Yayınları, 4.Baskı, İstanbul, 2011, s. 65-101.
Saigol, Rubina, “Militarizasyon, Ulus ve Toplumsal Cinsiyet: Şiddetli Çatışma Alanları Olarak Kadın Bedenleri”, Vatan Millet Kadınlar, der. Ayşe Gül Altınay, çev. Tansel Güney, İletişim Yayınları, 4.Baskı, İstanbul, 2011, s. 227- 259.
Sancar, Serpil, Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti/ Erkekler Devlet, Kadınlar Aile Kurar, İletişim Yayınları İstanbul, 2012.
Şerifsoy, Selda, “Aile ve Kemalist Modernizasyon Projesi, 1928-1950”, Vatan Millet Kadınlar, der. Ayşe Gül Altınay, İletişim Yayınları, 4.Baskı, İstanbul, 2011, s. 167-200.
Toprak, Zafer, “Cumhuriyet Halk Fırkasından Önce Kurulan Parti: Kadınlar Halk Fırkası”, Tarih ve Toplum, 1988, Mart, 9(51), s. 30-31.
Tuncay, Mete, “Kadınlar Halk Fırkası” Tarih ve Toplum, 1989, 11(62), 46.
Toska, Zehra “Cumhuriyet’in Kadın İdeali: Eşiği Aşanlar ve Aşamayanlar”, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler/Bilanço 98. İşbankası ve Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998, s. 71-88.
Walby, Sylvia “Kadın ve Ulus”, Vatan Millet Kadınlar, der. Ayşe Gül Altınay, çev. Meltem Ağduk Gevrek, İletişim Yayınları, 4.Baskı, İstanbul, 2011, s.35- 63.
Yuval-Davis, Nira, Cinsiyet ve Millet, çev. Ayşin Bektaş, İletişim Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2010.
Yaprak Zihnioğlu, “Kadınsız İnkılap: Nezihe Muhiddin, Kadınlar Halk Fırkası, Kadın Birliği”