Nil ÖZEN, Sahriye SÖNMEZ

Farklı inkübasyon dönemlerinde uygulanan vermikompostun marul bitkisinin bitki besin element içeriği üzerine etkileri

Bu çalışmada, farklı mineralizasyon oranına sahip vermikompost uygulamalarının, marul bitkisinin bitki besin element içeriği üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla; vermikompost 4 dozda (0, 50, 100 ve 200 kg da-1) uygulanmış, 0, 30 ve 60 gün inkübasyona bırakılmıştır. Serada yürütülen bu çalışma, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüş ve deneme bitkisi olarak Yedikule düz marul çeşidi kullanılmıştır. Denemede, bütün marul fidelerinin aynı günde dikilebilmesi amacıyla ilk önce 60. gün inkübasyona tabi tutulan uygulamalar, daha sonra toprağa 30. ve 0. günde uygulanan vermikompostlar toprağa karıştırılmış ve marul fideleri aynı gün saksılara dikilmiştir. 9 haftalık yetişme periyodu sonunda bitkiler hasat edilmiştir. Hasat sonrası marul bitkilerinde azot (N), fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg), demir (Fe), mangan (Mn), çinko (Zn), bakır (Cu), kükürt (S) ve bor (B) analizleri yapılmıştır. Vermikompost uygulamalarında, farklı inkübasyon sürelerinin marul bitkisinin N, P, K, Ca, Mg, S, Zn, Fe, Mn, Cu, B içerikleri üzerine etkileri istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Deneme sonucunda; inkübasyon süresinin uzamasına (60. güne doğru) bağlı olarak marul bitkisinin Ca ve Mg içeriklerinin arttığı; P, Zn ve B içeriklerinin ise azaldığı tespit edilmiştir. Marul bitkilerinin K, S, Mn ve Cu içeriklerinin 30. güne doğru azaldığı ancak 60. günde arttığı; bitkilerin N ve Fe içeriklerinin ise 30. güne kadar arttığı ancak 60. günde azaldığı belirlenmiştir. Artan düzeyde yapılan vermikompost uygulamalarının marul bitkisinin N, P, K, Mg, S, Fe, Mn, Zn, Cu ve B içerikleri üzerine etkileri istatistiksel olarak önemli bulunurken; Ca içeriği üzerine etkisi önemsiz bulunmuştur. Artan vermikompost uygulamalarına bağlı olarak marul bitkisinin N, P, K, Mn, Zn, Fe ve S içeriklerinin genel olarak arttığı; Mg, Cu ve B içeriklerinin ise azaldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bitki besin maddesi, İnkübasyon, Marul, Vermikompost

The effects of vermicompost application on the nutrient elements contents of lettuce plant during different incubation periods

In this study, it was aimed to investigate the effects of vermicompost application with different mineralization ratio on the nutrients contents of lettuce plant. For this, vermicompost were used at 4 doses (0, 50, 100 and 200 kg da-1), and left to the incubation for 0, 30 and 60 days. This study was carried out in 3 replications according to randomized block trial design in greenhouse conditions and Yedikule lettuce variety was used as a trial plant. In experiment; in order to be able to plant whole lettuce seedlings on the same day, firstly vermicompost materials applied to the soil on 60 days incubations, then on the 30th and 0th day were mixed in the soil, and the lettuce seedlings were planted in the pots on the same day. At the end of the 9-week growing period, the plants were harvested. The harvested lettuce plants were analyzed for N, P, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn, Cu, S and B. The effects of different incubation times on the N, P, K, Ca, Mg, S, Zn, Fe, Mn, Cu, B contents of the lettuce plant were significant. As a result of the experiment; it was determined that the Ca and Mg contents increased during incubation periods, while P, Zn and B contents decreased. Also, it was determined that the K, S, Mn and Cu contents of lettuce plants decreased to 30th day but increased at 60th day; the N and Fe contents of the plants increased until 30 days, but decreased at 60 days. The effects of vermicompost applications on the N, P, K, Mg, S, Fe, Mn, Zn, Cu and B contents of lettuce plants were found to be statistically significant. The effect on Ca content was insignificant. Depending on increasing vermicompost applications; it was determined that the N, P, K, Mn, Zn, Fe and S contents of lettuce plants increased and Mg, Cu and B contents decreased.

Keywords:

Plant nutrients, Incubation, Lettuce, Vermicompost,

PDF

___

Ceylan S, Yoldas F, Mordoğan N, Çakıcı H (2000) Domates Yetiştiriciliğinde Farklı Hayvansal Gübrelerin Verim ve Kaliteye Etkisi. III. Sebze Tarımı Sempozyumu, Isparta, s. 51.
Çıtak S, Sönmez S, Koçak F, Yaşin S (2011) Vermikompost ve ahır gübresi uygulamalarının ıspanak (Spinacia Oleracea Var. L.) bitkisinin gelişimi ve toprak verimliliği üzerine etkileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi 28(1): 56-69.
Demirtaş EI, Öktüren F, Arı N (2014) Domatesin beslenme durumu, verimi ve kalite özelliklerine hümik asitin etkileri. Derim 31(1): 1-16.
El-Nemr MA, El-Desuki M, El-Bassiony AM, Fawzy ZF (2012) Response of growth and yield of cucumber plants (cucumis sativus l.) to different foliar applications of humic acid and bio-stimulators. Australian Journal of Basic and Applied Sciences 6(3): 630-637.
FAO (1990) Micronutrient, Assesment at the country level: An International study. FAO Soil Bulletin 63, Rome.
Fritz D (1983) Nitrat in gemuse und grundwasser. vortagstagung bonn universitaets druckerei, Bonn, 1-7.
Garg VK, Gupta R, Yadav A (2010) Vermicomposting technology for solid waste management. http://www.environmentol-expert.com/Files/0/articles/9047/ Vermicomposting_article_for_the_biofertilizer_people.pdf. Erişim 26 Nisan 2015.
Hernandez A, Castillo H, Ojeda D, Arras A, Lopez J, Sanchez E (2010) Effect of vermicompost and compost on lettuce production. Chilean Journal of Agrıcultural Research 70(4): 583-589.
Jackson MC (1967) Soil Chemical Analysis. Prentice Hall of India Private’Limited, New Delhi.
Jones JB, Wolf B, Mills HA (1991) Plant analysis handbook. Micro-Macro Publishing, Athens, Ga., pp. 213.
Kacar B, İnal A (2010) Bitki analizleri. Nobel Akademik Yayınları.
Kacar B (2014) Toprak Analizleri. Nobel Akademik Yayınları (3. Baskı).
Kara EE (1997) Gelemen tarım işletmesindeki toprak serilerinde, inkübasyon süresine bağlı olarak bazı mikrobiyolojik özelliklerinde meydana gelen değişmeler. Tr. J. of Agriculture and Forestry 23 (1999) Ek Sayı 2, 459-466.
Kızıloğlu FT, Bilen S, Ataoğlu N (2001) Farklı topraklara uygulanan azotlu gübrelemenin nitrifikasyon üzerine etkisi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Degisi 32(2): 137-142.
Kütük C, Topçuoğlu B, Demir K (1999) Toprağa uygulanan farklı organik materyallerin ıspanak bitkisinde verim ile bazı kalite öğeleri ve mineral madde içerikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 12: 31-36.
Lindsay WL, Norvell WA (1978) Development of a DTPA soil test for zinc, ıron, manganese and copper. Soil Sci. Amer. Jour. 42(3): 421-428. Madisson, Wilconsin, USA, pp. 1372-1376.
Ngouajio M, McGiffen ME, Hutchinson CM (2003) Effect of cover crop and management system on weed populations in lettuce. Crop Protection 22: 57-64.
Olsen SR, Dean LA (1965) Phosphorus (Ed. C.A. Black) Methods of Soil Analysis. Part 2. American Society of Agronomy. Inc. Publisher Madison Wisconsin U.S.A. pp. 1035-1049.
Olsen RJ, Hensler RF, Attoe OJ (1970) Effect of manure applicati on, aeration, and soil pH on soil nitrogen transformations and on certain soil test values. Soil Science Society of America Proceedings 34: 222-225.
Pehluvan, M (2007) Farklı dozlarda sıvı hümik asit uygulamaları ile bakteri (bacillus osu-142) uygulamalarının fern çilek çeşidinde verim, verim unsurları, bitki gelişimi, meyve kalitesi ile bitki besin elementi içerikleri üzerine etkileri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Erzurum, s. 129.
Peyvast GH, Olfati JA, Madeni S, Forghani A (2007) Effect of vermicompost on the growth and yield of spinach (Spinacia oleracea L.). J. of Food, Agric. & Environ. 6(1): 132-135.
Santamaria P (2006) Nitrate in vegetables: toxicity, content, intake and EC regulation. Journal of the Science of Food and Agriculture 86: 1071.
Sezen Y (1984) Gübreler ve gübreleme. Ataturk Univ. Zir. Fak. Topr. Bol. Erzurum.
Sommerfieldt TG, Chang C (1985) Changes in Soil Properties Under Annual Applications of Feedlot Manure and Different Tillage Practices. Soil Sci. Soc. Am. J. 49: 983-987.
Sönmez S, Çıtak S, Koçak F, Yaşin S (2011) vermikompost ve ahır gübresi uygulamalarının ıspanak (Spinacia Oleracea Var. L.) bitkisinin gelişimi toprak verimliliği üzerine etkileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi 28(1): 56-69.
Sözüdoğru S, Kütük C, Yalçın R, Usta S (1996) Hümik asidin fasulye bitkisinin gelişimi ve besin maddelerini alımı üzerine etkisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler, No: 800, Yayın No: 1452. Ankara.
Ünal M, Katkat AV (2003) bisküvi ve şekerleme sanayii arıtma çamurunun toprak özelliklerine ve mısır bitkisinin kimi mineral madde içeriği üzerine etkileri. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Derg. 17(1): 107-118.
Venter F (1978) Untersuchungen Uberden Nitrat Gehalt in Gemuse. Der Stickstoff 12: 13-38.
Vural H, Eşiyok D, Duman İ (2000) Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Bornova, İzmir, s. 440.