Ayşegül GÜLER

8115

İnsani Müdahale Aracı Olarak Siber Uzay

İnsani müdahale kavramı son yıllarda uluslararası ilişkilerde önemi artan bir kavramdır. Genel bir ifade ile insani müdahale, devlet/devletlerin veya uluslararası örgütlerin başka bir devlette yaşanan ağır insan hakları ihlallerini engellemek amacıyla kuvvet kullanmaları ya da kuvvet kullanma tehdidinde bulunmalarını da içeren eylem olarak tanımlanabilmektedir. İnsani müdahalede, diplomatik ve ekonomik yaptırımların sonuç getirmediği durumlarda son çare olarak askeri müdahale gündeme gelmektedir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin ortak karara varamaması veya benzer olaylarda farklı tutum sergilenmesi, devlet egemenliği ve kuvvet kullanmanın yasaklanmış olması insani müdahalede askeri aşamayı tartışmalı hale getirmektedir. Askeri müdahaleden önce bir ara seçenek olarak uygulanabilecek nitelikte siber uzay yeni bir yöntem olarak gündeme gelmektedir. Günümüzde devletlerin enerji, su, sağlık, bankacılık, iletişim, ulaşım gibi kritik alt yapıları siber uzaya bağımlı hale gelmektedir. Devletlerin kritik alt yapılarını siber saldırılara karşı korumak amacıyla oluşturdukları siber güvenlik önlemleri, ulusal güvenliğin bir parçası haline gelirken Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) gibi uluslararası örgütlerin de gündemine girmiştir. Sivillere zarar vermeyecek şekilde gerçekleştirilecek siber saldırı insani müdahalenin bir basamağı olarak gündeme gelmelidir. İnsan haklarını ağır bir şekilde ihlal eden devletin kritik altyapılarına yapılacak siber müdahale caydırıcı bir etki yapabilecektir. Bu çalışmanın amacı mevcut durum değerlendirildikten sonra ilerleyen yıllarda silahlı müdahaleye gerek kalmayabileceğini, devletlere yapılacak olan siber saldırılarla internet bağlantısının kesilebileceğini, teknolojiye bağımlı olan devletlerin sistemlerinin çökertilebileceğini, askeri müdahalenin aksine caydırıcı boyutunun çok daha büyük olabileceğini, dolayısıyla etkili ve verimli bir araç olarak siber uzayın kullanılabileceğini incelemektir.
Anahtar Kelimeler:

İnsani Müdahale, Birleşmiş Milletler, Siber Güvenlik, Siber Saldırı

Cyber Space as Humanitarian Intervention Tool

The concept of humanitarian intervention is an increasingly important concept in international relations. In general, humanitarian intervention can be defined as an action involving the use of force or threat of force to prevent serious human rights violations by state or international organizations in another State. In humanitarian intervention, military intervention as a last resort in cases where diplomatic and economic sanctions do not result. The failure of the United Nations Security Council to come to a joint decision or to exhibit a different attitude in similar cases, the prohibition of state sovereignty and the use of force makes the military stage controversial in humanitarian intervention. Cyber space, which can be applied as an intermediate option before military intervention, comes up as a new method. Today, critical infrastructures of states such as energy, water, health, banking, communication, transportation are becoming dependent on cyberspace.  The cyber security measures they have created in order to protect the critical infrastructure of states against cyber attacks have become a part of national security and have been on the agenda of international organizations such as the North Atlantic Treaty Organization.Cyber attacks that will not harm civilians should be brought up as a step in human intervention. Cyber intervention in the critical infrastructure of the state that severely violates human rights will have a deterrent effect. The aim of this study is to investigate that after the current situation is evaluated, armed intervention may not be required in the following years, internet connection with the cyber attacks to the states can be cut, the systems which are dependent on technology can be destroyed, and the deterrent dimension can be much larger than the military intervention and therefore cyber space can be used as an effective and efficient tool.
Keywords:

Humanitarian Intervention, United Nations, Cyber Security, Cyber Attack,

PDF

___

  • Abiew, Francis Kofi (1999). The Evolution Of The Doctrine And Practice Of Humanitarian Intervention, Kluwer Law International, The Hague/London/Boston, s.30-43.
  • Akyeşilmen, Nezir (2015). Barış Süreçlerine Yönelik Riskler ve Tehditler, (Editörler: Nezir Akyeşilmen, Bilal Sambur). Din ve İnsan Hakları Perspektifinden Barış Hakkı, Konya: Selçuk Üniversitesi Matbaa Tesisleri.
  • Arsava, Füsun A. (2011). Egemenlik ve Koruma Sorumluluğu. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15 (1)C.XV, Y.2011, Sa.1, s.101-124.
  • Ayata, Ali (2015). Kosova: Sonun Başlangıcı, Akademik Hassasiyetler Dergisi, Cilt:2, Sayı:3, s.133-145.
  • BM Antlaşması, TBMM, https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/3-30.pdf, (Erişim Tarihi: 15.09.2015).
  • Bouchet-Saulnier, F. (2002). İnsancıl Hukuk Sözlüğü.(Çeviren: Selahattin Bağdatlı). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Brown, Chris, Ainley, Kirsten (2013). Uluslararası İlişkileri Anlamak (4.Baskı). İstanbul: Sümer Kitabevi.
  • Chomsky, Noam (2001). Amerikan Müdahaleciliği. (Çevirenler: Taylan Doğan-Barış Zeren). İstanbul: Aram Yayıncılık.
  • Dedeoğlu, Beril (2007). Savaş. (Editör: Haydar Çakmak). Uluslararası İlişkiler “Giriş, Kavram ve Teoriler”. Ankara: Barış Kitapevi.
  • Dedeoğlu, Beril (2014). Uluslararası Güvenlik ve Strateji (3.Baskı). İstanbul: Yeniyüzyıl Yayınları.
  • Demirel, Naim (2013). Uluslararası Hukukta İnsani Müdahale ve Meşruiyet Sorunu, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 1(2013) Bahar, s.152-172.
  • Donnelly, Jack (1995). Teoride ve Uygulamada Evrensel İnsan Hakları.(Çevirenler: Mustafa Erdoğan, Levent Korkut). Ankara: Yetkin Yayınları.
  • Duran, Hasan (2001). Yeni Bir Müdahale Şekli “İnsani Müdahale”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, C.6, S.1, s.87-94.
  • Ercan, Pınar Gözen, (2015). İkinci On Yılına Girerken Koruma Sorumluluğunu Yeniden Düşünmek: Lex Ferenda Olarak R2P, Hacettepe HFD, 5(1) 2015, s.165-182. http://www.hukukdergi.hacettepe.edu.tr/dergi/C5S2makale7.pdf (Erişim Tarihi:12.08.2016)
  • Grotius, Hugo (2011). Savaş ve Barış Hukuku. (Çeviren: Seha L. Meray). İstanbul: Say Yayınları.
  • Gülmez, Mesut (1996). İnsan Haklarının Uluslararası Korunması Birleşmiş Milletler Sistemleri. Ankara: Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
  • Heywood, Andrew (2013). Küresel Siyaset. (Çevirenler: Nasuh Uslu, Haluk Özdemir). Ankara: Adres Yayınları.
  • Himes, Kenneth R. (1994). The Morality of Humanitarian Intervention, Theological Studies, Vol.55, No.1, s.82-105.
  • ICISS. (2001). (International Commission On Intervention And State Sovereignty), The Responsibility To Protect Research, Bibliography, Background Supplementary Volume to The Report of the International Commission on Intervention ans State Sovereignty, http://responsibilitytoprotect.org/ICISS%20Report.pdf, (Erişim Tarihi:12.03.2015).
  • Keskin, Funda (2002). BM ve Kuvvet Kullanma, Avrasya Dosyası, BM Özel, İlkbahar, Cilt 8, Sayı 1, s.149-174.
  • Murphy, Sean D. (2009). Criminalizing Humanitarian Intervention, 41 Case W. Res. J. Int'lL.341(2009)http://scholarship.law.gwu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1903&context=faculty_publications , (Erişim Tarihi:23.07.2016)
  • Orallı, Levent Ersin (2014). Uluslararası Hukukta ve BM Sisteminde Askeri Müdahale Olgusu, Tesam Akademi Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, s.102-127.
  • Roskin, Chael G.,Berry, Cholas O. (2014). Uluslararası İlişkiler Uİ’nin Yeni Dünyası. (Çeviren: Özlem Şimşek). Ankara: Adres Yayınları.
  • Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi, 2016-2019, http://www.udhb.gov.tr/doc/siberg/2016-2019guvenlik.pdf, (Erişim Tarihi:30.04.2017).
  • Yayla, Mehmet (2013). Uluslararası Hukukta Siber Saldırılara Karşı Kuvvet Kullanma.http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2013-107-1293, Erişim Tarihi: 20.12.2016
  • Yılmaz, Aytekin (2013). Küresel Dünyada Uluslararası İlişkiler Teori- Temel Kavramlar- Yeni Gelişmeler. Ankara: Kadim Yayınları.
Medeniyet Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 2148-1652
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2014
  • Yayıncı: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Ağ Toplumu ve Siyasal Hareketlilik: Ağ Toplumunda Siyasal İktidarın Konumu

Mehmet ÖZDEMİR

Türk-Ermeni İlişkilerine “Eleştirel” Bir Yaklaşım

İdris DEMİR

Kripto Paralar, Blok Zinciri Teknolojisi ve Uluslararası İlişkilere Muhtemel Etkileri

Fatih YILDIRIM

Asya Şehrini Kendi Düşüncesinden Anlamak: Bir Metodoloji Önerisi

Turgay OVALI

İnsani Müdahale Aracı Olarak Siber Uzay

Ayşegül GÜLER