CAN ZARARLARININ TAZMİNATA DÖNÜŞTÜRÜLMESİNDE SORUNLAR VE YÖNTEM ARAYIŞLARI

 İnsana verilen zararların gideriminde temel ölçü “hukuksal gerekçeler”dir. Hukuka aykırı olay ile zarar arasında uygun nedensellik bağı kurulabilmeli, bunun yanı sıra zarar görenin hukukça korunması gerekmeli; sorumluluklar doğru nitelenmeli, sorumlular ve sorumluluk (kusur) oranları doğru ve kesin belirlenmelidir. Zararın “parasal” değerlendirilmesinde (tazminata dönüştürülmesinde) hesaplama yöntemleri ve formüller içi boş kalıplardır; bunların içinin doğru, sağlam ve haklı “hukuksal gerekçeler” ile doldurulması gerekir. Bunu ancak hukuk eğitimi almış uzmanlar yapabilir; çünkü, insan zararlarının tazminata dönüştürülmesi, basit bir matematik işlemi (sosyal güvenlik gelir bağlama veya sigorta işlemi) olmayıp, bir insan hakkı sorunu, yaşama hakkı ve sağlıklı yaşama hakkı konusudur. Hukuksal gerekçeler oluşturulurken, tarihsel, toplumsal, kültürel koşullar, insanın doğal ve duygusal yapısı; içinde yaşanılan ülkenin zaman içinde değişen gelenek, görenek ve eğilimleri ile sosyal ve ekonomik değişimlerin toplumda yarattığı etkiler dikkate alınmalı; kuramların, kuralların, öğretideki görüşlerin ve yargısal inançların zaman içinde geçerliği sürekli denetlenmeli; bunlarla yetinilmeyip, tüm toplumbilim dallarından yararlanılarak sürekli araştırmalarla toplum koşulları ve yaşam gerçekleri gözlemlenip, adalete erişim yönünde hakça çözümler üretilmelidir. 

___

  • .