Alper ALPAN, Ekrem KOCAMANOĞLU, Furkan YÜCE, Gizem AKÇAKMAK, Miraç GÜNBAL, ELİF AŞIK, SEVİL ALBAYRAK

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ŞİZOFRENİ HASTALIĞINA KARŞI TUTUMLARI

Amaç:Sağlık çalışanlarının şizofreni hastalarına yönelik damgalayıcı tutumları, hastaların yaşamlarını olumsuz etkileyebilir. Bu araştırmanın amacı, sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin şizofreniye yönelik tutumlarını belirlemektir. Gereç ve yöntem:Araştırma 291 öğrenci ile yürütüldü. Örneklemde yer alan öğrencilerin %68,7’si kadındı. Öğrencilerin %34,0’ü 1., %33,0’ü 2., %19,6’sı 3. ve %13,4’ü 4. sınıfta okumakta olup yaş ortalamaları 20,551,47 idi.Öğrencilerin % 4,5’i daha önceden ruhsal tedavi aldığını ve %17,5’i yakınlarında ruhsal sağlık sorunu bulunduğunu ifade etti.Verilerin toplanmasında Tanıtıcı Bilgi Formu ve Psikiyatrik Araştırmalar ve Rehabilitasyon Merkezinin (PAREM) yürüttüğü “ruhsal hastalıklar ile ilgili halkın tutumunun araştırılması” konulu projede kullanılan anket formunun 32 maddelik şizofreni alt bölümüne ait maddelerden oluşan formlar kullanıldı. Araştırmanın yapılabilmesi için etik onay ve gerekli izinler alındı. Bulgular: Öğrencilerin%88,7’si şizofreninin bir hastalık olduğunu, % 60,8’i ise şizofrenlerin akıl hastası olduklarını ifade etmiştir. Hastalığın etiyolojisine yönelik olarak öğrenciler hastalığın en çok yaşanılan sorunlardan (%51,5), sonrada kişilik yapısından (%45,4) kaynaklandığını belirtmişlerdir. Öğrencilerin %55,6’sı hastalığın tedavi edilebilir olduğunu ve %84,0’ü psikoterapiyle tedavinin sağlanabileceğini belirtti. Öğrencilerin %42,3’ü şizofrenlerin toplum içinde dolaşmamaları gerektiğini, %47,8’i şizofrenlerin saldırgan olduğunu ve %64,3’ü şizofrenlerin kendileriyle ilgili doğru kararlar alamayacağını düşünmektedir.Çalışmaya katılan öğrencilerin %91,1’i şizofreni hastası ile evlenmek istemeyeceğini, %67,7’si komşu olmak istemeyeceğini ve %64,6’sı da birlikte çalışmak istemeyeceğini ifade etmiştir. Öğrencilerin bölümleri ile şizofreninin tanısı arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu görülmüştür (p<,05). Sonuç:Yapılan araştırma sonucuna göre, öğrencilerin şizofreni hastalığını tanıdıkları ancak etiyolojisi ve tedavisine ilişkin oldukça fazla yanlış bilgiye sahip oldukları belirlendi. Öğrencilerin yarıya yakının şizofreni hastalarına ilişkin damgalayıcı tutum sergiledikleri evlenmek, komşusu olmak, birlikte çalışmak gibi konularda şizofreni hastalarını önemli oranda hayatlarında istemedikleri sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler:

şizofreni, tutum, damgalama

ATTITUDES TOWARDS SCHIZOPHRENIA OF STUDENTS AT FACULTY OF HEALTH SCIENCES

Aim: The stigmatizing attitudes of healthcare professionals toward schizophrenia patients may have an adverse effect on patient lives. The aim of this study was to determine the attitudes of students at a school of health sciences about schizophrenia. Materials and method: The study was conducted with 291 students. Of the students in the sample, 68.7% were women. Among the students, 34.0% were enrolled in the first baccalaureate year, 33.0% in the second, 19.6% in the third and 13.4% in the fourth baccalaureate year. Their mean age was 20.551.47. A group of 4.5% of the students stated that they had previously received psychiatric treatment and 17.5% that their close relatives had mental health issues. A Descriptive Information Form and forms consisting of the 32-item schizophrenia sub-section of the questionnaire used in the project conducted by the Psychiatric Research and Rehabilitation Center (PAREM) for the study on "exploring the attitudes of the public regarding psychiatric diseases" were used to collect data. The required approvals and permissions were obtained for conducting the study. Results: A group of 88.7% of the students stated that schizophrenia is an illness and 60.8% noted that schizophrenic individuals are mentally ill. Regarding the etiology of the illness, the students said that the illness is predominantly caused by the problems individuals experience (51.5%) while others said it stemmed from the structure of an individual's personality (45.4%). Of the students, 55.6% declared that the illness could be treated and 84.0% said that it could be treated with psychotherapy. A section of the students (42.3%) thought that schizophrenic individuals should not circulate in public, while 47.8% believed schizophrenic patients to be aggressive and 64.3% that such patients could not make sound decisions. Of the students participating in the study, 91.1% said they would not want to be married to a schizophrenic patient, 67.7% said they would not want to be neighbors and 64.6% stated that they would not want to work with someone who was schizophrenic. It was found that there were statistically significant differences between the students' departments and the diagnosis of schizophrenia (p<.05). Conclusion:It was concluded that students were able to recognize the illness of schizophrenia but they had substantial misconceptions about its etiology and treatment. With close to half of the students exhibiting a stigmatizing attitude toward schizophrenia patients, expressing an aversion to marrying, being neighbors or working with an individual with schizophrenia, it was concluded that they had a significant lack of desire to have a schizophrenia patient in their lives.

Keywords:

schizophrenia, attitude, stigma,

PDF

___

World Health Organization (WHO). Erişim Tarihi: 05 Kasım 2014: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs397/en/
Çam O, Engin E. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği. 1. Baskı İstanbul. İstanbul Tıp Kitapevi. 2014.
Binbay T, Ulaş H, Elbi H, Alptekin K. Türkiye’de psikoz epidemiyolojisi: yaygınlık tahminleri ve başvuru oranları üzerine sistematik bir gözden geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi. 2011;22(2):40-52.
Bağ B, Ekinci M. Sağlık personelinin ruhsal sorunları olan bireylere yönelik tutumlarının araştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 2005;4(11):107-27.
Avcil C, Bulut H, Sayar GH. Psikiyatrik hastalıklar ve damgalama. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2016;2(2):175-202.
Loch AA, Wang YP, Guarniero FB, Lawson FL, Hengartner MP, Rössler W, et al. Patterns of stigma toward schizophrenia among the general population: A latent profile analysis. International Journal of Social Psychiatry. 2014;60(6):595-605.
Mestdagh A, Hansen B. Stigma in patients with schizophrenia receiving community mental health care: a review of qualitative studies. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2014;49(1):79-87.
Schomerus G, Matschinger H, Angermeyer MC. Causal beliefs of the public and social acceptance of persons with mental illness: a comparative analysis of schizophrenia, depression and alcohol dependence. Psychological Medicine. 2014;44(2):303-14. De Jacq K, Norful AA, Larson E. The variability of nursing attitudes toward mental illness: an integrative review, Archives of Psychiatric Nursing. 2016;30(6):788-96.
Angermeyer MC, Carta MG, Matschinger H, Millier A, Refai T, Schomerus G, et al. Cultural differences in stigma surrounding schizophrenia: comparison between Central Europe and North Africa. The British Journal of Psychiatry. 2016:208(4):389-97.
Akdede-Kıvırcık BB, Alptekin K, Topkaya ŞÖ, Belkız B, Nazlı E, Özsin E ve ark. Gençlerde şizofreniyi damgalama düzeyi. Yeni Symposium. 2004;42(3):113-7.
Özmen E, Özmen D, Taşkın EO, Demet M. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin depresyona yönelik tutumları. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2003;4(1):87-97.
Arkan B, Bademli K, Duman ZÇ. Sağlık çalışanlarının ruhsal hastalıklara yönelik tutumları: son 10 yılda Türkiye'de yapılan çalışmalar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2011;3(2):214-31.
Özyiğit Ş, Savaş HA, Ersoy MA, Yüce S, Tutkun H, Sertbaş G. Hemşirelerin ve hemşirelik öğrencilerinin şizofreniye ilişkin tutumları. Yeni Symposium. 2004;42(3):105-12.
Bostancı N, Aştı N. Hemşirelerin ruh sağlığı bozukluğu olan bireylere karşı tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2004;17(2):87-93.
Gerlinger G, Hauser M, de Hert M, Lacluyse K, Wampers M, Correll CU. Personal stigma in schizophrenia spectrum disorders: a systematic review of prevalence rates, correlates, impact and interventions. World Psychiatry. 2013;12(2):155-64.
Saillard EK. Ruhsal hastalara yönelik damgalamaya ilişkin psikiyatrist görüşleri ve öneriler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2010;21(1):14-24.
Oban G, Küçük L. Damgalama erken yaşlarda başlar… gençlerde ruhsal hastalıklara yönelik damgalamayla mücadelede eğitimin rolü. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2011;2(3):141-48.
Wang XQ, Petrini M, Morisky DE. Comparison of the Quality of Life, Perceived Stigma and Medication Adherence of Chinese with Schizophrenia: A Follow-Up Study. Archives of Psychiatric Nursing. 2016;30(1):41-6.
Çam O, Bilge A. Türkiye’de Ruhsal Hastalığa/Hastaya Yönelik İnanç, Tutum ve Damgalama Süreci: Sistematik Derleme. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2013;4(2):91-101.
Magallares A, Perez-Garin D, Molero F. Social stigma and well-being in a sample of schizophrenia patients. Clinical Schizophrenia Related Psychoses. 2016;10(1):1-57.
Sağduyu A, Aker T, Özmen E, Ögel K, Tamar D. Halkın şizofreniye bakışı ve yaklaşımı üzerine bir epidemiyolojik araştırma. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001;12(1):99-110.
Kayahan M. Hemşirelik öğrencilerinin şizofreniye karşı tutumları ve psikiyatri eğitiminin etkisi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2009;6(1):27-34. Eker F, Öner Ö, Şahin S. Din görevlilerinin şizofreniye ilişkin bilgi ve tutumları: Düzce örneği. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2010;1(2):63-70. Swerdlow NR, Gur RE, Braff DL. Consortium on the Genetics of Schizophrenia (COGS) assessment of endophenotypes for schizophrenia: An introduction to this Special Issue of schizophrenia research, Schizophrenia Research. 2015;163(1-3):9-16.
Güngörmüş K, Ekinci M, Daş M. İlahiyat fakültesi öğrencilerinin ruhsal hastalığa yönelik inançlarının belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2014;11(2):45-51.