ESİN GÜVEN, AYŞE SERPİL NALBANTOĞLU, ÖMER ORKUN, AYTAÇ AKÇAY, Asiye KOÇAK

Kırşehir ili Mucur yöresinde sığırlarda görülen Eimeria türlerinin yaygınlığı

Bu çalışma, Kırşehir ili Mucur yöresinde sığırlarda coccidiosise neden olan türlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Nisan-Mayıs 2009’da, 4 yerleşim yerinden seçilen 18 ahır ve çiftlikte yürütülmüştür. Bu yerleşim yerlerindeki işletmelerde bulunan, klinik olarak normal hayvanlardan dışkı örnekleri alınmış ve Sheather’in doymuş şekerli su flotasyon yöntemi ile incelenmiştir. Çeşitli yaşlardaki 168 sığırın 85’inde (%50.6) coccidia etkenleri tespit edilmiştir. Hastalığa yakalanma oranı, yaş gruplarına göre 6-12 aylık hayvanlarda (%68.3), cinsiyete göre ise erkeklerde (%61.5) daha yüksek olarak belirlenmiştir. Enfekte sığırlarda E. auburnensis, E. canadensis, E. ellipsoidalis, E. zuernii, E. bovis, E. cylindrica, E. alabamensis ve E. bukidnonensis olmak üzere 8 Eimeria türü ile Isospora spp. tespit edilmiştir. Hayvanların 35’inde (%41.2) tek türle oluşan saf enfeksiyon tablosu mevcutken, 50’sinde (%58.8) miks enfeksiyon varlığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

yaş farklılıkları, hastalık yaygınlığı, Türkiye, Kırşehir, sığır, Eimeria, cinsiyet farklılıkları, ookist, karışık enfeksiyon, epidemiyoloji, epidemiyolojik araştırmalar, hastalık tetkiki, koksidiyoz

Prevalance of Eimeria species in cattle in Mucur district of Kırsehir

The aim of this study was to determine the prevalence of coccidia species in cattle in the region of Mucur (Kırşehir). The study was carried out between April and May 2009, in 18 barns and farms at 4 different localities. Coccidian oocysts were found in 50.6% of all samples examined by Sheather's sugar flotation technique. Infection prevalence was found higher (68.3%) in cattle aged between 6 and 12 months and also in males (61.5%). The identified coccidia species were E. auburnensis, E. canadensis, E. ellipsoidalis, E. zuernii, E. bovis, E. cylindrica, E. alabamensis, E. bukidnonensis and Isospora spp in infected cattle. The pure and mix infection rates were 41.2% and 58.8%, respectively.

Keywords:

age differences, disease prevalence, Turkey, Kirsehir, cattle, Eimeria, sex differences, oocysts, mixed infections, epidemiology, epidemiological surveys, disease surveys, coccidiosis,

PDF

___

1.Davies SFM, Joyner LP, Kendall SB: Coccidiosis. Oliver and Boyd. Ltd, Edinburg and London, 1963.
2.Fox JE: Coccidiosis in cattle. Mod Vet Pract, 66, 113-116, 1985.
3.Horton-Smith C: Coccidiosis in domestic mammals. Vet Rec, 70, 256-261, 1958.
4.Hiepe T: Lehrbuch der Parasitologie. Bd. 2, Veterinarmediziniche Protozoologie Fischer Verlag, Stuttgart, 1983.
5.Levine ND: Veterinary Protoozoology. First ed. Iowa State Univ Press, Ames, 1985.
6.Pellerdy LP: Coccidia and Coccidiosis. 2nd ed. Verlag Paul Parey, Berlin and Hamburg, 1974.
7.Soulsby EJL: Helminths, Arthropods and Protozoa of Domesticated Animals. 7th ed, Bailliere, Tindall, 1986.
8.Mimioğlu M, Göksu K, Sayın F: Ankara ve civard sığırlarında coccidiosis olaylard üzerine araştırmalar. Ankara Univ Vet Fak Derg, 3, 136-158, 1956.
9.Sayın F: The species of Eimeria occuring in cattle in Turkey. Ankara Univ Vet Fak Derg, 17, 311-326, 1970.
10.Dumanlı N, Güler S, Erdoğmuş Z, Köroğlu E, Yılmaz H, Küçükerden N: Elazdğ yöresinde sığırlarda bulunan coccidia etkenleri ve bunlardn yayılışı. Doğa Turk Vet Hayv Derg, 17, 223-227, 1993.
11.Arslan MÖ: Kars yöresi buzağılarında Eimeria türlerinin yaygınlığı. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 3, 141-149, 1997.
12.Arslan MÖ, Tüzer E: Prevalence of bovine eimeridosis in Thracia, Turkey. Turk J Vet Anim Sci, 22, 161-164, 1998.
13.Güleğen AE, Okursoy S: Bursa bölgesi sığırlarında coccidiosis etkenleri ve bunların yayılışı. Türkiye Parazitol Derg, 24, 297-303, 2000.
14.Gül A, Biçek K, Değer S: Van belediye mezbahasında kesimi yapılan sığırlarda bulunan Eimeria türleri ve bunların yayılış oranlard. Yüzüncü Yıl Univ Vet Fak Derg, 11, 12-14, 2000.
15.Değer S, Biçek K, Gül A, Eraslan E: Van yöresi buzağı ve danalardnda Eimeria türlerinin yaygınlığı. Yüzüncü Yıl Univ Sağlık Bil Derg, 7, 69-72, 2001.
16.Göz Y, Aydın A: Yüksekova (Hakkari) yöresi dana ve buzağılarında coccidiosis etkenlerinin yaygınlığı. Türkiye Parazitol Derg, 29, 13-16, 2005.
17.Çiçek H, Sevimli F, Kozan E, Köse M, Eser M, Doğan N: Prevalence of coccidia in beef cattle in western Turkey. Parasitol Res, 101, 1239-1243, 2007.
18.Gül A, Çiçek M, Kılınç Ö: Prevalence of Eimeria spp., Cryptosporidium spp. and Giardia spp. in calves in the Van province. Türkiye Parazitol Derg, 32, 202-204, 2008.
19.Aktaş MS, Sarı B, Arslan MÖ: Erzurum ve çevresinde sütçü işletmelerdeki buzağılarda Eimeria türlerinin yaygınlığı. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 14, 25-29, 2008.
20.Özer E, Şaki CE: Türkiye’de Coccidiosis. 151-162. In, Dinçer Ş (Ed): Coccidiosis. Türkiye Parazitoloji Derneği, Yayın no: 17, İzmir, 2001