MUAMMER TİLKİ, MEHMET SARI, EROL AYDIN, SERPİL ADIGÜZEL IŞIK, Ali Rıza AKSOY

Kars ili sığır işletmelerinde barınakların mevcut durumu ve yetiştirici talepleri: I. mevcut durum

Bu araştırmada, Kars ili merkez ve ilçelerine ait sığır işletmelerinin genel yapısı incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Araştırmada anket metoduyla Kars ili Merkez ilçeden 87, Akyaka’dan 50, Arpaçay ve Digor’dan 44’er, Kağızman’dan 40, Sarıkamış’tan 49, Selim’den 47 ve Susuz’dan 51 anket olmak üzere toplamda 412 işletme değerlendirilmiştir. Bölgede en yaygın kullanılan barınak tipinin kapalı bağlı barınaklar olduğu tespit edilmiştir. Kapalı bağlı sistem yetiştiricilik yapmayı seçen 326 işletme sahibinin (%79.13), bu sistemi tercih etmesinin nedenleri arasında ilk sırayı “hayvanların bakım-besleme ve idaresinin kolay olduğu” seçeneği almıştır. Bunu “geleneksel olduğu” ve “diğer sistemlere göre daha sağlıklı olduğu” için yapılan tercihler takip etmiştir. Anket uygulaması yapılan 26 işletmeye ait barınakta hiç havalandırma bacası olmadığı, 15 işletmede ise yalnızca 1 adet havalandırma bacası olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada 43 işletmeye ait barınakta pencere bulunmadığı, 23 işletmede ise yalnızca 1 adet pencere olduğu saptanmıştır. İşletmelerin genelinde kış şartlarının ağır olması gerekçesi ile pencere ebatlarının standartların altında olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada işletmelerde hayvanların büyük bir oranda elle sağıldığı, bunu seyyar süt sağım makineleri ile sağımın takip ettiği belirlenmiştir. Sağım üniteleri bölgede yeni yaygınlaşmaya başlamıştır. Özellikle sağım öncesi memelerin temizliği ve sağım sonrası sütlerin muhafazasında hijyen kurallarına yeterince dikkat edilmediği görülmüş, geleneksel işletmelerin hemen tamamında sütlerin plastik bidonlarda depolandığı belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, Kars ve çevresinde mevcut barınaklarda birçok yetersizlik ve eksiklikler tespit edilmiştir. Ayrıca bölgedeki yetiştiricilerin bazı konularda bilgilerinin yetersiz olduğu da gözlemlenmiştir. Bunun için yetiştiricilere bakım, besleme, sağlık, hijyen gibi konularda eğitim verilmesinin yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

hayvan besleme, hayvan refahı, ahırlar, sığır, sığır ahırı, inek, süt sığırı, süt ineği, tarımsal işletmecilik, coğrafi dağılım, hijyen, süt sağım makinası, barınak, havalandırma, Kars, Türkiye, hava akımı, hayvan sağlığı, hayvan barınakları

Current status of cattle shelters in livestock enterprises and breeder demands in Kars: I. current status

In this study, the overall structure of cattle livestock from all the districts of Kars was evaluated. The research data consisted of a total of 412 questionnaires of which 87 gathered from central district of Kars, 50 from Akyaka, 44 from Arpacay, 44 from Digor, 40 from Kağızman, 49 from Sarıkamış, 47 from Selim, and 51 from Susuz. The study revealed that closed system shelters were the most widely used system in livestock. Among the 326 animal producers who used closed binded system barns “convenience in the management” ranked first reason (79.13%) to use this system. The other reasons for the system were listed as “traditional” and “healthier than other systems”. The study also revealed that the 26 livestock barns did not have any air ventilation and 15 barns had only one concluding insufficient air flow. A total of 43 barns surveyed did not have any chimneys and 23 had only one small size window. The reduction in the window number and size is associated with the severe winter conditions in the region. The research results indicated that hand milking is the most common method followed by portable milking machines and the usage of milking units found to be new in the region. Cleaning udder pre-milking and preservation of milk after milking are the two main deficiencies in the region compare to the standard hygiene rules and the milk is almost exclusively stored in plastic drums. As a result, Kars and its environs have been identified deficiencies and many lack in existing enterprises. Therefore, we concluded that animal husbandry in the region is hampered with underutilization mainly due to the insufficient farmer training. Hence, it is advisable to train the farmers on the ground of the animal welfare, feeding, health, hygiene.

Keywords:

animal nutrition, animal welfare, barns, cattle, cattle housing, cows, dairy cattle, dairy cows, farm management, geographical distribution, hygiene, milking machines, shelters, ventilation, Kars, Turkey, air flow, animal health, animal housing,

PDF

___

1. Anonim: 22 Eylül 2002 tarih ve 2002/4720 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, 2002.
2. DPT: İllerin ve bölgelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırması. http://www.dpt.gov.tr/DocObjects/view/14197/BASIN_AÇIKLAMASI-sege_2011-v6.pdf, Erişim tarihi: 01.06.2012.
3. TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu. Nüfus istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr, Erişim tarihi: 10.03.2012.
4. Anonim: http://tr.wikipedia.org/wiki/Kars, Erişim tarihi: 01.03.2012.
5. Anonim: http://www.karstarim.gov.tr, Erişim tarihi: 20.02.2012.
6. TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu. İşgücü istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr, Erişim tarihi: 10.03.2012
7. Aydın E: Kars ve Erzurum İlleri Sığır Besi İşletmelerinin Ekonomik Analizi. Doktora Tezi, Ankara Üniv. Sağlık Bil. Enst., 2011.
8. Anonim: Kars İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Brifing, 2011.
9. TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu. Hayvancılık istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr, Erişim tarihi: 10.03.2012
10. Alpan O, Aksoy AR: Sığır Yetiştiriciliği ve Besiciliği. 5. Baskı. Zafer Ofset ve Matbaacılık, Erzurum, 2009.
11. Akman N: Barınaklar. http://www.amasyadsyb.org/docs/Amasya_DSYB_Yayin_ 001.pdf, Erişim tarihi: 05.03.2012.
12. Elmaz Ö, Sipahi C, Saatcı M, Özçelik Metin M: Determining the current status of the dairy cattle enterprises in the Mediterranean region, Turkey. Outlook on AGRICULTURE, 41 (2): 133-138, 2012.
13. SERKA: Serhat Kalkınma Ajansı, Doğu Anadolu Bölgesi Büyükbaş Hayvancılık Çalıştay Raporu. Temmuz, 2011.
14. Özkan U, Erkuş A: Bayburt ilinde sığır besiciliğine yer veren tarım işletmelerinin ekonomik analizi. Tarım Bil Derg, 9 (4): 467-472, 2003.
15. Şahin K, Yılmaz İH: Van ilinde yem bitkileri tarımı, mera kullanımı ve sosyo ekonomik yapı üzerine bir araştırma. Tarım Bil Derg, 14 (4): 414-419, 2008.
17. Kara A: Erzurum ve Kars illerinde tarım işletmelerinin sermaye yapısı ve tarımsal faaliyet sonuçları bakımından karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniv. Fen Bil. Enst., 1999.
18. Cevher C, Karakurt E: Mera ıslah çalışması yürütülen köylerde yem bitkisi üretimini artırmaya yönelik yayım çalışmasının değerlendirilmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 19 (1-2): 17-23, 2010.
19. Köknaroğlu H, Demircan V, Yılmaz H, Dernek Z: Besi sığırcılığı üretim faaliyetinde üreticilerin eğitim düzeylerinin besi performansı ve kârlılığa etkisi. V. Ulusal Zootekni Kongresi, 5-8 Eylül, Van, 2007.
20. Kara A, Kadıoğlu S, Küçüközdemir A, Günay G: Kuzeydoğu Anadolu tarım işletmelerinde hayvan yetiştiriciliği uygulamaları ve ilgili problemler. V. Zootekni Bilim Kongresi, 5-8 Eylül, Van, 2007.
21. Aydın E, Sakarya E: Kars ve Erzurum illeri entansif sığır besi işletmelerinin ekonomik analizi. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18 (6): 997-1005, 2012.
22. Acar İ: Mandıra İşleten Dönerdere Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ile Üyelerin Ekonomik Yapısı ve Kooperatif-Ortak İlişkileri. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniv. Fen Bil. Enst., 2001.
23. Uğurlu N, Şahin S: Kayseri ili süt sığırı barınaklarının yapısal özellikleri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24 (2): 23-26, 2010.
24. Kaygısız A, Tümer R: Kahramanmaraş ili süt sığırı işletmelerinin yapısal özellikleri; 2. Barınak özellikleri. KSÜ Doğa Bil Derg, 12 (1): 40-47, 2009.
25. Bayraktar H, Uğurlu N, Yılmaz AM: Bitlis ili Ahlat ve Adilcevaz ilçeleri süt sığırı işletmelerinde barınakların değerlendirmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24 (2): 17-22, 2010.