İBRAHİM KILIÇ, CEYHAN ÖZBEYAZ, NECMETTİN ÜNAL, Fatih ATASOY, Halil AKÇAPINAR

Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) koyun ırklarının ayrılmasında diskriminant analizinin kullanılması

Bu çalışmada, canlı ağırlık ve vücut ölçüleri kullanılarak Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) koyunlarına ait kanonik ayırma fonksiyonu belirlenmiştir. Araştırmada, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı Gökhöyük Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen değişik yaşlardaki 223 Karayaka ve 462 Bafra koyununa ait canlı ağırlık ve vücut ölçüleri kullanılmıştır. Uygulanan aşamalı diskriminant analizinde, dokuz ölçü içerisinden ayırmada önemli bulunan beşinin (vücut uzunluğu, sırt uzunluğu, baş uzunluğu, cidago yüksekliği ve baş genişliği) genotiplerin sınıflandırılmasında yeterli ölçüler olduğu saptanmıştır. İki grup karesel diskriminant analizi sonucu elde edilen kanonik ayırma fonksiyonu ile koyun ırklarının %100 doğruluk oranıyla belirlendiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sakız, melez ırklar, genişlik, koyun ırkları, Karayaka, yükseklik, baş, genotip, genetik çeşitlilik, ayırma analizi, melezleme ıslahı, vücut uzunluğu, vücut ölçümleri, vücut ağırlığı, ırk farklılıkları, sınıflandırma, koyun, hayvan ıslahı

The usage of discriminant analysis in separation of Karayaka and Bafra (Chios x Karayaka B1) Sheep breeds

In this study, canonic discriminant function of Karayaka and Bafra (Chios x Karayaka B1) sheep were determined by live weight and body measurements. In research, live weights and body measurements of 223 Karayaka and 462 Bafra sheep in various ages reared at Gökhöyük Agricultural Enterprise that belongs to General Directorate of Agricultural Enterprises were used. In stepwise discriminant analysis, 5 measurements (body length, back length, head length, wither height, head width) significant in discrimination from 9 measurements were found as sufficient in genotype classification. Sheep breeds were 100% correctly classified with canonic discriminant function gathered from two group quadratic discriminant analysis.

Keywords:

Chios, crossbreds, width, sheep breeds, Karayaka, height, head, genotypes, genetic variation, discriminant analysis, crossbreeding, body length, body measurements, body weight, breed differences, classification, sheep, animal breeding,

PDF

___

1. Akçapınar H, Özbeyaz C: Hayvan Yetiştiriciliği Temel Bilgileri. Kariyer Matbaacılık Ltd Şti, Ankara, 1999.
2. Ünal N: Akkaraman ve Sakız x Akkaraman F1 Kuzularda yaşama gücü, büyüme ve bazı vücut ölçüleri. Tr J Vet Anim Sci, 26, 109-116, 2002.
3. Yarkın İ: Koyunculuk. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 37, Ankara, 1953.
4. Batu S: Koyunculuğun Esasları. Rüzgarlı Matbaası, Ankara, 1962.
5. Aydoğan M: Karayaka, Ile de France x Karayaka (F1) ve Sakız x Karayaka kuzularının büyüme, besi performansı ve karkas özelliklerinin karşılaş-tırılması. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 32 (1): 111-130, 1985.
6. Akçapınar H: Koyun Yetiştiriciliği. Yenilenmiş 2. Baskı, İsmat Matbaacılık, Ankara, 2000.
7. Akçapınar H, Ünal N, Atasoy F, Erdoğan M, Mundan D, Çetin A: Gökhöyük Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka Gı) koyunlarının çeşitli verim özelliklerinin araştırılması. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Müdürlüğü, 2002.
8. Atasoy F, Ünal N, Akçapınar H, Mundan D: Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) Koyunlarında bazı verim özellikleri. Tr J Vet Anim Sci, 27, 259-264, 2003.
9. Tahtalı Y, Çankaya S, Ulutaş Z: Canonical correlation analysis for estimation of relationships between some traits measured at birth and weaning time in Karayaka lambs. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18 (5): 839-844, 2012.
10. Ulutas Z, Sezer M, Aksoy Y, Sirin E, Sen U, Kuran M, Akbas Y: The effect of birth types on growth curve parameters of Karayaka lamb. J Anim Vet Adv, 9 (9): 1384-1388, 2010.
11. Salako AE, Ngere LO: Application of multifactorial discriminant analysis in the morphometric structural differentiation of West African Dwarf and Yankasa sheep in Southwest Nigeria. Nig J Anim Prod, 29 (2): 168-170, 2002.
12. Traore A, Tamboura HH, Kabore A, Royo LJ, Fernandez I, Alvarez I, Sangare M, Bouchel D, Poivey JP, Francois D, Toguyeni A, Sawadogo L, Goyache F: Multivariate characterization of morphological traits in Burkina Faso sheep. Small Rumin Res, 80 (1-3): 62-67, 2008.
13. Herrera M, Rodero E, Gutierrez MJ, Peña F, Rodero JM: Application of multifactorial discriminant analysis in the morphostructural differentiation of Andalusian caprine breeds. Small Rumin Res, 22 (1): 39-47, 1996.
14. Dossa LH, Wollny C, Gauly M: Spatial variation in goat populations from Benin as revealed by multivariate analysis of morphological traits. Small Rum Res, 73 (1-3): 150-159, 2007.
15. Güler A, Kaftanoğlu O, Bek Y, Yeninar H: Türkiye’deki önemli balarısı (Apis mellifera L.) ırk ve ekotiplerinin morfolojik karakterler açısından ilişkilerinin diskriminant analiz yöntemiyle saptanması. Tr J Vet Anim Sci, 23, 337-343, 1999.
16. Karels TJ, Bryant AA, Hik DS: Comparison of discriminant function and classification tree analyses for age classification of marmots. Oikos, 105, 575-587, 2004.
17. Kemkes-Grottenthaler A: Sex determination by discriminant analysis: An evaluation of the reliability of patella measurements. Forensic Sci Int, 147 (2-3): 129-33, 2005.
18. Slaus M, Zeljko T: Discriminant function sexing of fragmentary and complete tibiae from medieval Croatian sites. Forensic Sci Int, 147 (2-3): 147-152, 2005.
19. Otağ İ, Çimen M: Femurdan morfometrik yöntemlerle cinsiyet tayini. C.Ü. Tıp Fak Derg, 25 (4): 165-170, 2003.
20. Özdamar K: Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi (Çok Değişkenli Analizler). Kaan Kitabevi, Eskişehir, 2004.
21. Kshirsagar AM: Multivariate Analysis. Marcel Dekker Inc, New York, 1991.
22. Fukunaga K, Hayes RR: Effects of sample size in classifier design. IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence, 11 (8): 873-885, 1989.
23. Dillon WR, Goldstein M: Multivariate Analysis-Methods and Applications. Wiley, New York, 1984.
24. Hair JF, Anderson RE: Multivariate Data Analysis. Prentice Hall Inter-national, New Jersey, 2010.
25. Akçapınar H: Çevre Faktörlerinin Eliminasyonu. Ders Notları, Ankara, 2000.
26. Gürcan S, Akçapınar H: Alman Et ve Karacabey Merinosu koyunlarının canlı ağırlık, vücut ölçüleri ve yapağı inceliği yönünden kümeleme analizi ile incelenmesi. Tr J Vet Anim Sci, 26, 1255-1261, 2002.
27. Çankaya S, Kayaalp GT: Alman Alaca x Kıl melezinden alınan bazı vücut ölçüleri ile canlı ağırlıklar arasındaki ilişkinin kanonik korelasyon analizi ile tahmini. Hayvansal Üretim, 48, 27-32, 2007.
28. Johansson I, Hildeman SE: The relationship between certain body measurements and live and slaughter weight in cattle. Animal Breeding Abstracts, 22, 1-17, 1954.
29. Koç A, Akman N: Siyah-alaca tosunların değişik dönemlerdeki vücut ölçüleri ve vücut ölçülerinden canlı ağırlığın tahmini. Adnan Menderes Üniv Ziraat Fak Derg, 4, 21-25, 2007.
30. Kul S, Şeker İ: İvesi erkek toklularda beden ağırlığı, canlı beden ve kemik ölçüleri ile bazı karkas ölçüleri ve özellikleri arasındaki ilişkiler. Yüzüncü Yıl Üniv Vet Fak Derg, 11, 70-75, 2000.
31. Sorensen JT, Foldager J: Effect of breed and plane of nutrition on the estimation of live weight by heart girth in dual purpose heifers. Acta Agric Scand, 41, 161-169, 1991.
32. Tilakaratne T, Matsukawa T, Buvanendran V: Estimating of body weight in pure and Crossbred Sinhala cattle using body measurement. Ceylon Vet Vol XXII, 3, 82-84, 1974.
33. Salako AE: Principal component factor analysis of the morpho-structure of immature Uda sheep. Int J Morphol, 24, 571-574, 2006.
34. Kılıç İ, Özbeyaz C: Classification of Karayaka and Bafra (Chios x Karayaka B1) sheep according to body measurements by different clustering methods. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 58 (3): 203-208, 2011.
35. Ulusan HOK, Aksoy AR: Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi çift-liğinde yetiştirilen Tuj ve Morkaraman koyunlarının verim performansları 2. Büyüme ve beden ölçüleri. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 2 (2): 139-146, 1996.
36. Kılıç İ, Özbeyaz C: Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) koyunlarında bazı vücut ölçüleri kullanılarak canlı ağırlık tahmini. Lalahan Hay Araşt Enst Derg, 50 (1): 1-11, 2010.