Romatizmalı hastalar için bir yaşam kalitesi ölçeğinin geliştirilmesi: madde havuzunun oluşturulması

Amaç: Bu çalışmanın amacı romatizmalı hastaların hastalıklarıyla ilgili bilişsel ifadelerinden oluşan madde havuzunun oluşturulması ve bu hasta grubunu biyopsikososyal açıdan değerlendiren yeni bir ölçeğin geliştirilmesiydi. Yöntem: Biyopsikososyal rehabilitasyon programına (Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı) 12 yıl boyunca katılan 84 hastadan iyileşme özelliklerini belirten cümleler toplanarak ölçek maddeleri oluşturuldu. Bu maddelerin tersi ifadeler oluşturularak tedavi almadıklarındaki yakınmaları belirlendi. Birbirine benzeyen ifadeler çıkarılarak 30 maddelik taslak oluşturuldu. Uzman görüşleri de alınarak taslak iyileştirildi. Faktör analizive iç-tutarlılık değerlendirmesi yapıldı. Ölçeğin iyileştirilmiş hali toplamda 71 hastaya uygulanarak tekrar değerlendirildi. Bulgular: Ölçeğin taslak hali, yapılan faktör analizinde 4 alt birime ayrıldı. Cronbach alfa değeri 0,88 bulundu. Ölçekteki maddeler incelendiğinde tüm maddelerin uzman görüşleri sonrası kabul edilme oranı % 70,83 olarak bulundu. Uzmanlardan gelen görüşler ve hastalarla yapılan görüşmeler sonrasında ölçekte gerekli sorular çıkarıldı, değiştirildi veya yeni sorular eklendi. Ölçeğin güvenirliği maddetoplam korelasyonu ile incelendi. Madde-toplam ilişki en düşük 14. soruda (r=0,293, p=0,02), en yüksek 9. soruda (r=0,635, p<0,001) bulundu. Ölçeğe ilişkin eş-zamanlı (concurrent) geçerliliğe Sağlık Değerlendirme Anketi (Health Assessment Questionnaire) ölçeği ile bakıldığında r:0,582 olarak bulundu. Sonuç: Romatizmal hastalarda yaşam kalitesini değerlendirmeye yönelik oluşturulan bu madde havuzunun geçerli ve güvenilir olduğu görülmüştür. Farklı romatizmal hastalıklar için geçerlilik ve güvenirlik çalışmasına geçilebileceği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler:

Yaşam Kalitesi, Anket ve ölçek, Romatizmal Hastalıklar, Özbildirim.

Development of a quality of life measurement for rheumatic patients: item pool construction

Purpose: The aim of this study was to establish a pool of items consisting of cognitive expressions related to illnesses of the rheumatic patients and to develop a new scale that evaluates this group of patients in terms of biopsychosocial aspects. Methods: Items indicating healing properties were collected from 84 patients who participated in the biopsychosocial rehabilitation program (Cognitive Exercise Therapy Approach) for 12 years. The complaints in the period when they did not receive treatment were determined and the opposite expressions of these expressions were created. A 30-item draft was created by removing expressions similar to each other. The draft was improved by taking expert opinions. Factor analysis and internal consistency assessment were used. The improved version of the scale was applied to 71 patients. Results: In the factor analysis over 84 patients, four subgroups were allocated. The Cronbach’s Alpha value was found 0.88. The rate of acceptance of all items after expert opinions was 70.83%. After interviews with experts and patients, questions were taken on the scale, changed or new questions were added. The reliability of the scale was compared with the Health Assessment Questionnaire, based on the Item-Total correlation. Item-total correlation was found at the lowest 14th (r=0.293, p=0.02) and the highest correlation was found at the 9th (r=0.635, p<0.001). When Spearman correlation analysis was used for the concurrent validity of the scale, there was a correlation of 0.582 with HAQ over 71 patients. Conclusion: It has been found that this item pool which was intended to evaluate the quality of life in rheumatic diseases was valid and reliable. It has been concluded that validation studies can be made for different rheumatic diseases

Keywords:

Quality of life, Surveys and questionnaires, Rheumatic diseases, Self report.,

PDF

___

1. Matcham F, Scott IC, Rayner L, et al. The impact of rheumatoid arthritis on quality-of-life assessed using the SF-36: a systematic review and meta-analysis. Semin Arthritis Rheum. 2014;44(2):123-130.
2. Hyphantis T, Kotsis K, Tsifetaki N, et al. The relationship between depressive symptoms, illness perceptions and quality of life in ankylosing spondylitis in comparison to rheumatoid arthritis. Clin Rheumatol. 2013;32(5):635-644.
3. van Middendorp H, Evers AW. The role of psychological factors in inflammatory rheumatic diseases: From burden to tailored treatment. Best Pract Res Clin Rheumatol. 2016;30(5):932-945.
4. Vriezekolk, J, Eijsbouts A, Evers A, et al. Poor psychological health status among patients with inflammatory rheumatic diseases and osteoarthritis in multidisciplinary rehabilitation: need for a routine psychological assessment. Disabil Rehabil. 2010;32(10):836- 844.
5. Maurischat C, Ehlebracht-Konig I, Kuhn A, et al. [Structural validity of the Short Form 36 (SF-36) in patients with rheumatic diseases]. Z Rheumatol. 2005;64(4):255-264.
6. van Groen MM, ten Klooster PM, Taal E, et al. Application of the health assessment questionnaire disability index to various rheumatic diseases. Qual Life Res. 2010;19(9):1255-1263.
7. Kisacik P, Unal E, Akman U, et al. Investigating the effects of a multidimensional exercise program on symptoms and antiinflammatory status in female patients with ankylosing spondylitis. Complement Ther Clin Pract. 2016;22:38-43.
8. Oksuz S, Unal E. The effect of the clinical pilates exercises on kinesiophobia and other symptoms related to osteoporosis: Randomised controlled trial. Complement Ther Clin Pract. 2017;26:68-72.
9. Wolfe F, Michaud K, Pincus T. Development and validation of the health assessment questionnaire II: a revised version of the health assessment questionnaire. Arthritis Rheum. 2014;50(10):3296-3305.
10. Larsen DL, Attkisson CC, Hargreaves WA, et al. Assessment of client/patient satisfaction: development of a general scale. Eval Program Plann. 1979;2(3 Suppl):197-207.
11. Ware JE, Sherbourne CD. The MOS 36-item short-form health survey (SF-36). I. Conceptual framework and item selection. Med Care. 1992;30(6 Suppl):473-483. 12. Garrett S, Jenkinson T, Kennedy LG, et al. A new approach to defining disease status in ankylosing spondylitis: the Bath Ankylosing Spondylitis Disease Activity Index. J Rheumatol. 1994;21(12):2286-2291.
13. Calin A, Garrett S, Whitelock H, et al. A new approach to defining functional ability in ankylosing spondylitis: the development of the Bath Ankylosing Spondylitis Functional Index. J Rheumatol. 1994;21(12):2281-2285.
14. Doward LC, Spoorenberg A, Cook SA, et al. Development of the ASQoL: a quality of life instrument specific to ankylosing spondylitis. Ann Rheum Dis. 2003;62(1):20-26.
15. de Jong Z, van der Heijde D, McKenna, et al. The reliability and construct validity of the RAQoL: a rheumatoid arthritis-specific quality of life instrument. Br J Rheumatol.1997;36(8):878-883.

Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation-Cover

Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2013
Yayıncı: Yavuz Yakut

Arşiv

Sayıdaki Diğer Makaleler

Sedanter ve futbolcu amputelerin mobilite ve yaşam kalitesi seviyelerinin karşılaştırılması

Zehra GÜÇHAN TOPCU, Kezban BAYRAMLAR, Nevin ERGUN, Yasemin ERCAN

Türk baş üstü fırlatma sporcularında üst ekstremite sağlık profili: oyun seviyesi, spora katılım, spor tipi ve yaralanma hikayesinin etkisi

Elif TURGUT, Volga BAYRAKCI TUNAY

Romatizmalı hastalar için bir yaşam kalitesi ölçeğinin geliştirilmesi: madde havuzunun oluşturulması

Edibe ÜNAL, Gamze ARIN, Nur Banu KARACA, Sedat KİRAZ, Ali AKDOĞAN, Umut KALYONCU, Ali İhsan ERTENLİ, Şule APRAŞ BİLGEN, Ömer KARADAĞ, Abdulsamet ERDEN, Levent KILIÇ, Dinçer GÖKSÜLÜK, Erdem KARABULUT, Yavuz YAKUT, Reha ALPAR

Fonksiyonel Bel Ağrısı Skalası’nın Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması

Meltem KOÇ, Kılıçhan BAYAR

Hasta beklentilerini yönetme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması

Ahmet MİÇOOĞULLARI, Bahar AYBERK, Ufuk AKBAŞ

Adölesan idiyopatik skolyoz tedavisinde radyografik başarı ile klinik sonuçlar uyumlu mudur?

Gözde YAĞCI, Yavuz YAKUT