Muhammed KAZOĞLU, Zeliha Özlem YÜRÜK

Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerinin incelenmesi

Amaç: Uyku sorunları ve yorgunluk tüm yaş gruplarında rastlanan bir durum olmakla birlikte, yaşlılarda fiziksel, sosyal vepsikolojik değişiklikler nedeniyle daha sık görülmektedir. Çevresel faktörler uyku kalitesi ve yorgunluğu etkileyebilmektedir.Çalışmamızın amacı; huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerinin incelenmesi idi.Yöntem: Çalışmaya 65-85 yaş arası, Standardize Mini Mental Test’ten 24 puan ve üzeri alan ve huzurevinde veya kendi evindeyaşayan yaşlı bireyler katıldı. Yaşlı bireylerin uyku kalitesi Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ), yorgunluk şiddeti YorgunlukŞiddet Ölçeği (YŞÖ) ve yorgunluk düzeyi ise Yorgunluk Etki Ölçeği (YEÖ) ile değerlendirildi.Bulgular: Çalışmaya huzurevinde yaşayan 70 birey (yaş ortalamaları: 69,75±2,39 yıl) ve kendi evinde yaşayan 70 yaşlı birey(yaş ortalamaları: 71,62±5,12 yıl) katıldı. PUKİ, YŞÖ ve YEÖ değerleri açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlıfark bulundu (p

An investigation of sleep quality and fatigue levels in the elderly living in nursing homes and home

Purpose: Although sleep problems and fatigue are common in all age groups, it can be seen frequently in elderly because of physical, social and psychological changes. Environmental factors can be affected sleep quality and fatigue. The aim of the study was to investigate sleep quality and fatigue in elderly living in nursing home or at home. Methods: The study included individuals aged between 65-85 years, who can take 24 or more points from the Standardized Mini Mental Test and who was living at rest home or at home. The sleep quality was evaluated with the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), fatigue was assessed with Fatigue Severity Scale (FSS) and Fatigue Impact Scale (FIS). Results: Seventy elderly living in nursing home (mean age: 69.75±2.39 years) and 70 elderly living at home (mean age:71.62±5.12 years) were included the study. It was found that there was a statistically significant difference between the groups in PSQI, FSS and FIS values (p0.05) scores were correlated. Conclusion: In the study, it was found that sleep quality and fatigue may differ in elderly people living in different environments such as nursing home or home, and sleep quality and fatigue severity did not affect each other. Further studies investigating individual and environmental factors affecting sleep and fatigue in elderly individuals are needed.

PDF

___

1. Kırdı N, Akyar İ, Doğan N, et al. Dün Bugün ve Yarın Yaşlılık. Yaşlılık Platformu Yayınları 1. Ankara: İlksan Matbaacılık; 2009. p.121-143.
2. Mandıracıoğlu A. Dünyada ve Türkiye’de yaşlıların demografik özellikleri. Ege Tıp Derg. 2010;49:39-45.
3. Hood B, Bruck D, Kennedy G. Determinants of sleep quality in the healthy aged: The role of physical, psycohological, circadian and naturalistic light variables. Age Ageing. 2004;33:159-165.
4. Bloom HG, Ahmed I, Alessi CA, et al. Evidence-based recommendations for the assessment and management of sleep disorders in older persons. J Am Geriatr Soc. 2009;57:761-789.
5. Schubert CR, Cruickshanks KJ, Dalton DS, et al. Prevalence of sleep problems and quality of life in an older population. Sleep. 2002;25:889-893.
6. Sukying C, Bhokakul V, Udomsubpayakul U. An epidemiological study on insomnia in an elderly Thai population. J Med Assoc Thai. 2003;86:316-324.
7. Fetveit A, Bjorvatn B. Sleep disturbances among nursing home residents. Int J Geriatr Psychiatr. 2002;17:604-609.
8. Fadıloğlu Ç, İlkbay Y, Yıldırım Kuzeyli Y. Huzurevinde kalan yaşlılarda uyku kalitesi. Turk J Geriatr. 2006;9:165-169.
9. Ancoli-Israel S, Kripke DF, Klauber MR. Morbidity, mortality and sleep disordered breathing in community dwelling elderly. Sleep. 1996;19:277-282.
10. Ancoli-Israel S, Moore PJ, Jones V. The relationship between fatigue and sleep in cancer patients: a review. Eur J Cancer Care. 2001;10:245-255.
11. Doris SF, Diana TF, Lee N, et al. Fatigue among older people: a review of the research literature. Int J Nurs Stud. 2010;47:216-228.
12. Reiger PT. Assessment and epidemiologic issues related to fatigue. Cancer, 2011;92:1733-1739.
13. Soyuer F, Şenol V. Fatigue and physical activity levels 65 and older people living in rest home. Int J Gerontol. 2011;5:13-16.
14. Moreno-Vecinoa B, Arija-Blazqueza A, Pedrero-Chamizob R, et al. Sleep disturbance, obesity, physical fitness and quality of life in older women: EXERNET study group. Climacteric.2017;20:72-79.
15. Güngen C, Ertan T, Eker E, et al. Standardize Mini Mental Test’in Türk toplumunda hafif demans tanısında geçerlik ve güvenilirliği. Turk Psikiyatr Derg. 2002;13:273-281.
16. Buysse DJ, Reynolds CF, Monk TH et al. The pittsburgh sleep quality index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Res. 1989;28:193-213.
17. Ağargün MY, Kara H, Anlar O. Pittsburgh uyku kalitesi indeksi’nin geçerliliği ve güvenilirliği. Turk Psikiyatr Derg. 1996;7:107-115.
18. Krupp LB, LaRocca N, Muir-Nash J, et al. The fatigue severity scale. application to patients with multiple sclerosis and systemic lupus erythematosus. Arch Neurol. 1989;46:1121-1123.
19. Armutlu K, Korkmaz NC, Keser I, et al. The validity and reliability of the Fatigue Severity Scale in Turkish multiple sclerosis patients. Int J Rehabil Res. 2007;30:81-85.
20. Fisk JD, Ritvo PG, Ross L, et al. Measuring the functional impact of fatigue: initial validation of the fatigue impact scale. Clin Infect Dis. 1994;18:S79-83.
21. Armutlu K, Keser İ, Korkmaz N, et al. Psychometric study of Turkish version of Fatigue Impact Scale in multiple sclerosis patients. J Neurol Sci. 2007;255:64-68.
22. Usta-Yeşilbalkan Ö, Karadakovan A. Narlıdere Dinlenme ve Bakımevinde Yaşayan Yaşlı Bireylerdeki Düşme Sıklığı ve Düşmeyi Etkileyen Faktörler. Turk Geriatr Derg. 2005;8:72-77.
23. Soykök G, Yılmaz R, Şentürk Aİ, et al. Yaşlı bireylerde uyku kalitesi ve gündüz uykululuk halinin kognisyonla ilişkisi. Turk Geriatr Derg. 2015;18:123-129.
24. Şenol V, Soyuer F, Nar Şenol F. Huzurevinde kalan yaşlıların uyku kalitesinin Pittsburg, Epworth ve Sabahçıl-akşamcıl anketi ölçekleri ile değerlendirilmesi. Turk J Geriatr. 2013;16:60-68.
25. Bilgili N, Kitiş Y, Ayaz S. Yaşlılarda yalnızlık, uyku kalitesi ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Turk J Geriatr. 2012;15:81-88.
26. Gümüş AB, Engin E, Özgür G. Bir huzurevinde yaşayan ve bilişsel bozukluğu olmayan yaşlıların uyku düzeni özelliklerinin incelenmesi. Turk J Geriatr. 2009;12:138-146.
27. Cohen-Mansfield J, Jense B. Sleep-related habits and preferences in older adults: a pilot study of their range and self-rated importance. Behav Sleep Med. 2005;3:209- 226.
28. Soyuer F, Şenol V. Functional outcome and depression in the elderly with or without fatigue. Arch Gerontol Geriatr. 2011;53:164- 171.
29. Giacalone A, Quitadamo D, Zanet E, et al. Cancer-related fatigue in the elderly. Support Care Cancer. 2013;21:2899-2911.
30. Stenholm S, Kronholm E, Sainio P, et al. Sleep-related factors and mobility in older men and women. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2010;65:649-657.
31. Goldman SE, Ancoli-Israel S, Boudreau R, et al. Sleep problems and associated daytime fatigue in community-dwelling older individuals. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2008;63:1069-1075.