Muhammed İkbal ÇATAL, Adil BAKOĞLU, Şenol ÇELİK

Farklı Organik Gübre Uygulamaları ve Biçim Zamanlarının Çay Bitkisinde (Camellia sinensis (L.) O. Kuntze) Verim Üzerine Etkileri

Bu çalışma 2018 ve 2019 yıllarında Rize ili Pazar ilçesi ekolojik koşullarında 2 yıl süre ile yürütülmüştür. Deneme, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemede ana parsellere organik gübre uygulaması (Kontrol, Organoferm, Neobioplus, Bionur ve Orbitosol), alt parsellere de biçim zamanları (1., 2. ve 3. biçim) uygulanmıştır. Organik gübre uygulaması ve biçim zamanlarına bağlı olarak; ortalama verim 2018 ve 2019 yıllarında sırasıyla 527.711-904.667 kg/da olarak tespit edilmiştir. 2018 yetişme yılında en yüksek çay verimi 2. Biçim zamanında Organoferm uygulamasından 722 kg/da elde edilmiştir. 2019 yetişme yılında ise en yüksek çay verimi 1. Biçim zamanında Neobioplus uygulamasından 1260 kg/da elde edilmiştir. Tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme planına göre yapılan varyans analizi sonucunda, 2018 ve 2019 yıllarında çay verimi üzerine organik gübre uygulaması ve biçim zamanının etkisi önemli, organik gübre uygulaması*biçim zamanı interaksiyonun etkisi ise önemsiz olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Rize, Camellia sinensis, organik gübre, biçim zamanı, verim

The Effects of Different Organic Fertilizer Applications and Cutting Times on Yield in Tea Plant (Camellia sinensis (L.) O. Kuntze)

This study was carried out for 2 years in the ecological conditions of Pazar district of Rize province in 2018 and 2019. The experiment was carried out in three replications according to the randomized blocks split plot design. In the experiment, organic fertilizer application (Control, Organoferm, Neobioplus, Bionur and Orbitosol) was applied to the main plots, and cutting times (1st, 2nd and 3rd form) were applied to the sub-plots. Depending on the organic fertilizer application and cutting times, the average yield was determined as 527.711-904.667 kg/da in 2018 and 2019, respectively. In 2018 growing year, the highest tea yield was obtained from Organoferm application at 722 kg/da at the 2nd cutting time. In the 2019 growing year, the highest tea yield was obtained at 1260 kg/da from Neobioplus application at the 1st cutting time. As a result of the variance analysis made according to the split plots trial plan in the random blocks; in 2018 and 2019, the effect of organic fertilizer application and cutting time on tea yield was significant, while the effect of organic fertilizer application * cutting time interaction was insignificant.

Keywords:

Rize, Camellia sinensis, organic fertilizer, cutting time, yield,

PDF

___

Alikılıç, D. (2016). Çay'ın Karadeniz Bölgesi için Önemi ve Tarihi Seyri. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 21: 269-280.
Anonim. (2020). T.C. Başbakanlık Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Rize İl Müdürlüğü Kayıtları
Chong, K.P., Ho, T.Y. & Jalloh, M.B. (2008). Soil Nitrogen Phosphorus and Tea Leaf Growth in Organic and Conventional Farming of Selected Fields at Sabah Tea Plantation Slope. Journal of Sustainable Development, 1(3): 117-122
Cohen, J. (1994). The earth is round (p < .05). American Psychologist, 49: 997-1003.
ÇAYKUR, (2019). http://www.caykur.gov.tr/Pages/Iletisim/BilgiEdinme/GercekKisiler.aspx. Erişim Tarihi: 27.05.2021
Demir, N. & Bostan, S.Z. (2021). Yaş çay (Camelia sinensis L.) Verimi Ve Kalite Özelliklerinin Güneşlenme Durumu Ve Sürgün Dönemlerine Göre Değişimi. Bahçe, 50(2): 103-110
Dunnet, C.W. (1955). A multiple comparison procedure for comparing several treatments with a control. Journal of the American Statistical Association, 50: 1096-1121
Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O. & Gürbüz, F. (1987). Araştırma ve Deneme Metodları. (İstatistik Metodları II). Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları: 1021, Ders Kitabı: 295. Ankara.
FAO, (2020). Food and Agriculture Organization of the United Nations. Crops and livestock products. https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL
Horuz, A. & Korkmaz, A. (2006). Farklı Sürgün Dönemlerinde Hasat Edilen Çayın Verimi, Azot İçeriği ve Mineral Madde Kompozisyonu. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 21(1): 49-54
Mendeş, M. (2012). Uygulamalı Bilimler için İstatistik ve Araştırma Yöntemleri. Kriter Yayınevi, İstanbul.
Montgomery, D. C. (2001). Design and Analysis of Experiments (Fifth Edition). John Wiley and Sons Inc., New York, USA.
Owuor, O.P., Kamau, D.M., Erick, O. & Jondiko, E.O. (2010). The influence of geographical area of production and nitrogenous fertiliser on yields and quality parameters of clonal tea. Journal of Food, Agriculture and Environment, 8(2): 682-690
Özyazıcı, G., Özdemir, O., Özer, S.P. & Kalcıoğlu, Z. (2014). Kireçleme Materyali Olarak Kullanılan Şeker Sanayi Atığı Şlamın Çay Bitkisinin Verim, Kalite ve Toprak Özelliklerine Etkisi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 1(1): 43-54
Sedaghathoor, S., Torkashvand, A.M., Hashemabadi, D. & Behzad Kaviani, B. (2009). Yield and quality response of tea plant to fertilizers. African Journal of Agricultural Research. 4(6): 568-570
Vacha-Haase, T. & Thompson, B. (2004). How to estimate and interpret various effect sizes. Journal of Counseling Psychology, 51: 473-481.
Yüksek, T. (2001). Rize-Pazar Deresi Yağış Havzasında Farklı Arazi Kullanım Şekilleri Altındaki Toprakların Bazı Özellikleri İle Aşınım Eğilimi Değerlerinin Araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Trabzon: KTÜ FBE.