EVRİM TEORİSİNİN SANAYİ TOPLUMUNDAKİ YERİ

İnsanlık tarihi, insanların var olduğu günden bu yana, sürekli olarak bir değişim ve dönüşümün içerisinde olduğunu göstermektedir. Sınırsız insan ihtiyaçları, toplumları büyük veya küçük birçok değişimlere zorlamış böylelikle daha ilkel çevre ve yaşam şartlarından, daha gelişmiş yaşam şartlarına doğru devam eden dönüşümler ortaya çıkmıştır. Toplumsal değişimin en açık ve hızlı yaşandığı coğrafya ise tarım toplumundan, sanayi/modern topluma geçiş yapan 19. yüzyıl Avrupa’sıdır. Dönemin halk kitleleri yeni karşılaştıkları kapitalist ekonomik sisteminin beklentilerinden oldukça uzak ve acımasız bir yaşam tarzı ortaya koyduğunu kısa bir sürede yaşayarak tecrübe ettiler. Tarih boyunca içerisinde yaşadıkları toplumun ve çağın değer, tutum ve kabullerinden etkilenen bilim ve düşünce insanları, sanayi toplumun ihtiyaçları doğrultusunda yeni teoriler üretmekte de gecikmemişlerdir. Bu durum yalnızca sosyal bilimlerin teorilerini değil fen bilimlerinin de teorilerinin şekillenmesinde önemli etkilere sahip olmuştur. Bu çalışmada; doğada uygun ve güçlü canlıların kalıp, güçsüz ve zayıfların ortadan kalkmasını, elenmesini “doğal seleksiyon” ile açıklayan Darwin’in evrim teorisinin, dönemin kapitalist ve seküler dünya anlayışını meşrulaştırma çabası içerisinde olduğu araştırma konusu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sanayi Devrimi, Evrim Teorisi, Toplumsal Yapı, Evrimsel Bütünleşme

PDF

___

Abuzar, C. (2017). “Din-Toplum Etkileşimi ve Eğitim”, Harran Maarif Dergisi, 2 (2), 50-58.
Aron, R. (1994). Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, Çev. K. Alemdar, İstanbul:Bilgi Yayınevi.
Aslan, S. & Yılmaz, A. (2001). “Modernizme Bir Başkaldırı Projesi OlarakPostmodernizm”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2 (2).
BBC NEWS, (2019). “Darwin: Evrim teorisini ortaya atan bilim adamının sıra dışı hayatı”, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-47197862, Erişim Tarihi: 03.07.2019. Biyografi.info (2019). “Charles Darwin”, https://www.biyografi.info/kisi/charles-darwin, E. Tarihi: 08.10.2019.
Casanova, J. (2001). Civil society and religion: Retrospective reflections on Catholicism and prospective reflections on Islam. Social Research: An International Quarterly, 68 (4), 1041-1080.
Cengiz, C. (2011). “Tarihsel Sosyolojide Yöntemi Bulmak Ya Da Doğan Ergun Üzerine Bir Deneme”, Ankara: Folklor Edebiyat Dergisi, 17 (66): 189-217.
Çakmak. M. (2013). “Evrim Teorisi Tanrının Varlığı İçin Gerçek Bir Tehdit midir?” Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 22, ( 2) 55-81.
Dawkins, R. (2004). Gen Bencildir, çev. Asuman Ü. Müftüoğlu, Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
Dembski, W. A. (2001). “Intelligent Design as a Theory of Information”, Robert T. Pennock (Ed.), Intelligent Design Creationism and Its Critics, Massachusetts Institute of Technology: A Bradford Book,. 553-574.
Doğan, A. (2012). Osmanlı Aydınları ve Sosyal Darwinizm, Haz. Semih Atiş,İstanbul: Küre Yayınları.
Giddens, A. (2011). Sosyolojinin Savunucu, çev. İ. Kaya, İstanbul: Say Yayınları.
Glass, B. (2002). The ethical basis of science. In: Bulger RE, Heitman E, Reiser SJ eds. “The Ethical Dimensions of the Biological and Health Sciences-Selected Policies and Resources”, 2nd ed. Cambridge University Press, 29- 40.
Günay, D. (2002). “Sanayi ve Sanayi Tarihi”, Mimar ve Mühendis Dergisi, 31, (8), 8-14.
Harari Y. N. (2015). Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi, Çev. Ertuğrul Genç 2. Baskı İstanbul: Berdan Matbaacılık.
Harman, C. (2016). Halkların Dünya Tarihi. 6. Baskı, İstanbul: Yordam Kitap Basın ve Yayın Ticaret.
Harvey, D. (2010). Paris Modernite’nin Başkenti, Çev. B. Kılınçer, İstanbul: Sel Yayıncılık.
Hodgson, G. (2005). Decomposition and growth: Biological metaphors in economics from the 1880s to the 1980s. In K. Dopfer (Ed.), The Evolutionary Foundations of Economics (pp.105-148).Cambridge: Cambridge University Press.
I. T. Frolov (1984). Dictionary of Philosophy, edited by Murad Saifulin, New York: International Publishers.
Körlü, A. (2015). Avrupa Irkçılığı Ve Beden Politikaları, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: basılmamış Y. Lisans Tezi.
Küçükali, A. (2019). “Klasik İktisadi Düşünce İle Evrim Teorisinin Entelektüel Beraberliği”, Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 8 (20), 43-58.
McNeil, W. (1994). Dünya Tarihi, (Çev. A. Şenel), Ankara: İmge Kitabevi.
Pickering, M. (1993). Auguste Comte: An Intellectual Biography, Vol:1 Cambridge: Cambridge University Press, pp. 277- 314.
Radick, G. (2003) The Cambridge Companion to DARWIN, “Is the theory of natural selection independent of its history?” Edited by Jonathan Hodge, J. and Radick, G. , New York: Published in Cambridge University Press.
Sloan, P. R. (2003). The Cambridge Companion to DARWIN, “The making of a philosophical naturalist” Edited by Jonathan Hodge, J. and Radick, G. , New York: Published in Cambridge University Press.
Şenocak, İ. (2019). “Dünyevileşme/Sekülerizm ya da Hristiyanlığın İflası”, https://www.ihsansenocak.com/dunyevilesme-sekulerizm-ya-dahristiyanligin-iflasi/ Erişim tarihi: 05.07.2019.
Taslaman, C. (2013). Evrim Teorisi Felsefe ve Tanrı, 6. Baskı, İstanbul: İstanbul Yayınevi.
Taş, M. (1999). Avrupa’da Irkçılık: Göçmenler ve Aşırı Sağ Partiler, Haz. Suavi Aydın, İstanbul: İmge Kitabevi.
Thaxton, C. B., Bradley, W. L. & Olsen, R. L. (1984). The Mystery of Life’s Origin: Reassessing Current Theories, Philosophical Library, New York, pp.202-205.
Tutar, H. (2013). İşletme ve Yönetim Terimleri Ansiklopedik Sözlük, Ankara, Detay Yayıncılık.
Yıldırım, C. (1989). Evrim Kuramı ve Bağnazlık, Ankara: Bilgi Yayınevi.