Suriye ve Su Sorunu Bağlamında Terör

Türkiye Cumhuriyeti, en uzun sınır komşusu Suriye ile belli dönemlerde birtakım sorunlar yaşamıştır. Bu sorunların en büyüğü de Türkiye Cumhuriyeti’nin Fırat ve Dicle nehirleri üzerine baraj yapma kararı almasıyla başlamıştır. Bu karar Türkiye Cumhuriyeti ile Suriye arasında “Su Sorunu” olarak adlandırılan problemin temelini oluşturdu. Suriye, Uluslararası platformlarda sürekli Türkiye karşıtı söylemler ve eylemlerde bulundu. Türkiye Cumhuriyeti ile yaşadığı su sorununda koz olarak terörü destekleme yoluna da gitti. Topraklarını Türkiye aleyhine faaliyet gösteren bütün terör örgütlerine açtı. Bu çalışmada su sorunu ve bu sorundan kaynaklı başka sorunların ortaya çıkması ve gelişimi incelendi. Elde edilen veriler analiz edilerek bir değerlendirmede bulunuldu. 

Syria and Terror Regarding The Water Issue

Turkish Republic, in certain periods, has faced certain problems with its border Syria. One of the biggest problem has started with Turkish Republic’s decision on constructing a dam on Euphrates and Tigris Rivers. This situation has underlain the problem called ‘’Water Issue’’ between Turkish Republic and Syria. Syria has always made statements against Turkey at universal platforms. In addition, Syria has supported terrorism because of the water issue; opening its doors to terror organizations that are specifically against Turkey. The study reviews the problems related to and caused by water issue and makes evaluations by analyzing the obtained data.

___

  • 1. Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt CerideleriTBMM Zabıt Ceridesi, 18 Kasım 1998, 20 Dönem, 4. Yasama Yılı, cilt 65.2. Süreli YayınlarCumhuriyet Gazetesi, 02.04.1974.Cumhuriyet Gazetesi, 25.06.1984.Cumhuriyet Gazetesi, 25.06.1984.Cumhuriyet Gazetesi, 01.07.1987.Cumhuriyet Gazetesi, 17.07.1987.Cumhuriyet Gazetesi, 04.06.1988.Cumhuriyet Gazetesi, 04.10.1989.Cumhuriyet Gazetesi, 15.12.1989.Cumhuriyet Gazetesi, 27.05.1990.Cumhuriyet Gazetesi, 15.07.1990.Cumhuriyet Gazetesi, 02.08.1997.Cumhuriyet Gazetesi, 19.09.1997.Cumhuriyet Gazetesi, 08.10.1998.Cumhuriyet Gazetesi, 19.02.1999.Cumhuriyet Gazetesi, 06.04.1988Milliyet Gazetesi, 22.05.1983.Milliyet Gazetesi, 14.10.1984.Milliyet Gazetesi, 19.10.1984.Milliyet Gazetesi, 21.10.1984.Milliyet Gazetesi, 10.10.1985.Milliyet Gazetesi 19.04.1987Milliyet Gazetesi, 17.07.1987.Milliyet Gazetesi 25.03.1988.Milliyet Gazetesi, 15.07.1993.Milliyet Gazetesi, 14.11.1998.Milliyet Gazetesi, 19.02.1999.3. Kitaplar ve MakalelerAlpagut, Turgut, “PKK ve Doğu’da Güven Bunalımı”, Cumhuriyet Gazetesi, 15.12.1989, ss. 6.Balcı, Ergun, “Politikada Sorunlar, Türkiye’nin Sırtından Su Pazarlığımı?” Cumhuriyet Gazetesi, 21.05.1996, ss. 11.Erciyes, Erdem, Ortadoğu Denkleminde Türkiye-Suriye İlişkileri, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 2004.Duran, Hasan, “Adana Protokolü Sonrası Türkiye-Suriye İlişkileri”, Ortadoğu Yıllığı, editör Kemal İnat - Muhittin Ataman, Açılım Kitap Yayınları 2011, ss. 501-518. Gönlübol, Mehmet - Bingün, Hakan, “1990-1995 Yılları Türk Dış Politikası”, Olaylarla Türk Dış Politikası (1919-1995), Siyasal Kitapevi, Ankara, 2014, ss. 635-727.Erdağ, Ramazan. “Türkiye’nin Sınır Aşan Sular Sorunu”, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, yıl, 5 sayı 9, ss. 27-52.Gönlübol, Mehmet – Ülman, A. Haluk– Bilge, A. Suat – Sezer, Duygu, “İkinci Dünya Savaşı Sonrası Türk Dış Politikası”, Olaylarla Türk Dış Politikası (1919-1995), Siyasal Kitapevi, Ankara, 2014, ss. 191-330.Kışlalı, Mehmet Ali, “Haftaya Bakış”, Milliyet Gazetesi, 26.07.1987, ss. 7.Kurubaş, Erol. Kürt Sorununun Uluslararası Boyutu ve Türkiye, cilt 2, Nobel Yayınları, Ankara, 2004.Maden, Tuğba Evrim, “Türkiye-Suriye İlişkilerinde Suyun Rolü”, Ortadoğu Analiz, Kasım 2011, cilt: 3, sayı: 35, ss. 33-40.Manaz, Abdullah. “Dünden Bugüne Suriye”, Stradigme.Com Aylık Strateji ve Analiz, Kasım 2003, sayı 10, ss. 1-8. Memiş, Ekrem, Kaynayan Kazan Ortadoğu, Çizgi Yayınları, Konya, 2002.Oran, Baskın. Türk Dış Politikası (1919-1980), İletişim Yayınları, İstanbul, 2001.Özdağ, Ümit, Türkiye, Kuzey Irak ve PKK, Bir Gayri Nizami Savaşın Anatomisi, Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları, Ankara, 1999.Sinkaya, Bayram, “Geçmişten Günümüze Türkiye’nin Ortadoğu Politikası ve Batı Etkisi”, Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 2011/1, ss. 79-100. Soysal, İsmail, “Türk-Arap İlişkileri 1918-1997”, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1999.Şalvarcı, Yakup, Pax Aqualis, Zaman Kitap Yayınları, İstanbul 2003.4. TezlerBulut, Mehmet Telli, Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Türkiye-Suriye İlişkileri ve Su Sorunu, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir, 2008.Çelebi, Onur, Türkiye’nin Suriye ve Irak ile Olan İlişkilerinde Sınır Aşan Suların Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Erzurum, 2009.Gündoğdu, Serkan, Türkiye- Suriye İlişkilerinde Su Sorunu ve Terörizme Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Isparta, 2011.