Ozodbeg KARAMATOV, Gülzira ZHAXYGULOVA

Orta Asya ve Kazakistan Cumhuriyetlerinde Tarımsal Bütünleşme Temelinde Bölgesel Tarım Kümelenmesi Oluşturmak

Orta Asya Cumhuriyetlerinin bağımsızlığı kazanmalarının ilk gününden günümüze değin ekonomik entegrasyon meselesi gündemden düşmemiştir. Ekonomik entegrasyonun Orta Asya Cumhuriyetlerinde vatandaşların refahının artıracağı ve makro ekonomik hedeflere ulaşılmasını kolaylaştıracağı düşünülmektedir. Ekonomik entegrasyon; Avrupa Birliği, ABD ve Çin ekonomilerinin karşısında güçlü bir rakibin ortaya çıkmasına vesile olabilecektir. Orta Asya Cumhuriyetlerinin ekonomik entegrasyonu konusunda bazı ilerlemeler olmasına rağmen bu konunun sonuçlanmasının önünde tarım sektöründeki sorunlar başta olmak üzere çok sayıda ekonomik ve örgütsel sorunlar bulunmaktadır. Bu sorunların başında arazi sahipliği biçimlerindeki farklılıklar, entegrasyon seviyelerindeki farklılıklar, tarımsal ürünlerin karşılıklı ticareti için standartların uyumlu olması bulunmaktadır. Bu makale genel ve özelde bölgenin tarım sektöründeki entegrasyon süreçlerinin, bu süreçte karşılaşılan sorunların analizini ve entegrasyona dair kavramsal yaklaşımların geliştirilmesini amaçlamıştır. Orta Asya Cumhuriyetlerinde entegrasyonun gerçekleştirilebilmesi için tarımsal endüstriler ile ilgili sektörlerin entegre edilmesini sağlayacak tarım reformları gerçekleştirilmelidir. Bu çalışmanın sonucunda tarımsal ürünlerin yerel ve bölgesel talep ve arz koşulları ile doğa ve iklim koşulları da dikkate alınarak bölgesel tarım kümelenmeleri gerçekleştirilmelidir. Bölgesel tarım kümelenmeleri için beş ana kümeden oluşan bir model geliştirilmiş ve Orta Asya Cumhuriyetlerinin bölgesel entegrasyona katılması için seçenekler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Türk Cumhuriyetleri, Tarım Sektörü, Tarım Ekonomisi, Tarım Reformu, Bölgesel Tarım Kümelenmesi

Creating Regional Agro-Clusters as A Basis A Groindustrial Integration ın The Republics of Central Asia And Kazakhstan

The issue of economic integration from the first day of independence of the Central Asian republics to this day still has not been removed from the agenda. It is thought that economic integration will increase the welfare of citizens in the Central Asia Republics and facilitate the achievement of macroeconomic targets. Economic integration could create a strong competitor to the economies of European Union, USA and China. Although the desire for integration processes yielded some results, there are many organizational and economic problems that require urgent solutions, especially in the Agricultural sector of the economy. One of such problems of the Agricultural sector is the difference in the forms of land ownership, in the levels of integration, the conformity of products of one republic to the standards of another, with mutual trade in Agricultural products. This article is devoted to the study and analysis of the course of integration processes in general and in the Agricultural sector of the region, as well as the development of conceptual approaches to regional agro-industrial integration as ways to solve the above problems. Studying the dynamics of the agrarian and land reforms of the republics of the region revealed a general trend in structural changes in Agriculture aimed at integrating industries directly related to Agricultural production. In this study, the possibilities of integration are revealed through the creation of regional Agro-Clusters taking into account natural and climatic conditions, as well as domestic and regional demand and supply of Agricultural products. A model of regional Agro-Clusters has also been developed, including five main clusters, and options have been proposed for the participation of republics in their creation.

Keywords:

Turkic Republics, Agricultural Sector, Agricultural Economics, Agricultural Reforms, Regional Agro-clusters,

PDF

___

Abdullaev A.G., Zhobborov B. B., Avezov N., UrDU. (2016). Khorazm viloyatida ozov-ovқat sanoati tarmoқlari v udarky tarkibini takimillashtirish masalalari. / / Theoretical foundations and priorities for ensuring food security in Uzbekistan. Republican scientific-practical conference. Tashkent. Pp. 159-163.
Abdurashitov. A. (2015). Market Transformation of the Agrarian Economy of the Kyrgyz Republic. Bishkek: Publishing House of the Kyrgyz-Russian Slavic University,. 267.
Alibekovna, E.A. (2017). Orta Asya’da Entegrasyon Süreçleri. Reforma. 74. 65-70.
Anokhina, M.Y., Daribayeva, E.B., and Joldasbayeva, G.K. (2019). Clustering as a Mechanism of Kazakhstan Agroindustrial Complex Economic Growth. Journal of Advanced Research in Law and Economics, Volume X, Summer, 4(42): 1101 – 1109.
Bronisz, U., & Heijman, W. J. (2008). Competitiveness of Polish regional agro-clusters. APSTRACT: Applied Studies in Agrobusiness and Commerce, 2(1033-2016-84032), 35-40.
Demir, M.A. (2019). Ekonomik Entegrasyon Teorisi ve Avrupa Birliği. Uluslararası İktisat Hakkında Araştırmalar. Editör:Serkan DİLEK. Nobel Yayınları.
Dilek, S. (2017). Oyun Teorisi Eşliğinde Sanayi Ekonomisi. Seçkin Yayınları.
Dilek, S., & İnan, İ. E. (2017). Kastamonu Catering Firmalarının Aralarındaki Rekabetin Analizi. Econder International Academic Journal, 1(1), 22-34.
Dilek, S., İnançlı, S., Kesgingöz, H., & Konak, A. (2017). Restoran işletmelerinde rekabet üstünlüğü sağlayan faktörler: Kastamonu’da bir uygulama. Econder Uluslararası Akademik Dergi, 1(2), 111-126.
Dzhumakova A.A. (2019). Problems of Agricultural development of the Kyrgyz Republic. https://www.krsu.edu.kg/vestnik/2014/v8/a15.pdf. 07/07/2019
http://www.stat.kg/media/publicationarchive/1b8f2394-7681-49d8-adf3b7babb600fe3.pdf. 07/07/2019.
https://www.trend.az/business/economy/3008409.html.
https://kursiv.kz/news/otraslevye-temy/2019-01/kazakhstan-naraschivaet-eksport-zerna. 07/08/2019.
http://www.tazabek.kg/news:1547664?from=portal&place=last&b=9. 07.03.2019
https://news.mail.ru/economics/35608560/.
https://caa-network.org/archives/12111. 07/05/2019
http://www.ca-portal.ru/article:42069. 07/05/2019
https://articlekz.com/article/12775. 07/08/2019.
http://www.lex.uz/acts/2842780. 07/08/2019
http://gtn.uz/news/moi-gorod/amerikanskaya-kompaniya-planiruyet-investirovat-v-agroklaster-v-ruz.
https://podrobno.uz/cat/economic/britantsy-postroyat-v-uzbekistane-sovremennyy-agroklaster-/.
https://news.mail.ru/economics/35608560/.
https://caa-network.org/archives/12111. 07/05/2019
https://www.uzbekistan.de/de/node/9704. 07/07/2019
Kienzler, K. M., Lamers, J. P. A., McDonald, A., Mirzabaev, A., Ibragimov, N., Egamberdiev, O., ... & Akramkhanov, A. (2012). Conservation Agriculture in Central Asia—What do we know and where do we go from here?. Field Crops Research, 132, 95-105.
Lerman, Z., & Sedik, D. (2018). Transition to smallholder Agriculture in Central Asia. Journal of Agrarian Change, 18(4), 904-912.
Omarov M.M. (2019). Integration of Central Asian countries based on regional identity. https://cyberleninka.ru/article/v/integratsiya-stran-tsentralnoy-azii-na-osnove-regionalnoy-identichnosti. 07/05/2019
Ryskulova, K., (2020). Uluslararası İşbirliği Projeleri ve Orta Asya: Bağımsızlıkları Koruyacak Güç Dengesi İçin Arayışlar. Asya Araştırmaları Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi
Shoev A. Kh. (2019). Features of integration processes in the Central Asian region. https://moluch.ru/archive/245/56514/. 07/08/2019.
TASAM (2019). Nazarbayev Ile Söyleşi: Orta Asya Birliği’ni Kurma alışmalarımız Sürüyor. http://www.tasam.org/tr R/Icerik/545/nazarbayev_ile_soylesi_orta_asya_ birligini_kurma_calismalarimiz_suruyor. 07/04/2019
Varga, M. (2020). Poverty Reduction through Land Transfers? The World Banks Titling Reforms and the Making Of Subsistence Agriculture. World Development. 135. 1-10
Wardhana, Dadan; Rico Ihle & Wim Heijman (2017) Agro-clusters and Rural Poverty: A Spatial Perspective for West Java, Bulletin of Indonesian Economic Studies, 53:2, 161-186, DOI: 10.1080/00074918.2017.1298722
Wardhana, D., Ihle, R., & Heijman, W. (2020). Effects of peer pressure in agro-clusters of West Java. Bulletin of Indonesian Economic Studies, 1-34