SAĞLARARASI KAZANDIRMA KONUSU TAŞINMAZLARIN TENKİSİ

Çalışma konumuzu teşkil eden, sağlararası kazandırma konusu taşınmazların kısmen tenkisinde, ilk olarak tespiti gereken husus, sabit tenkis oranıdır. Bu oranın bulunmasının ardından taşınmazın hukuken bölünebilir olup olmadığı belirlenecektir. Eğer taşınmaz sabit tenkis oranında bölünebilir nitelikte ise, tenkisi gereken kısım bağımsız bölüm olarak davacı adına tescil edilecektir. Eğer taşınmaz sabit tenkis oranında bölünemiyorsa, bu durumda MK md. 564 hükmü uygulama alanı bulacak ve hükmün ilk fıkrası doğrultusunda davalıya tercihi sorulacaktır. Davalı dilerse taşınmazı iade edip tasarruf edilebilir kısmın kendisine verilmesini dilerse taşınmazı muhafaza edip tenkisi gereken kısmı ödemeyi tercih edebilecektir. Eğer davalı taşınmazı iade edip, tasarruf edilebilir kısmın kendisine verilmesi yönünde tercihte bulunursa, kendisine mirasbırakanın ölüm anına göre hesaplanan tasarruf oranı miktarı değil, lehine yapılan sağlararası kazandırmanın tenkis dışı kalan yani tasarruf oranı içinde kalan kısmının karar günündeki değeri ödenecektir. Eğer davalı, taşınmazın kendisinde kalması ve tenkisi gereken kısmı ödeme yönünde tercihte bulunursa, tenkise konu taşınmazın karar günündeki değeri belirlenerek (karara en yakın tarih) bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımı neticesinde belirlenen miktarı davacıya ödemesi gerecektir.

Anahtar Kelimeler:

Tenkis davası, saklı pay, saklı paylı mirasçı, sağlararası kazandırma.

REDUCTION OF THE IMMOVABLES SUBJECT TO INTER VIVOS DISPOSITION

Subject matter of our study is fixed reduction rate which is the matter that should be determined firstly in partial reduction of the immovables subject to inter vivos disposition. After determination of this rate, separability of the immovable legally shall be determined. If the immovable is separable, portion which needs to be reducted shall be registered as an independent section under the name of the plaintiff. If the immovable can not be separated at the rate of fixed reduction, then Turkish Civil Code Article 564 shall be applicable and the defendant will be asked for his choice. Defendant may choose either to return the immovable and receive the disposable portion or to keep the immovable and pay the value of the portion that needs to be reducted. If the defendant chooses to return the immovable and receive the disposable portion, not the amount of disposal rate as of death of the legator but the value of the portion of inter vivos disposition that is out of reduction scope, in other words within the disposal scope, as of court decision date shall be paid to the defendant. If the defendant chooses to keep the immovable and pay the value of the portion that needs to be reducted, the amount that will be found by multiplying the fixed reduction rate by value of the immovable subject to reduction as of the court decision date (the nearest date to the decision date).

Keywords:

Action for reduction, forced portion, forced heir, inter vivos disposition.,

PDF

___

AKBIYIK, Cem: “11.11.1994 Tarih ve 4/4 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına Göre Ölüme Bağlı ve Sağlararası kazandırmaların Tenkisi”, Bülent Davran’a Armağan, İstanbul, 1998.
AKİPEK, Jale/AKINTÜRK, Turgut: Eşya Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul 2009.
ANTALYA, O. Gökhan: Miras Hukuku, 2. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2009.
BRÜCKNER, Christian/WEIBEL, Thomas: Die erbrechtlichen Klagen, 3. Auflage, Basel 2012.
DURAL, Mustafa/ÖZ, Turgut: Türk Özel Hukuku C. IV, Miras Hukuku, Yenilenmiş Yedinci Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2013.
ENGELOCH, Walter: Die Herabsetzungsklage des schweizerischen Zivilgesetzbuches, Art.522-533, Bern 1920.
EREN, Fikret: Türk Medeni Hukukunda Tenkis Davası, Ankara 1973.
ERMAN, Hasan: “Tenkis Davalarında Medeni Kanun’un 564. (Eski MK. 506.) Maddesi Uyarınca Ödenecek Bedel”, Prof. Dr. Ergun Özsunay’a Armağan, İstanbul 2004.
ESCHER, Arnold: Zürcher Kommentar, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgestzbuch, Band III: Erbrecht, 1. Abteilung: Die Erben, Art.457-536 ZGB, Zürich 1959.
FANKHAUSER, Roland: CHK- Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Erbrecht Art. 457-640 ZGB (Herausgegeben von Peter Breitschmid, Alexandra Rumo-Jungo), 2. Auflage, Zürich 2012.
FORNI, Rolando/PIATTI, Giorgio: Basler Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch II (Art. 457-977 ZGB, Art. 1-61 SchlT ZGB), (Herausgegeben von Heinrich Honsell, Nedim Peter Vogt, Thomas Geiser), 4. Auflage, Basel 2011.
GÖKÇE, Erdoğan: “Bölünmezliği Ortaya Çıkan Sabit Tenkis Oranında Paranın Karar Gününe Uyarlanması Yöntemi ve Bir Yargıtay Kararı”, İBD 2007, C.81, S.1.
HRUBESCH-MILLAUER, Stephanie: Praxis Kommentar, Erbrecht, (Herausgegeben von Daniel Abt, Thomas Weibel) Basel 2007.
KARAKAŞ, Fatma Tülay: “Saklı Paylı Mirasçılara Yapılan Kazandırmalar ve Artık Terekenin Paylaşılması Sorunu”, AÜHFD 63 (4).
KILIÇOĞLU, Ahmet M.: Miras Hukuku, Genişletilmiş 5. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2012.
KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip: “Tenkis (=İndirim) Konusu Kazandırmalarda Mirasın Açılmasından Sonra Ekonomik İstikrarsızlık Sebebiyle Gerçekleşen Değer Değişiklikleri (MK. 454 ile MK. 506 Arasındaki İlişki)”, Yasa Hukuk Dergisi, C.9, S.8 (Ağustos 1986).
KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip: Miras Hukuku, 3. Bası, İstanbul 1987.
NAR, Ahmet: Türk Miras Hukukunda Tenkis, Onikilevha Yayınları, İstanbul 2016.
OĞUZMAN, Kemal/SELİÇİ, Özer/OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe: Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 2013.
OĞUZMAN, Kemal: Miras Hukuku, Gözden Geçirilmiş 6.Bası, İstanbul 1995.
ÖZTAN, Bilge: Miras Hukuku, 5.Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2012.
PIOTET, Paul: Schweizerisches Privatrecht, , Band IV Das Erbrecht, 1. Halbband, Basel und Stuttgart 1978.
RÖSLİ, Arnold: Herabsetzungsklage und Ausgleichung im schweizerischen Zivilgesetzbuch, Art.522-533 und 626-633, Zürich 1935.
SEROZAN, Rona/ENGİN, Baki İlkay: Miras Hukuku, 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2014.
SEROZAN, Rona: “Tenkis Davasını Bütünleyen Edim Davası Üçüncü Kişilere Yöneltilebilir Mi?”, İÜHFM 1977, C.43, S.1-4.
SİRMEN, Lale: Eşya Hukuku, 3.Bası, Yetkin Yayınları, Ankara 2015.
TUOR, Peter/SCHNYDER, Bernhard/SCHMID, Jörg/RUMO-JUNGO, Alexandra: Das Schweizeriche Zivilgesetzbuch, 13. Auflage, Zürich 2010.
TUOR, Peter: Berner Kommentar, Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Band III: Das Erbrecht, 1. Abteilung: Die Erben, Art.457-536 ZGB, Bern 1964.
TURAN BAŞARA, Gamze: "Ölüme Bağlı Tasarrufların Tenkisi ve Tenkis Davası", TAAD, Y.7, S.27, Temmuz 2016.
WEIMAR, Peter: Berner Kommentar, Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Band III: Das Erbrecht, 1. Abteilung,: Die Erben, 1. Teilband: Die gesetzlichen Erben, Die Verfügungen von Todes wegen, 1. Teil: Die Verfü- gungsfähigkeit, Die Verfügungsfreiheit, Die Verfügungsarten, Die Verfügungsformen, (Art. 457 – 516 ZGB), Bern 2009.
YAVUZ, Cevdet: "Miras Hukukunda Tenkisten Sonra Tenkis Konusunu Geri Verme (İade) Yükümlülüğü", İÜHFM, C.51, s.1-4.
ZEITER, Alexandra: “Wertveränderungen zwischen Erbgang und Erbteilung”, Kaleidoskop des Familien- und Erbrechts Liber amicarum für Alexandra Rumo-Jungo, (Herausgegeben von Paul Eitel, Alexandra Zeiter), Zürich - Basel - Genf 2014.