19766

ÇORUM ÜÇKÖY KÖYÜ CAMİİ: MİMARİ VE SÜSLEME ÖZELLİKLERİ

Bu makale, Çorum merkeze 40 km. uzaklıkta bulunan ve bulunduğu köyün ismi ile bilinen Üçköy Köyü Camii’nin mimari ve süsleme özelliklerini Sanat Tarihi metodolojisi ile tanıtmayı ve benzer örneklerle karşılaştırarak yapının Anadolu Türk mimarisindeki yerini saptamayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda Çorum Valiliği’nden gerekli izinlerin alınmasının ardından Üçköy Köyü Camii yerinde incelenmiştir. Köy merkezinde hafif meyilli bir arazi üzerine inşa edilen caminin inşa kitabesi bulunmamaktadır. Minare kaidesi üzerinde yer alan onarım kitabesine göre 1897 yılında bakımdan geçirilmiştir. Yapı, kareye yakın dikdörtgen planlı bir harim ile kuzeyindeki son cemaat yeri ve son cemaat yerinin batısındaki minareden oluşmaktadır. Cami dıştan kırma çatı, içten düz ahşap tavan ortasına bağdadi kubbe yerleştirilen örtü sistemine sahiptir. İç mekânda oldukça sade bir süsleme programı görülür. Kubbenin örtü sisteminde sembolik bir unsur olarak yer alması Ege Bölgesi ile Doğu Karadeniz Bölgesi’nde dini ve sivil mimaride yaygındır. Ancak bu bölgelerde bağdadi kubbeli yapıların iç mekânlarında yoğun bir süsleme programı olduğu görülmektedir. Çorum Üçköy Köyü Camii ise tezyinat açısından olabildiğine sade harimi ile bağdadi kubbeli yapıların Orta Karadeniz Bölgesi’nde mütevazı bir örneğini temsil etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çorum, Üçköy Köyü, cami, bağdadi

PDF

___

KAYNAKÇA Bayrakal, S. (2007). Merkezi plan tasarımı ve malzeme özellikleriyle ilginç bir örnek: Gökçebeyli (Bergama) Merkez Camii ve restorasyon önerileri. Sanat Tarihi Dergisi, XVI/2, 1-26.Bayraktar, S. (2005). Samsun ve ilçelerinde Türk mimari eserleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi /Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Bozkurt, T. (2015). Konya – Hatunsaray (Lystra) ve çevresindeki cami ve mescitler. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih – Coğrafya Fakültesi Dergisi, 55 (1), 1-54. Dündar, A. (2004). Çorum cami ve mescitleri. Ankara: Aydan Web Ofset.Ersoy, İ. (1990). Kırkağaç Çiftehanlar Camii. Arkeoloji-Sanat Tarihi Dergisi, V, 103-115.Gürbıyık, C. (2016). Turgutlu Irlamaz Köyü Camii. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (3), 146-162. doi:10.18026/cbusos.07482.Hasol, D. (2012). Ansiklopedik mimarlık sözlüğü (12. Baskı). İstanbul: Yem Yayın. İlter, F. (1992). Bir Anadolu kenti İskilip. Ankara: Türk Tarih Kurumu.Kuban, D. (2016). Osmanlı mimarisi (2. Baskı). İstanbul: Yem Yayın.Şahin, M. (2016). Giresun ve Trabzon illerindeki bağdadi kubbeli camiler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Şahin, M. (2013). Giresun ilindeki bağdadi kubbeli camiler. TÜBA-KED (Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi), 11, 71-89.Tuluk, Ö.İ – Durmuş, S. (2010). Araklı’nın çok kubbeli camileri üzerine birkaç not. Trabzon Kent Mirası Yer-Yapı-Hafıza, 205-215.