Selçuk Üniversitesi - Konya

Kappadokia Bölgesi binlerce yıllık bir geçmişe sahiptir ve coğrafi konumu itibari ile jeopolitik bakımdan önemini sürekli muhafaza etmiştir. MÖ I. bin yılın başlarında bu kesimde Kaska, Muski ve Tabal gibi unsurlar bulunmaktadır. MÖ VI. yüzyılda Lydialılar ile Medler arasında yapılan anlaşmaya göre Halys (Kızılırmak) Nehri bu iki ülke arasında sınır kabul edilmiş ve Kappadokia Bölgesi de Med egemenliğine girmiştir. Bölge Medler'den sonra Pers hâkimiyetine geçer. Strabon, Perslerin bu kesimi iki satraplığa ayırdığından söz eder. Makedon egemenliğinde ise bu satraplıkların krallığa dönüştüğünü, bunlardan birine "Megale Kappadokia (Büyük Kappadokia) diğerine "Kappadokia Pontos" adını verdiklerini belirtir. Bölge Büyük İskender'in idarecileri tarafından bir süre yönetilmiş ardından Seleukos Krallığı'nın hâkimiyetine girmiştir. MÖ 255-MS 17 yılları arasında Kappadokia Krallığı'nın egemenliği görülür. Bu krallar tarafından çeşitli imar faaliyetleri yürütülmüş ve zaman zaman Kilikia Trakheia ve Küçük Armenia'nın da dâhil edilmesiyle sınırlar genişlemiştir. Kappadokia, Roma eyaleti olduktan sonra farklı dönemler içerisinde kimi zaman Galatia Eyaleti ile birleştirilerek bir "birleşik eyalet" olmuş bazen de bu eyaletten ayrılarak yönetilmiştir. Bölge Roma'nın doğu-batı şeklinde ayrılmasından sonra imparatorluğun doğu sınırları içinde varlığını sürdürmüştür.

Borders of Ancient Cappadocia

History of the Cappadocia region goes back to thousands of years ago and it maintained its geopolitical and geostrategic importance in various historical periods due to its geographical position. At the beginning of the first millennium BC the Kashkians, the Mushki and the Tabal were the dwellers of the region, later in the VI. Century BC the region was ruled by the Medes and the Halys became a border between the Medes and the Lydians according to a treaty. The region was ruled by the Persians after the Medes had been eliminated by the Persians and became a satrapy. Strabo pointed out that the region was divided into two satrapies by the Persians. Again Strabo stated that these satrapies were converted into two kingdoms as "Megale Cappadocia", and "Cappadocia Pontus" by the Macedonians. The region was ruled by Alexander the Great's satraps for a time and then became a domain of the Seleucids. The region was ruled by the kings of Cappadocia from 255 BC to 17 AD and these kings improved the region. The region was extended by the annexation of Cilicia Tracheia and Lesser Armenia. As a Roman Province the region was sometimes united by Galatia and became a "united province" in different periods and sometimes ruled as a single province. After the division of Rome as the East and the West the region stayed under the control of the Eastern Roman Empire.

PDF

___

APPAIANOS, (1899) Roman History II, The Foreign Wars (Mithridatic Wars-Syrian Wars), (Trans: T. E. Page). Great Britain: The Loeb Classical Library.
ARRIANOS, (2005) İskender'in Seferi, (Trans: Furkan Akderin). İstanbul: Alfa Yay. CICERO, (1927) Epistulaead Familiares, Letters to His Friends. (Trans: W. G. Williams). London-New York: The Loeb Classical Library.
DIODORUS SICULUS (1989). Bibliotheca Historica (Trans: C. H. Old father). Harvard University Press.
HERODOTOS, (1991)Tarih. VII (Çev: Müntekim Ökmen). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
HOMEROS, (1988) Odysseia, (Trans: F. Koçak). Ankara: Arkadaş Yay.
GAİUS SUETONİUS TRANQUİLLUS, (1993) De Vita Caesarum (Trans: Maximilian Ihm). Berlin: Walter de Gruyter.
KSENOPHON, (1985) Cyropaedeia. (Trans: Walter Miller). London: William Hienemann.
PLINIUS, (1855) Naturalis Historia, III-VII (Trans: H. Rackham). London: Harvard Universty Press.
PUBLİUS CORNELIUS TACITUS, (1934-1937) The Annales I-IV, (Trans: C.H. Moore and J.Jackson). London: The Loeb Classical Library.
PLUTARKHOS, (2007) Paralel Yaşamlar (İskender-Caesar), (Trans: Furkan Akderin). İstanbul: Alfa Yay.
STRABON, (2000) Geographika (Kitap XII, XIII, XIV), (Trans: Adnan Pekman). İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yay.
ALKAN, A. (2004) Sebastopolis Antik Kenti (Tokat- Sulusaray), Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
AKIL, H. (2008). Kapadokya Komanası Geç-Hellenistik-Roma Dönemleri Seramiği, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
ALTI, F. (2013) Pers Siyasi Tarihi (MÖ 559-330). Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
ARSLAN, M. (2007) Mithridates VI Eupator: Roma'nın Büyük Düşmanı. İstanbul: Odin Yay.
_________. (2002) Mithridates VI. Eupator ve Roma. Doktora Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
ATEŞ, M. (1996). Kapadokya'nın Başkenti Nevşehir. Nevşehir. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yay.
BAHAR, H. (2015) "Eskiçağ'da Konya", Şehirlerin Sevdalısı İbrahim Hakkı Konyalı Armağanı, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, 7, 271- 299.
BARNETT, R.D. (1987). Phrygia ve Demir Devrinde Anadolu Kavimleri/ Phrygia and the Peoples of Anatolia in the Iron Age." (Çev: Ömer Çapar). AÜDTCFD, 1-2, 50-57.
BURTON, E. (2005) "Tyana", (Ed. Charles G. Herbermann) The Catholic Encyclopedia, Tournely-Zwirner, V.15: 200.
CASABONNE, O. (2007). "Akamenid İmparatorluğu: Büyük Kral ve Persler". Arkeo Atlas, 6. 20-34.
ÇOBAN, H. (2015) "Kapadokya'da Kimmerler". Cappadocıa Journal Of Hıstory And Socıal Scıences, 5,121-131.
DEBORD, P. (1999). L'Asie Mineure Au IV` Sıècle. (Bordeaeux): Ausonius Publication.
DÖNMEZ, Ş.(2013). "Oluz Höyük; Kuzey, Orta Anadolu'nun Krali Pers Merkezi", (Editör: Şevket Dönmez). Sümer Atasoy'a Armağan Yazılar. Ankara: Hel Yayıncılık, 103-106.
DURUGÖNÜL, S. (1998) "1996 Yılı İçel ili (Antik Dağlık Kilikya) Yüzey Araştırması ile Kuleler - Kaleler ve Yerleşimlere Olan İlişkileri", XV. Araştırma Sonuçları Toplantısı, I, 281-295.
DURUKAN, M. (2012). Kappadokia'da, Argaios Dağı ve Çevresinde Hellenistik- Roma Dönemi Mezarları ve Ölü Kültü. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yay.
ER, Y. SÖĞÜT, B. (2005) "Dağlık Kilikya'da Olba-Diocaesarea Nekropollerindeki Kaya Mezarları", Türk Arkeoloji Ve Etnografya Dergisi, 5, 97-110.
ESİN, U. (1998). "Paleolitik'ten İlk Tunç Çağı'nın Sonuna: Tarihöncesi Çağların Kapadokyası". (Ed: Metin Sözen). Kapadokya. İstanbul: Ayhan Şahenk Vakfı Yay.
GREGOIRE, H. (1909). "Rapport Sur un Voyaged' Exploration Dans le Pont et en Cappadoce", BCH, 33, 1-170.
GREGORY NAZIANZEN,NPNF2-07. Cyril of Jerusalem, (Editor: Schaff, Philip) New York: Christian Literature Publishing Co.
GÖKHAN, İ. (2011) "İslam-Bizans Mücadelesi'nde Orta Kapadokya Bölgesi (640-962)", I. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu (16-19 Kasım), 255-271.
KAYA, M.A. (2005) "Anadolu'da Roma Eyaletleri: Sınırlar ve Roma Yönetimi", Tarih Araştırmaları Dergisi, 38, 11-30.
KAVLAKOĞLU, M. (2005). Phrygia Epiktetos Kentlerinden Dorylaion- Dorylaeum Antik Kenti. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
KINACI, M. (2014) "I. Pharnakes'in Pergamon Krallığı'na Karşı Savaşı Pharnaces I.'s War Against the Kingdom of Pergamon", CEDRUS, II, 203-223.
KONYALI, İ.H. (1974) Aksaray Tarihi I, Abideleri ve Kitabeleri ile Niğde. İstanbul: Fatih Yayınevi Matbaası.
KURT, M. (2010) "Roma Egemenliğinde Kilikya ve Roma İç Savaşlarının Bölgedeki Yansımaları", Tarih İncelemeleri Dergisi, XXV, 2, 483-501.
LUCKENBILL, D.D. (1927). Ancient Records of Assyria and Babylonia (ARAB II). New York.
MANSEL, A.M. (1984). Ege ve Yunan Tarihi. Ankara: TTK.
MITCHELL, S.(1993) Anatolia: Land, Men and Gods in Asia Minor I, The Celts and the İmpact of Roman Rule; The Rise of the Church, Oxford, I, 173.
MUNRO, J. A. R. (1901) "Roads in Pontus, Royal and Roman", The Journal of Hellenic Studies 21, 52-66.
OYMAN GİRGİNER, Ö. (2006) Orta Ve Geç Tunç Çağlarında Çukurova Ve Batı Anadolu'ya Genel Bir Bakış", Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,15, 3 (Arkeoloji Özel Sayısı),103-126.
ÖZKAN, S. (1994) "Aksaray İli Arkeoloji Araştırmalarına Toplu Bir Bakış", Tarih İncelemeleri Dergisi, IX, 159-172.
ÖZKAYA, V. (1995) Erken Birinci Binde Frig Boyalı Seramiği. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Yay.
ÖZSAİT, M. (1982). "Anadolu'da Hellenistik Dönem", Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi,2, 380-414. İstanbul: Görsel Yay.
PASTOR, L.B. (2014) "The Meeting Between Marius and Mithridates and The Pontic Policy in Cappadocia". CEDRUS, II, 225.
PULLU, S. (2013) Geç Hitit (Tabal) Krallıkları. Afyonkarahisar: Kocatepe Akademi Yay.
RAMSAY, W. M.(1960). Anadolu'nun Tarihi Coğrafyası. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
SEVİN, V.(1998a). "Tarihsel Coğrafya". (Ed: Metin Sözen). Kapadokya. İstanbul: Ayhan Şahenk Vakfı Yay.
__________. (1998b). "MÖ I. Bin Yıl: Demir Çağı". (Ed. Metin Sözen). Kapadokya. İstanbul: Ayhan Şahenk Vakfı Yay.
__________.(1982). "Anadolu'da Pers Egemenliği". Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi, II, 310-324. İstanbul: Görsel Yayınlar.
SCHNEIDER, E.E. ( 1995) "Classical Sites in Anatolia: 1994 Archaeological Survey in Cappadocia", XIII. Araştırma Sonuçları Toplantısı ( 29 Mayıs-2 Haziran), I, 15- 35.
SUMMERS, G, and SUMMERS, F. (2012) "Yedi Kapılı Yüksek Şehir", National Geographic Türkiye, Aralık, 48-50.
ŞAHİN, H. YÜKSEL, F.A. HOŞKAN, N. ŞAHİN, F. (2011) "Dağlık Kilikia Yerleşim Tarihi ve Epigrafya Araştırmaları 2010", 29. Araştırma Sonuçları Toplantısı (23- 28 Mayıs), 2, 379-389.
ŞAR, E. (2004) Antik Kaynaklarda Kappadokia Bölgesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. YİĞİT, T. (2000). "Tabal". AÜDTCFD, 40/3-4, 177.
YÜNCÜ, Z.T. (2015) A Proposal For A Method Of Cultural Landscape Character Assessment: A Research On The Context, Method And Results For The Cappadocia Landscape, Turkey, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
TARHAN, M. T. (1984) Eski Anadolu Tarihinde Kimmerler", I. Araştırma Sonuçları Toplantısı Bildirileri,(İstanbul 23-24 Mayıs 1983)Eski Eserler ve Müzeler Genel müdürlüğü, Ankara, 109-119.
TEKİN, O. (1998). "Hellenistik Çağ ve Roma İmparatorluk Döneminde Kapadokya Krallığı". (Editör: Metin Sözen). Kapadokya. İstanbul: Ayhan Şahenk Vakfı Yay.
_________. (2008). Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş. İstanbul: İletişim Yay.
TEKOCAK, M. (2014) "Karaman Kerti Höyük (Derbe Antik Kenti) Kazısı - 2013", Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Haberler Büteni, 38, 34-37.
TEXIER, C.(2002). Küçük Asya, III, (Çev: Ali Suat). Ankara: Özkan Matbaacılık.
TURCHETTO, Y. (2005) Cappadocia Centro-Meridionale (Turchıa). Il Sistema Della Viabilità Antica in Una Terra Di Frontiera, Università Degli Studi Di Padova, Tesi di Dottorato, Padova.
ÜNAL, A. (2000) Çukurova'nın Antik Devirlerde Taşıdığı İsimler ile Fiziki ve Tarihi Coğrafyası, Efsaneden Tarihe Tarihten Bugüne Adana: Köprübaşı, (Ed. E. Artun, M. S. Koz). İstanbul: YKY.
ÜRETEN, H. (2014) "TRALLEIS: AUGUSTUS NEOKRATI [???????? ??? ????????]", Journal of History School (JOHS),7, XX, 333-390.
VITALE, M. (2010) Zweineue Prägephasendes "Koinonvon Lycaonia" unterAntonieus Piusund Maximinus Thrax : neue Erkenntnisse zum Landtag der Eparchie Lycaonia. Zürich: Schweizer Münzblätter = Gazettenumismatiquesuisse = Gazzettanumismaticasvizzera.
WIESEHÖFER, J. (2003). Antik Per Tarihi (Trans: M. Ali İnci). İstanbul: Telos Yay.
WILL, E. (1992). Les Palmyréniens La Venisedes Sables. Paris.
ZEYREK, T.H. (2011) "Kastabala-Hierapolis Kazısı 2009-2010", ANMED, 9, 25-28.