Dorothy E. Johnson’ın Davranışsal Sistem Modelini Yorumlamak: KOAH Olgu Örneği

Hemşirelik bakımını planlamada modeller yol göstericidir. Bakımın kalitesini ve etkinliğini artırır. Bugüne kadar hemşirelik alanında yayımlanan ve uygulanabilirliği kanıtlanan modellerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Hemşirelik Kuramcısı Dorothy E. Johnson’ın geliştirdiği Davranışsal Sistem Modeli bireyin hem biyolojik hemde davranışsal sistem olmak üzere iki sisteme sahip olduğunu öne sürmektedir. Davranışsal sistem kendi içinde yedi alt sistemi içernektedir, bunlar; başarı, bağlılık (yakın ilişki), savunma (koruyucu), bağımlılık, boşaltım, besin ve cinsellik alt sistemidir. Bireyi bir bütün olarak ele alınması ve davranışsal sistemde dengenin sağlanması hemşirenin sorumluluğundadır. Bu modele göre; hemşirelik bakımı kişinin davranış değişikliklerine odaklanır ve böylece girişimlerin etkisini değerlendirmek kolaylaşır. Bu çalışmada KOAH tanısı ile yatışı yapılan bir hastanın bakımı Dorothy E. Johnson’ın Davranışsal Sistem Modeli baz alınarak planlanmıştır. Modelle ilgili sınırlı sayıda çalışma olduğundan dolayı farklı alanda yapılan çalışmalarla modelin desteklenmesi önerilmektedir.

___

  • 1. Alligood MR, Tomey AM. (2014). Nursing Theory: Ultilization & Application. 3rd ed America: Mosby Company. p: 41- 43
  • 2. Aini N, Fatmaningrum W, Yusuf A. (2011). Upaya meningkatkan perilaku pasien dalam tatalaksana diabetes mellitus dengan pendekatan teori model behavioral system Dorothy E. Johnson. Jurnal Ners, 6(1), 1-10.
  • 3. Arslantürk GA. (1995). Johnson'ın Davranışsal Sistem Modeli ve Hemşirelik Bakım Sistemi. Kriz Dergisi, 3 (1-2) 61-64.
  • 4. Erkoç A, Yürügen B. Dorothy E. Johnson’ın Davranışsal Sistem Modeli: Vaka Sunumu. 14. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi Bildiri, 2012.
  • 5. George JB. (1985). Nursing Theories The Base For Professional Nursing Practice, Second Edition. Prentice Hall, New Jersey, 59-90.
  • 6. Jacqueline Fawcett, Susan DeSanto-Madeya. (2012). Contemporary Nursing Knowledge: Analysis and Evaluation of Nursing Models and Theories. Fa Davis Company. Philadelphia:Third edition. Sayfa:4-13
  • 7. Johnson DE. (1968). One conceptual model of nursing. Unpublished lecture, Vanderbilt University, Nashville, TN.
  • 8. Oyedele OA, Wright SCD, Maja TMM. (2013). Prevention of teenage pregnancies in Soshanguve, South Africa: using the Johnson Behavioural System Model. Africa Journal of Nursing and Midwifery,15(1):95-108.
  • 9. Parker ME, Smith MC. (2015). Nursing Theories And Nursing Practice, Fourth Edition. United States Of America F.A. Davis. Bonnie Holaday, syf 89.
  • 10. Polit DF, Beck, CT. (2004). Nursing Research: Principles and Methods. 7th edn.. Lippincott Williams & Wilkins; Philadelphia, PA (119-120)
  • 11. Poster EC, Beliz L. (1992). The use of the Johnson Behavioral System Model to measure changes during adolescent hospitalization. International Journal of Adolescence and Youth,4(1):73-84
  • 12. Şengün F, Üstün B, Bademli K. (2013). Türkiye’de Kuram/Modele Dayalı Hemşirelik Araştırmalarının İncelemesi. Journal Of Anatolia Nursing And Health Sciences, 16(2).
  • 13. Türk Dil Kurumu, Genel Türkçe Sözlük (2018). www.tdk.gov.tr Erişim tarihi:23.08.2018