Sare ŞENGÜL, Gülşah GEREZ CANTİMER, Nur AKÇİN

Özel Eğitim Öğretmenlerinin Matematik Öğretimine Yönelik Özyeterlilik Algıları

Çalışma ile özel eğitim öğretmenlerinin matematik öğretim özyeterlilik algılarına yönelik bir ölçme aracının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Geliştirilen ölçek kullanılarak özel eğitim öğretmenlerinin bu alanda algılanan özyeterlilik algılarının düzeylerinin farklı çeşit değişkenler üzerindeki durumu araştırılmıştır. Çalışmada yapılan geçerlik ve güvenirlik çalışmaları doğrultusunda, veri toplama aracı olarak kullanılan “Özel Eğitim Öğretmenlerinin Matematik Öğretimlerine Yönelik Özyeterlilik Algısı Ölçeğinin (ÖEÖ-MÖYÖAÖ)” kullanılabilir özelliklere sahip olduğu bulunmuştur. Araştırma, İstanbul ilinde görev yapmakta olan toplam 464 özel eğitim alan mezunu öğretmen ile yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; öğretmenlerin matematik öğretimlerine yönelik özyeterlilik algılarının yeterli düzeyde olduğu ve incelenen algıların öğretmenlerin öğrenim durumu ile anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Diğer taraftan öğretmenlerin matematik öğretim özyeterlilik algılarının cinsiyet, yaş, mesleki deneyim ve öğrencinin özel gereksinim durumu ile anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Buna göre, öğretmenlerin öğrenim durumları arttıkça özyeterlilik algılarının yükseldiği söylenebilir. Öğretmenlerin kendi öğretimlerine yönelik algıları, sunacakları öğretimi şekillendirebileceği için bu konu üzerinde uygulamalı ve kuramsal çalışmalar önerilebilir.

Self-Efficacy Perceptions of Special Education Teachers Regarding Teaching Mathematics

The study was aimed developing a measuring tool intended for special education teacher on teaching maths self-efficacy perception. Then, it was investigated special education teachers’ these perceived perception levels on significant kind of variables. For collecting data, the “Scale for Self-Efficacy Perceptions of Special Education Teachers Regarding Mathematics Teaching (SSEP-SET-RMT)” which was used, was found to have sufficient features in line with validity and reliability exploration. Within study, there were especially 464 special education teachers graduated related field working in İstanbul. It was detected that teachers had sufficient teaching maths self-efficacy perceptions and inspected perceptions varied by level of education of teachers significantly. But, teaching maths self-efficacy perceptions of teachers did not vary by gender, age, professional experience, and student’s special education significantly. As education level increases, teachers’ perceived self-efficacy perceptions increased. Because of teachers’ perception towards their own teaching can form their current teaching, it can be recommended that practical and theoretical studies can made on this subject.

PDF

___

American Association on Intellectual and Developmental Disabilities [AAIDD]. (2010). Intellectual disability: Definition, classification, and systems of supports (11th ed.). Washington: American Association on Intellectual and Developmental Disabilities.
American Associationon Intellectual and Developmental Disabilities [AAIDD]. (2018). Fact sheet: Frequently asked questions about mental retardation. Retrieved April 15, 2018, from https://aaidd.org/intellectual-disability/definition/faqs-onintellectual- disability#.W083ctIzZPZ
Aksoy, V., & Diken İ. H. (2009). Rehber öğretmen özel eğitim öz yeterlik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(1), 29-37.
Allinder, R. M. (1995). An examination of the relationship between teacher efficacy and curriculum-based measurement and student achievement. Remedial & Special Education, 16(4), 247-255.
Babadoğan, E., & Korkut, K. (2010). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları ile sınıf yönetimi beceri algıları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 1-19.
Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi.
Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (pp. 71-81). New York: Academic Press. (Reprinted in H. Friedman [Ed.], Encyclopedia of mental health. San Diego: Academic Press.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Batu, S. E., & Kırcaali-İftar, G. (2005). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık. Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Cavkaytar, A., & Diken, İ. H. (2005). Özel eğitime giriş. Ankara: Kök Yayıncılık.
Chaco’n, C. T. (2005). Teachers’ perceived efficacy among English as a foreign language teachers in middle schools in Venezuela. Teaching and Teacher Education, 21, 257-272.
Coladarci, T., & Breton, W. (1997). Teacher efficacy, supervision and the special education resource-room teacher. Journal of Educational Research, 90, 230–239.
Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
Dembo, M. H., & Gibson, S. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76(4), 596-582.
Dimopoulou, E. (2012). Self-efficacy and collective efficacy beliefs of teachers for children with autism. Literacy Information and Computer Education Journal (LICEJ), 3(1), 509-520.
Donohue, D., & Bornman, J. (2014). The challenges of realising education in South Africa. South African Journal of Education, 34(2), 1-14.
Eliçin, Ö., Dağseven Emecen, D., & Yıkmış, A. (2013). Zihin engelli çocuklara doğrudan öğretim yöntemiyle temel toplama işlemlerinin öğretiminde nokta belirleme tekniği kullanılarak yapılan öğretimin etkinliği. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37, 118-136.
Enochs, L. G., Smith, P. L., & Huinker, D. (2000). Establishing factorial validity of the mathematics teaching efficacy beliefs instrument. School Science and Mathematics, 100, 194–202.
Erdener, E. (2009). Vygotsky’nin düşünce ve dil gelişimi üzerine görüşleri: Piaget’e eleştirel bir bakış. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 85-103.
Ergül, C., Baydık, B., & Demir, Ş. (2013). Özel eğitim öğretmen adaylarının ve öğretmenlerinin zihin engelliler öğretmenliği lisans programı yeterliklerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 499-522.
Eripek, S., & Vuran S. (2008). Zihinsel yetersizliği olan çocukların eğitimi. G. Akçamete (edt), Özel eğitim (ss.245-278). Ankara: Kök Yayıncılık.
Fives, H., & Alexander, P. A. (2004). Modeling teachers’ efficacy, knowledge, and pedagogical beliefs. In Annual Meeting of the American Psychological Association, Honolulu: HI.
Geary, D. C. (2004). Mathematics and learning disabilities. Journal of learning disabilities, 37(1), 4-15.
Güleç-Aslan, Y., Özbey, F., Sola-Özgüç, C., & Cihan, H. (2014). Vaka araştırması: Özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin sorunları ve ihtiyaçları. Journal of International Social Research, 7(31), 639-654.
Gürsel, O. (2000). Hata analizi yoluyla zihin özürlü öğrencilerin dört işlemde yaptıkları hataların sınıflandırılması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 127-143.
Hacısalihoğlu-Karadeniz, M., Akar, Ü., & Şen, H. (2015). Kaynaştırma eğitimi süreci: Sınıf içi matematik uygulamaları. Milli Eğitim Dergisi, 45(207), 169-188.
Hackett, G., & Betz, N. E. (1989). An exploration of the mathematics self-efficacy/mathematics performance correspondece. Journal for Research in Mathematics Education, 20(3), 261-273.
Hartmann, E. (2012). A scale to measure teachers’ self-efficacy in deaf-blindness education. Journal of Visual Impairment & Blindness, 106(11), 728-738.
Hoy, W. K., & Woolfolk, A. E. (1993). Teachers’ sense of efficacy and the organizational health of schools. The Elementary School Journal, 93(4), 355-372.
Huinker, D., & Madison, S. K. (1997). Preparing efficacious elementary teachers in science and mathematics: The influence of methods courses. Journal of ScienceTeacher Education, 8(2), 107-126.
Johnson, D. (2010). Learning to teach: The influence of a university-school partnership project on pre-service elementary teachers’ efficacy for literacy instruction. Reading Horizons, A journal of Literacy and Language Arts, 50(1), 23-48.
Johnson, S. R. (2018). An examination of special education teachers' self-efficacy by certification status, credential type, age, gender, previous experience in special education, and years taught, Doctor of Education (EdD). 110. https://digitalcommons.georgefox.edu/edd/110
Kahle, D. K. B. (2008). How elementary school teachers’mathematical self-effıcacy and mathematıcs teachıng self-effıcacy relate to conceptually and procedurally orıented teachıng practıces. (Doctoral Dissertation). Retrieved April 15, 2015 from https://etd.ohiolink.edu/rws_etd/document/get/osu1211122861/inline
Kaner, S. (2010). Özel gereksinimli olan ve olmayan öğrencilerin öğretmenlerinin özyetkinlik inançları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43(1), 193-217.
Karabulut, A., & Yıkmış, A. (2010). Zihin engelli bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(2), 103-113.
Karahan, Ş., & Balat, G. U. (2011). Özel eğitim okullarında çalışan eğitimcilerin özyeterlik algılarının ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 1-14.
Liu, Y., Lou, S., & Shih, R. (2014). The investigation of STEM self-efficacy and professional commitment to engineering among female high school students. South African Journal of Education, 34(2), 1-15.
Maag, J. W. (2005). Social skills training for youth with emotional and behavioral disorders and learning disabilities: Problems, conclusions, and suggestions. Exceptionality, 13(3), 155-172.
Malinen, O. P., Savolainen, H., Engelbrecht, P., Xu, J., Nel, M., Nel, N., & Tlale, D. (2013). Exploring teacher self-efficacy for inclusive practices in three diverse countries. Teaching and Teacher Education, 33, 34-44.
MEB (2010). MEB 2010-2014 Stratejik Planı, Ankara. Retrieved March 18, 2017, from http://planipolis.iiep.unesco.org/.../Turkey_Ed-Strategic_Plan_2010-2014-tur.pdf
Meijer, C., & Foster, S. (1988). The effect of teacher self-efficacy on referral chance. Journal of Special Education, 22, 378–385.
Meydan, C. H., Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi amos uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
Miles, M. B., & Huberman, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage.
Montoya, D. E. (2018). Self-efficacy of novice and experienced special education teachers of english learners. Doctor of Education. http://scholarworks.waldenu.edu/dissertations
Ostendorf, R. J. (2015). Special education preservice teachers’ changes in self-Efficacy to serve culturally and linguistically diverse students while completing their first field experience. Doctor of Philosophy, The University of Texas at Austin.
Özgün, M. S. (2007). Okul psikolojik danışmanlarının kişilik özellikleri ile mesleki yetkinlik beklentileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master’s thesis, Çukurova University, Institute of Social Sciences, Adana). Retrieved March 20, 2015, from http://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
Punch, K. F. (2013). Introduction to social research: Quantitative and qualitative approaches. Sage.
Sarı, H. (2003). Özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitimleriyle ilgili çağdaş öneriler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Sazak Pınar, E., Sucuoğlu, B., & Çıkrıkçı Demirtaşlı, N. (2013). Sınıfında özel gereksinimli öğrenci bulunan öğretmenlerin sosyal beceri öğretimine ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Education & Science/Eğitim ve Bilim, 38(168), 230-244.
Shippen, M. E., Crites, S. A., Houchins, D. E., Ramsey, M. L., & Simon, M. (2005). Preservice teachers' perceptions of including students with disabilities. Teacher Education and Special Education, 28(2), 92-99.
Sipahi, B., Yurtkoru, E. S., & Çinko, M. (2008). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
Swars, S. L. (2005). Examining perceptions of mathematics teaching effectiveness among elementary preservice teachers with differing levels of mathematics teacher efficacy. Journal of Instructional Psychology, 32(2), 139–147.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (3. Baskı). Ankara: Nobel.
Tschannen Moran, M., & Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
Turnbull, A., Turnbull, R., & Wehmeyer, M. L. (2007). Exceptional lives: Special education in today’s schools. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Ware, H., & Kitsantas, A. (2007). Teacher and collective efficacy beliefs as predictors of professional commitment. Journal of Educational Research, 100(5), 303-310.
World Health Organization (WHO), (2016). Disability and rehabilitation. Retrieved March 14, 2017, from http://www.who.int/disabilities/en/
Yıkmış, A. (2005). Etkileşime dayalı matematik öğretimi. Ankara: Kök Yayıncılık.