Emel COŞKUN, Özge SARIALİOĞLU, Cemile Gizem DİNÇER

Göç araştırmalarında söylem, yöntem ve etik: Feminist bir yöntem mümkün mü?

Uluslararası göç çalışmaları, ulusal ve uluslararası göç politikalarındaki söylemlerden etkilenen ve gittikçe politikleşmiş bir araştırma alanıdır. Maddi kaynakları açısından devlet odaklı politikadan bağımsızlaşamayan göç araştırmaları uluslararası göç yönetimi söylemini meşrulaştırarak ulusdevletlerin göçü önleme çabalarında araçsallaşabilmektedir. Göç araştırmalarının politikleşen yapısı, benimsenen teorik yaklaşımdan veri toplama yöntemlerine kadar tüm araştırma tasarımını da yöntemsel ve etik açıdan etkilemektedir. Özellikle son zamanlarda göçmen kadınlara odaklanan araştırmaların sayısı hızla artarken, bu araştırmalarda kullanılan yöntem yeterince açıklanmadığı için hem bilimsel bilginin üretimi hem de etik açıdan ciddi sorunlar barındırabilmektedir. Bu anlamda ana akım araştırma yöntemlerini eleştiren, araştırma sürecini eşitsiz güç ilişkileri perspektifinden sorunsallaştıran feminist yöntem göç araştırmalarında önemli bir sorgulama zemini sağlamaktadır.

Discourse, Method and Ethics In Migration Studies: Is a Feminist Methodology Possible?

International migration studies have been a gradually politicized research field that is affected by national and international migration policy discourses. Given its financially co-dependent relation to state-centered policies, migration studies can be instrumentalized in the efforts of nation-states to “prevent” migration by legitimizing the “migration management” discourse. The politicized structure of migration studies affects the whole research design methodologically and ethically from the theoretical approach to data collection methods. While the number of research focusing on migrant women has increased enormously, due to the inadequately explained methods they can have serious problems both in terms of the production of scientific knowledge and ethics. In this respect, criticizing the mainstream research methodologies and problematizing the perspective of unequal power relations in the research processes, feminist methodology can provide vital grounds for questioning in migration studies.

PDF

___

Abadan-Unat, N. Bitmeyen Göç: Konuk İşçilikten Ulus - Ötesi Yurttaşlığa. (İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006).
Akis, Yasemin. Uluslararası Zorunlu Göç Literatüründe Toplumsal Cinsiyet: Başlıca Yaklaşımlar ve Eleştiriler. Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar ve Tartışmalar içinde, S. Gülfer Ihlamur-Öner ve N. Aslı Şirin-Öner (eds). (İstanbul: İletişim Yayınları, 2012): 379-399.
Allen, W., Anderson, B., Van Hear, N., Sumption, M., Düvell, F., Rose, L., Hough, J., Humphris, R. ve Walker, S. Who Counts in Crisis? The New Geopolitics of International Migration and Refugee Governance. Geopolitics. 12 Temmuz, 2017, http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/14650045.2017.1327740.
Boyd, Monica and Grieco, Elizabeth. Women and Migration: Incorporating Gender into International Migration Theory, Migration Policy Institute. (2003). https://www.migrationpolicy.org/article/women-and-migrationincorporating- gender-international-migration-theory
Buz, Sema. Türkiye Sığınma Sisteminin Sosyal Boyutu. TTB Dergisi, 76 (2008):120-130.
Castles, Stephen. 'Understanding Global Migration: A Social Transformation Perspective', Journal of Ethnic and Migration Studies, 36: 10 (2010): 1565-1586.
Castles, Stephen ve Miller, Mark J. The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World. 4th edition. (Basingstoke and New York: Palgrave Macmillan and Guilford, 2009).
Clark-Kazak, Christina. Ethical Considerations: Research with People in Situations of Forced Migration. Refuge: Canada's Journal of Refugees, 33, no.2 (2017): 11-17. https://refuge.journals.yorku.ca/index.php/refuge/article/view/40467/36453
Coşkun, Emel. Türkiye'de Göçmen Kadınlar ve Seks Ticareti. Çalışma ve Toplum, 42, no.3 (2014): 185-206.
Coşkun, Emel ve Yılmaz, Çetin. Sığınmacıların Toplumsal Uyum Sorunları ve Sosyal Hizmetlere Erişimi: Düzce Uydu Kent Örneği. Journal of Social Policy Conferences, 75 (2018): 269-305.
Coşkun, Emel ve Eski, Beril. Erkek Şiddetinden Kaçarken… Türkiye’de kadın ve LGBTİ+ Sığınmacılar (İstanbul: SAV Yayınları, 2019)
Dauvergne, Catherine. Making People Illegal: What Globalisation Means for Migration and Law. (Cambridge: Cambridge University Press, 2008).
Durakbaşa, Ayşe. Kadınların Tarihinden Dersler: Feminist Bir Sosyoloji İçin Notlar. Toplum ve Demokrasi Dergisi. 2, no.4 (2008): 15-26
Düvell, Franck, Triandafyllidou, Anna ve Vollmer, Bastian. Ethical Issues in Irregular Migration Research in Europe. Population Space and Place. no. 16 (2010): 227–239.
Erder, Sema. İstanbul'a bir kent kondu: Ümraniye. (İstanbul: İletişim Yayınları, 2013).
Erder, Sema. ve Yükseker, Deniz. Challanges for Migration Research in Turkey: Moving Beyond Political, Theoretical and Data Constrains. Critical Reflections in Migration Research Views from the North and the South içinde A. İçduygu ve A.B. Karaçay (ed). ss. 35-56. (İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2014).
Erder, Sema ve Kaşka, Selmin. Irregular migration and trafficking in women: The case of Turkey. (Istanbul: IOM, 2003).
Freedman, Jane. Gendering the International Asylum and Refugee Debate. İkinci Baskı. (Basingstoke: Palgrave MacMillan, 2015).
Freedman, Jane., Kıvılcım, Zeynep. ve Özgür-Baklacıoğlu, Nurcan. (ed.) Introduction. A Gendered Approach to the Syrian Refugee Crisis içinde. (London: Routledge, 2017).
Göç Araştırmacıları Platformu. Etik İlkeler. 28 Aralık 2015. (13 Aralık, 2019). https://gocarastirmacilariplatformu.wordpress.com/etik-ilkeler/
GAR (Göç Araştırmacıları Derneği). GAR-Bülten No. 1. Aralık 2017. (13 Aralık, 2019). https://www.gocarastirmalaridernegi.org/attachments/article/60/gar-bulten-01.pdf
Hammersley, Martyn. "On feminist methodology." Sociology 26.2 (1992): 187-206.
Harding, Sandra. “Introduction: Standpoint Theory as a Site of Political, Philosophic, and Scientific Debate”, The Feminist Standpoint Theory Reader: Intellectual & Political Controversies içinde, Sandra Harding (haz.) (New York: Routledge, 2004): 1-17.
Holland, Janet ve Caroline Ramazanoğlu. Feminist Methodology: Challenges and Choices, (London: Sage Publication, 2002).
Ihlamur-Öner, Suna Gülfer. Küresel Bir Göç ve Mülteci Rejimine Doğru. Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar ve Tartışmalar içinde, S. Gülfer Ihlamur-Öner ve N. Aslı Şirin-Öner (eds). (İstanbul: İletişim Yayınları, 2012): 577-600.
İçduygu, Ahmet ve Turgay Ünalan. Türkiye’de İç göç: Sorunsal Alanları ve Araştırma Yöntemleri. (İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, 1998).
Kaşka, Selmin. Exploring “women” and “gender”: Trajectories of migration research in Turkey. Women, Migration and Asylum in Turkey: Developing Gender-Sensitivity in Migration Research, Policy and Practice içinde. Williams, Lucy, Coşkun, Emel ve Kaşka, Selmin (Eds.) (London: Palgrave Macmillan, 2020).
Keygnaert, I., Vettenburg, N. ve Temmerman, M. Hidden violence is silent rape: sexual and gender-based violence in refugees, asylum seekers and undocumented migrants in Belgium and the Netherlands, Culture, Health & Sexuality, 14 (2012), no.5: 505-520.
Kofman, Elenore, Phizacklea, Annie,Parvati,Raghuramve Sales, Rosemary. "Gender and International Migration in Europe (London: Routledge, 2000)
Koser, Khalid. International Migration: A Very Short Introduction. Second Edition. (Oxford: Oxford University Press, 2007)
Kümbetoğu, Belkıs. Göç Çalışmalarında “Nasıl” Sorusu. Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar ve Tartışmalar içinde, S. Gülfer Ihlamur-Öner ve N. Aslı Şirin-Öner (eds). ss.49-88. (İstanbul: İletişim Yayınları, 2012).
Kümbetoğlu, Belkıs. Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma Yöntemleri. Dördüncü Basım. (İstanbul: Bağlam Yayıncılık, 2015).
Lykke, Nina. Feminist Studies: A Guide To Intersectional Theory, Methedology and Writing. (New York: Routledge, 2010).
Lutz, Helma. Gender in the Migratory Process, Journal of Ethnic and Migration Studies, 36, no.10 (2010): 1647-1663.
Morokvasic, Mirjana. Women in migration: beyond the reductionist Outlook. In: Phizacklea, Annie. (ed.). One Way Ticket (London: Routledge and Kegan Paul, 1983): 13-33.
Morokvasic, Mirjana. Birds of passage are also women…. International Migration Review, 18, no.4 (1984): 886–907.
Oakley, Ann. Interviewing women: A contradiction in terms? Doing Feminist Research İçinde. Roberts H. (ed.). (London: Routledge and Kegan Paul, 1981): 30–61.
Oakley, Ann. Interviewing Women Again: Power, Time and the Gift. Sociology, 50, no.1 (2016): 195-213.
Oğuz, Hatice Şule. Alanda Bir Kadın. (Fe Dergi 4, sayı 1, 2012): 64-78.
Ong, Aihwa “Women Out Of China: Traveling Tales And Traveling Theories in Postcolonial Feminism” Women Writing Culture içinde, Ruth Behar ve Deborah A. Gordon (haz.) (Berkeley and Los Angeles, California: University of California Press, 1995).
Öztan, Ece. Feminist Araştırmalar ve Yöntem. Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları içinde. ed. Saygılıgil, F. (İstanbul, Dipnot Yayınları, 2015): 271-290.
IASFM (International Association for the Study of Forced Migration). Code of ethics: Critical reflections on research ethics in situations of forced migration. (5 Kasım, 2018). http://iasfm.org/blog/2018/11/30/adoption-of-iasfmresearch- code-of-ethics/
Schrover, Marlou ve Moloney, Deidre, M. Introduction: Making a Difference. Gender, Migration and Categorisation: Making Distinctions between Migrants in Western Countries, 1945-2010 İçinde, Schrover, Marlou ve Moloney, Deidre, M. (ed). (Amsterdam: Amsterdam University Press. 2013): 7-55.
Scott, W. Joan “Gender: A Useful Category of Historical Analysis”, The American Historical Review, 91, no.5, (1986) : 1053-1075.
Speed, Shannon “At the Crossroads of Human Rights and Anthropology: Towards a Critically Engaged Activist Research”, American Anthropologist, 108, no. 1, (2006): 66-76.
Stacey, Judith “Can There be a Feminist Ethnography?”, Women’s Words: The Feminist Practice of Oral History içinde Sherna Berger Gluck ve Daphne Patai (haz.) (New York: Routledge. 1991)
Wolf, Diane L., Saha Çalışmasında Feminist İkilemler. Methodos: Kuram ve Yöntem Kenarından. ed. Hattatoğlu, D. ve Ertuğrul, G. (İstanbul, Anahtar Kitaplar, 2009): 372-442.
YUKK (Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu). Resmi Gazete. (Sayı: 28615). 11 Nisan 2013 (Erişim: 14 Mayıs 2019). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6458.pd