İdealist Ontolojinin Temsilleri Olarak Kral Oidipus ve Bir Adam Yaratmak / Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım*

Edebiyat sanatı ve doğaldır ki dramatik edebiyat metinleri, ortaya çıktığı çağın sözcüsü ve tanığı durumundadır; çağın atmosferini oluşturan düşünsel yönelişlerden etkilenir ve bu etkilenme yapıtlarda değer tasarımı ya da tasarımları olarak karşımıza çıkar. Bu çalışmanın amacı, dramatik edebiyat tarihi ve düşünce tarihinin söz konusu etkileşimini göz önünde bulundurarak Sofokles'in "Kral Oidipus" ve Necip Fazıl Kısakürek'in "Bir Adam Yaratmak" adlı dramatik metinlerine içkin felsefi özü çözümlemeye çalışmaktır. Çalışmada öncelikli olarak Yunan idealist felsefesinin ontolojisi ve bu ontolojinin öncülleri üzerinde durulacaktır. Ontolojiye ilişkin bulgulanan önermeler doğrultusunda her iki metin ele alınacak ve beslendikleri kaynak/kaynaklar açığa çıkarılmaya çalışılacaktır. Karşılaştırmalı bir değerlendirme ile ilerleyecek çalışma için felsefeye dayalı inceleme yöntemi uygulanacaktır.

Oedipus The King and Bir Adam Yaratmak as Representatıves of Idealist Ontology / A Comparative Approach

Art of literature and naturally, dramatic literary texts are voices and witnesses of their era; they are influenced by intellectual orientations that shape atmosphere of the era and this influence emerges as value design or designs in works. This study aims to analyze the philosophical core of dramatic texts "Oedipus the King" of Sophocles and "Bir Adam Yaratmak" of NecipFazılKısakürek in consideration of the mentioned interaction between the history of dramatic literature and the history of thought. Main focus of the study will be ontology of Greek idealist philosophy and premises of this ontology. Both texts will be analyzed in line with hypotheses on ontology to reveal source/sources they utilize. In the current study, a comparative evaluation will be made and philosophical research method will be used.

PDF

___

Adjukiewicz, K. (2007). Felsefeye Giriş, Çev. Ahmet Cevizci, Say Yayınları: İstanbul.
Akarsu, B. (1998). Felsefe Terimleri Sözlüğü, İnkılap Kitabevi: İstanbul.
Birand, K. (1987). İlkçağ Felsefesi Tarihi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları: Ankara.
Cevizci, Ahmet. (2002). Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayınları: İstanbul.
Cevizci, A. (1998). İlkçağ Felsefesi Tarihi, Asa Kitabevi: Bursa.
Gökberk, M.(1961). Felsefe Tarihi, Remzi Kitabevi: İstanbul.
Haven, J. (1876). History Of Philosophy Ancient And Modern, Sheldon Company: New York &Chicago.
Kadir, C.A. (1970). "İskenderiye Ve Süryani Düşüncesi", Çev: Kasım Turhan, (M.M.Şerif, İslam Düşüncesi
Tarihi İçinde, Türkçe Baskının Editörü:Mustafa Armağan), İnsan Yayınları: İstanbul ss.144-145.
Karakoç, S. (1970). "Bir Adam Yaratmak" Diriliş, sayı:14, Kasım: İstanbul.
Kısakürek, N. F. (1998). Bir Adam Yaratmak, Büyük Doğu Yayınları: İstanbul.
Kısakürek, N. F. (1990). Konuşmalar, Büyük Doğu Yayınları: İstanbul.
Kocahanoğlu, O. S. (1983). Türk Edebiyatında Necip Fazıl Kısakürek, Ağrı Yayınları: İstanbul.
Kurtoğlu, Z. (2000). Plotinus'un Aşk Kuramı, Asa Kitabevi: Bursa.
Mclean, G. F. Ve Patrick J. Aspell. (1971). Ancient Western Philosophy: The Hellenic Emergence, Meredith Corporation: New York.
Mengüşoğlu, T. (1992). Felsefeye Giriş, Remzi Kitabevi: İstanbul.
Platon. (2001). Timaios, Çev. Erol Güney Ve Lütfi Ay, Sosyal Yayınlar: İstanbul.
Plotinus. (1996). Enneadlar, Çev. Zeki Özcan: Bursa.
Platon. (2000). Sofist, çev. Cenap Karakaya, Sosyal Yayınlar: İstanbul.
Sahakian, W. (1995). Felsefe Tarihi, çev. Aziz Yardımlı, İdea Yayınevi: İstanbul.
Sofokles. (2009). Kral Oidipus, çev. Bedrettin Tuncel, Mitos-Boyut Yayınları: İstanbu.l
Tunalı, İ. (1971). Sanat Ontolojisi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları: İstanbul.
Yıldırım, M. (1994). "Plotinus Ve Fârâbî'de Sudûr," Felsefe Dünyası, sayı: 11, Mart: İstanbul, ss. 43- 51, s. 4.