Buket Uzuner'in ''Uyumsuz Defne Kaman'ın Maceraları Su '' Romanında Ötekileştirilemeyen Doğa
İnsanoğlunun teknolojik gelişmelerle hızlandırdığı yaşam kaynaklarını tüketme eylemini çevre örgütlerinin çeşitli disiplinlerle işbirliği içine girerek durdurmaya çalıştığı görülmektedir. Bu girişimlerde çevre bilimcilerin yardım aldığı disiplinlerden biri de edebiyattır. Buket Uzuner'in Uyumsuz Defne Kaman'ın Maceraları Su isimli romanı çevrebilimi ile edebiyat arasındaki bu ilişkinin bir örneğidir. Yazar, romanında hem çevre sorunlarını hem de bu sorunların sosyo-kültürel yapı ile bağlantısını işlemiştir. Doğal, sosyal ve siyasi çevre arasındaki ilişkilerin problem olarak ele alındığı romanda öne çıkan sorun Türk toplumunun değişen kadın-doğa kabulüdür. Bu çalışmada, romanda çevreci eleştiri ile Şaman inanç sisteminin insanda doğa bilinci yaratma noktasında nasıl bir ortaklığa sahip olduğu, tespit edilen ortak kabullerin hangi sembolik unsurlarla kurgulandığı ve kurgu unsurlarının doğa ile ilgili hangi iletilerin taşıyıcısı olduğu çevreci eleştiri kuramının ilkelerinden hareketle ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Nature that can not be Marginalized in Buket Uzuner's Novel ''Discordant Defne Kaman's Adventures Water''
It is the fact that the steps being taken to protect the nature today is known to be inadequate as humanbeing who is accelarating consuming life sources with technological developments is again himself trying to stop it. One of those attempts ecologists are making is the litetature.Buket Uzuner, in her novel 'Discordant Defne Kaman's Adventures' , has mentioned both environmental problems and the relationship between these problems and socio-cultural structure. In this novel where natural, social and political relationship problems have been discussed, we can see that the main problem is the changeable woman-nature acceptance and the author wants to draw attention to Shaman belief system. In this work, it has been tried to be presented that Ecologic Criticism and Shaman belief system have had an effect in creating nature consciousness on people's minds and also it has showed that both have some common symbolic elements which is in relation with the nature.
___
- Bates, Daniel G. (2009). 21. Yüzyılda Kültürel Antropoloji, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
- Bayat, Fuzuli (2006). Ana Hatlarıyla Türk Şamanlığı, İstanbul: Ötüken Yay.
- Bayat, Fuzuli (2010). Türk Kültüründe Kadın Şaman, İstanbul: Ötüken Yay.
- Beydili, Celal (2005). Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Ankara: Yurt Kitap-Yayın.
- Bookchin, Murray (2013). Ekolojik Bir Topluma Doğru, İstanbul: Sümer Yay.
- Bozkurt, Fuat(2003). Türklerin Dini, İstanbul: Cem Yay.
- Çoruhlu, Yaşar (2002). Türk Mitolojisinin Ana Hatları, İstanbul: Kabalcı Yay.
- Çüçen, Abdulkadir, "Derin Ekoloji", http://blog.aku.edu.tr/ometin/files/2011/12, s.4.
- Descola, Philippe (2013). Doğa ve Kültürün Ötesinde, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
- Eagleton, Terry (2004). Edebiyat Kuramı, İstanbul: Ayrıntı Yay.
- Eliade, Mircea (2014). Şamanizm, çev. İsmet Birkan, Ankara: İmge Yay.
- Erhat,Azra (1993). Mitoloji Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Kümbet, Pelin (2012). "Ekofeminizm:Kadın, Kimlik ve Doğa", Ekoeleştiri: Çevre ve Edebiyat, Edt.
- Serpil Oppermann, Ankara: Phoenix Yay., s.171-206. Oppermann, Serpil (2012). Ekoeleştiri, Çevre ve Edebiyat, İstanbul: Phoenix Yay.
- Plumwood, Val (1993). Feminism and the Mastery of Nature, London.
- Potapov, L.P (2012). Altay Şamanizmi, çev. Metin Ergun, Konya: Kömen Yay.
- Radloof, Wilhelm (2008). Türklük ve Şamanlık, İstanbul: Örgün Yayınevi.
- Özdağ, Ufuk; Gökalp Alpaslan, Gonca, (2010). "Türkiyat Araştırmalarında Yeni Bir Alan: Çevreci
- Eleştiri", Orhun Yazıtlarının Bulunuşundan 120 Yıl Sonra Türklük Bilimi ve 21. Yüzyıl Konulu 3. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yay., s.641-651. Özdağ, Ufuk (2005). Edebiyat ve Toprak Etiği, Ankara: Ürün Yay.
- Özdağ, Ufuk (2014). Çevreci Eleştiriye Giriş, Ankara: Ürün Yay.
- Tuğrul, Saime (2010). Ebedi Kutsal, Ezeli Kurban, İstanbul: İletişim Yay.
- Uzuner, Buket(2013). Uyumsuz Defne Kaman'ın Maceraları Su, İstanbul: Everest Yay.