Mustafa SAKAL, Elif A ŞAHİN

Anayasal iktisatın temel felsefesi ve Türkiye'de uygulanabilirlik koşulları

Anayasal İktisat Teorisi altında, devletin varlığı yanında, sahip olduğu bütün yetkileri vatandaşların özgür iradelerinden kaynaklanan bir uzlaşma sonucu elde ettiği varsayımı esastır. Bunun doğal bir sonucu olarak, devlete verilmiş bütün yetkiler, bu arada ekonomik yetkiler de, vatandaşlar tarafından her zaman ve her ölçüde sınırlandırılabilir. Bu varsayımın kabulünden sonra “siyasal iktidar ne tür ve hangi araçlarla sınırlamalara tabi tutulmalıdır?” sorusu akla gelmektedir. Bu çalışmada Anayasal İktisat Teorisinin temel önerileri ile siyasi iktidarın ekonomik gücünün sınırlandırılmasına ilişkin ülke uygulamaları değerlendirmelerine ve ülkemizdeki tartışmalara yer verilmiştir.

The fundametal philosophy of constitutional economics and its applicability in Turkey

It is assumed under the constitutional economics theory that state acquires its presence and authority through social agreement. As a result, the authority of state, including but not limited to, on economy can always be restricted. Following the acceptance of this assumption is addressing the question of what kind of restrictions by which means to apply to state’s authority. This study analyzes the basic propositions of constitutional economics theory and its applications in different countries for limiting state’s economic authority as well as covering discussions about the topic in Turkey.

PDF

___

Acar, İ.A. (2001). “Türkiye İçin Açık Bütçe mi? Denk Bütçe mi?”, Yeni Türkiye, Ekonomik Kriz Özel Sayısı, Y.7, S.42, C.2, Kasım- Aralık,1393-1422.
Akalın, G. (1997). “Ekonomik Demokratikleşme: Piyasa Ekonomisine Geçiş ve Anayasal İktisat”, Liberal Düşünce, Bahar, S.6, 13- 22.
Akalın, G. (2002). Türkiye’de Ekonomi-Politik Kriz ve Piyasa Ekonomisine Geçiş, Akçağ Yayınları, 1. Baskı, Ankara.
Aktan C.C. & Dileyici D. (2007). “Kamu Tercihi İktisadına Giriş”, içinde Modern Politik İktisat Kamu Tercihi (ed. C.C. Aktan ve D. Dileyici), Seçkin Yayınları, Ankara, 9- 37.
Aktan, C.C. (1994). Çağdaş Liberal Düşüncede Politik İktisat, Doğuş Matbaası, Ankara.
Aktan, C.C. (1997). Anayasal İktisat ve Ekonomik Anayasa, İz Yayıncılık, İstanbul.
Aktan, C.C. (2001). Kamu Ekonomisi ve Kamu Maliyesi, Anadolu Matbaacılık, İzmir.
Aktan, C.C. (t.y.). “Anayasal İktisat ve Ekonomik Anayasa”, _____http://www.finanskulup.org.tr/assets/etkinlik/sunum/Can_Aktan_Anaya sal_Iktisat_ve_Anayasa.pdf>,(25.12.2008).
Aktan, C.C. & Bahçe, B.A. (2007). “Kamu Tercihi Perspektifinden Oyun Teorisi”, içinde Modern Politik İktisat Kamu Tercihi (ed. C.C. Aktan ve D. Dileyici), Seçkin Yayınları, Ankara, 153- 176.
Aktan, C.C., Dileyici, D. & Saraç, Ö. (2007a). “Anayasal İktisat Perspektifinden Pratik Mali Anayasa (Vergi Anayasası) Teklifleri”, içinde: Kurumsal Maliye Politikası, (ed. C.C. Aktan- D. Dileyici- İ.Y. Vural), Seçkin Yayınları, Ankara.
Aktan, C.C., Dileyici, D. & Saraç, Ö. (2007b). “Anayasal Vergi Politikası”,içinde: Kurumsal Maliye Politikası, (ed. C.C. Aktan- D. Dileyici- İ.Y. Vural), Seçkin Yayınları, Ankara.
Aktan, C.C. & Vural, İ.Y. (2007). “Ekonomi Politikası Yönetiminde Mali ve Parasal Kurallar”, içinde: Kurumsal Maliye Politikası, (ed. C.C. Aktan- D. Dileyici- İ.Y. Vural), Seçkin Yayınları, Ankara.
Arın, T. (1997). “Anayasal İktisat ve Refah Devleti: TİSK ve TÜSİAD’ın Asgari Devlet Raporlarının Eleştirisi”, Ekonomide Durum Dergisi, Bahar/Yaz, 41- 106.
Barro, R. (1974). “Are Government Bonds Net Wealth”, The Journal of Political Economy, Vol.82, No.6, November- December.
Bohn, H. & Inman, R.P. (1996). “Balanced Budget Rules and Public Deficits: Evidence From the US States”, NBER Working Paper Series, Working Paper No. 5533, April.
Brennan, G. & Buchanan, J.M. (1988). “Is Public Choice Immoral? The Case for the “Nobel” Lie”, Virginia Law Review, Vol.74, No.2, Symposium on the Theory of Public Choice, March, pp. 179- 189.
Buchanan, J.M. (1959). “Positive Economics, Welfare Economics, and Political Economy”, Journal of Law and Economics, Vol.2, October, pp: 124- 138.
Buchanan, J.M. (1987b). “The Constitution of Economic Policy”, Science, Vol.236, No.4807, June, pp. 1433- 1436.
Buchanan, J.M. (1997). “The Balanced Budget Amendments: Clarifying the Arguments”, Public Choice, 90, pp: 117- 138.
Bulutoğlu, K. (2008). Kamu Ekonomisine Giriş, 7. Baskı, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.
Buti, M. & Martins, J.N. (2007). “From Deficits to Debt and Back: Political Incentives Under Numerical Fiscal Rules”, CESifo Economic Studies, Vol. 53, No. 1, February.
Clemens, J. ve diğerleri (t.y.). “Tax and Expenditure Limitations: The Next Step in Fiscal Dicipline”, The Fraser Institute, _____http://www.heartland.org/Article.cfm?artId=13497>, (25.12.2008).
Çağan, N. (1997). “Yeni Sağın Ekonomik Anayasa Yaklaşımı”, Ekonomide Durum Dergisi, Bahar/Yaz.
Çelebi, K. (1993). “Kamu Ekonomisinde Metot Sorunu”, DEU İİBF Dergisi, C.8, S.1, 215- 225.
Çelebi, K. (2000). Kamu Ekonomisi Analizi ve Kamu Ekonomisinin Büyüklüğü Sorunu, Emek Matbaası, Manisa.
Dury, K. & Pina, A.M. (2003). “Fiscal Policy in EMU: Stimulating the Operation of the Stability Pact”, Journal of Policy Making, 25.
Eker, A., Altay A. & Sakal, M. (2007). Maliye Politikası (Teori, İlkeler ve Yöntemler), İzmir.
Fatas, A. & Mihov, I. (2006). “The Macroeconomic Effects of Fiscal Rules in the US States”, Journal of Public Economics, 90.
Gözübüyük, Ş. (1999). Anayasa Hukuku, Güncelleştirilmiş 8. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara.
Günay, A. (2007). Mali Disiplinin Sağlanmasında Anayasal Denk Bütçe Yaklaşımı ve Türkiye’de Uygulanabilirliği, T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, Yayın No: 2007/375, Ankara.
Güneş, Ş. (2002). “Keynesyenizm: Eleştirel Bir Yaklaşım”, Liberal Düşünce, Kış- Bahar, 163- 174.
Güvel, E.A. (1998). “Demokrasi, Piyasa Ekonomisi ve Liberal Düşünce Geleneği”, Liberal Düşünce, Güz, 105- 120.
Hallerberg, M., Strauch, R. & Von Hagen, J. (2007). “The Design of Fiscal Rules and Forms of Governance in European Union Countries”, European Journal of Political Economy, 23.
Hallet, A.H. & Lewis, J. (2007). “Debt, Deficit, and the Accession of the New Member States to the Euro”, The Journal of Political Economy, 23.
Kıewiet, R.D. & Szakaly, K. (1996).“Constitutional Limitations on Borrowing: An Analysis of Bonded Indebtedness”, The Journal of Law, Economics & Organizations, V. 12, N. 11.
Kirmanoğlu, H. (1997), “Anayasal İktisat Kim İçin?”, Ekonomide Durum Dergisi, Bahar/ Yaz, 147- 154.
Kleimt, H. & Brennan, G. (1990). “Logo Logic”, Constitutional Political Economy, 2(3).
Lovenberg, A.D. & Yu, B.T. (1992). “Efficient Constitution Formation and Maintenance: The Role of “Exit””, Public Choice, 1(3).
Maria, G. & Milesi- Ferretti (2003). “Good, bad or ugly? On the Effects of Fiscal Rules with Creative Accounting”, Journal of Public Economics, 88.
Mueller, D.C. (2005). “Constitutional Political Economy in the European Union”, Public Choice, 124, pp: 57-73.
Niskanen, A. W. (1992). “The Case for a New Fiscal Constitution”, Journal of Economic Perspectives, Vol.16, No. 2, Spring.
Önder, İ. (1997). “Anayasal İktisat”, Ekonomide Durum Dergisi, Bahar/Yaz, 107- 123.
Özkıvrak, Ö. & Dileyici, D. (2001). “21. Yüzyıldaki Eğilimler Doğrultusunda Türkiye’de Piyasa Ekonomisi ve Devlet”, Yeni Türkiye Dergisi, S.42, 1267-1277.
Poterba, J.M. (1995), “Balanced Budget Rules and Fiscal Policy: Evidence From the States”, National Tax Journal, Vol. 48, No.3, September.
Rowley, C.K. (1997). “Introduction: The Relevance of Public Choice for Constitutional Political Economy”, Public Choice, 90, pp. 1-10.
Sakal, M. (1998). “Siyasal Karar Alma Sürecinde Yer Alan Aktörler ve Rolleri”, DEU İİBF Dergisi, C.13, S.1, 211- 230.
Sakal, M. (2003). Anayasal Bütçe Reformunun Esasları, Gazi Kitabevi, Birinci Baskı, Ankara.
Savaş, V. (1997). Anayasal İktisat, Genişletilmiş 3. Baskı, Avcıol Basın Yayın, İstanbul.
Savaş, V. (2000). İktisatın Tarihi, 4. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara.
Savaş, V. (2005). Politik İktisat, Tıpkı 5. Baskı, Beta Basım, İstanbul.
Savaş, V.F. (1997). “Görünmez El, Rasyonellik ve Yozlaşma: Liberal Yaklaşım”, Liberal Düşünce, Güz, 43- 54.
Sutter, D. (1997). “Enforcing Constitutional Constraints”, Consitutional Political Economy, 8, pp: 139-150.
Van den Hauwe, L. (1999). “Public Choice, Constitutional Political Economy and Law and Economics”, _____http://encyclo.findlaw.com/0610book.pdf>, (12.12.2008).
Van den Hauwe, L. (2005). “Consitutional Economics”, içinde: The Elgar Companion to Law and Economics, (ed. J. Bachaus), The Elgar Companion, Second Edition, Germany, pp: 223-238.
Voigt, S. (1997). “Positive Constitutional Economics: A Survey”, Public Choice, 90, pp: 11-53.
Von Hagen, J. & Eichengreen, B. (1996). “Federalism, Fiscal Restraints, and European Monetary Union”, The American Economic Review, Vol. 86, No. 2, May.
Vural, İ.Y. (2007). “Mali Disiplinin ve Ekonomik İstikrarın Sağlanmasında Yeni Bir Araç: Maliye Politikası Kuralları”, İçinde. Kurumsal Maliye Politikası (ed. C.C. Aktan ve D. Dileyici ve İ. Y. Vural), Seçkin Yayınları, Ankara, 97- 117.
Wicsell, K. (1959). (çev. J. Buchanan), “A New Principle of Just Taxation”, İçinde: Classics in the Theory of Public Finance, (ed. R.A. Musgrave ve A. Peacock), London: Macmillan.