TÜRKİYE’DE ZİHİNSEL ENGELLİ ÖĞRENCİLERE HİZMET VEREN ÖZEL EĞİTİM OKULLARI, MÜZİK ÖĞRETMENLERİ ve MÜZİK SINIFLARININ DURUMUNUN İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı Türkiye’de zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilere hizmet veren Özel Eğitim Okullarında görev yapan müzik öğretmenlerinin sayıları, okul türü, bu okullardaki müzik sınıfı sayısı ve teknolojik donanımlarını belirlemektir. Araştırmada betimsel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analiz sonuçları tablo ve grafikle gösterilmiştir. Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrenciler için varolan eğitim kurumlarında 2016-217 yılı itibariyle bulunan müzik odası sayısı ve bu kurumlarda çalışan müzik öğretmeni sayısına yönelik veriler Milli Eğitim Bakanlığı İstatistik Daire Başkanlığından temin edilmiştir. Elde edilen verilerden Türkiye genelinde toplam 1219 özel eğitim kurumu olduğu, bu kurumlarda çalışan 560 müzik öğretmeni ve 233 müzik odasının olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca, Türkiye’de yedi coğrafi bölgedeki zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrenciler için eğitim veren Özel Eğitim Okullarında görev yapan müzik öğretmeni ve müzik sınıflarının teknolojik donanımlarının olup olmadığını belirlemek için zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerin okullarında çalışan 44 öğretmenle görüşme yapılmıştır. Öğretmenler, müzik sınıflarının çok azında teknolojik müzik aleti olduğu ve teknolojik müzik aleti olan sınıflarda ise çoğunlukla elektronik org, dijital piyano, elektronik bateri kullandıklarını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler:

Özel eğitim okulları, Zihinsel yetersizlik, Müzik eğitimi

PDF

___

Adamek, M.S. ve Darrow, A.A. (2007). Music in Special Education. (2.Edit.), USA: Amerikan Music Therapy Association. Inc
Bakanlığı, M. E. (2006). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. Resmi Gazete, 26184, 31-05.
Bakanlığı, M. E. (2012). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. Resmi Gazete, 28360, 21.
Bakanlığı, M.E. (2017). Millî eğitim istatistikleri örgün eğitim national education statistics formal education 2016-2017.
Bozkurt, S. S. (2017). Özel eğitimde dijital destek: yardımcı teknolojiler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 37-60.
Bryant, D. P., ve Bryant, B. (2003). Assistive technology for people with disabilities. Boston,MA: Allyn and Bacon.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 1-360.
Çadır, D. (2008). Zihinsel Engelli Öğrenciler İçin Müzik Terapi Yöntemine Göre Hazırlanan Sosyal Beceri Öğretim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çakır, Doğan, C. (2011). Türkiye’deki İlköğretim Düzeyindeki Eğitilebilir Zihinsel Engelliler İçin Müzik Eğitiminin Durumu Ve Öğretim Programı Model Önerisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı.
Edyburn, D. L. (2000). Assistive technology and mild disabilities. Focus on Exceptional Children, 32(9), 1–24.
Edyburn, D. L. (2013). Critical issues in advancing the special education technology evidencebase. Exceptional Children, 80(1), 7–24.
Eren, B. (2014). Özel eğitimde müziğin kullanımı ve Türkiye’den uygulama örnekleri. Procedia - Social and Behavioral Sciences 116 (2014) 2593–2597.
Friend, M., ve Cook, L. (2010). Interactions: Collaboration skills for school professionals. (Sixth Edit.), Pearson Education, New Jersey.
Hooper, J., Wigram, T., Carson, D., & Lindsay, B. (2008). A Review of the Music and Intellectual Disability Literature (1943–2006) Part Two—Experimental Writing. Music Therapy Perspectives, 26(2), 80-96.
Hourigan, R. (2007). Preparing music teachers to teach students with special needs. Update: Applications of Research in Music Education, 26(1), 5-14.
Karabulut, H.A., Karabulut A. ve Yıkmış A. (2016). Özel eğitimde müziğe yönelik Türkiye’de 2005-2015 yılları arasında yapılan lisansüstü tezlerin gözden geçirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(İpekyolu Özel Sayısı), 2323-2338.
Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayın, 26.Kırşehirli, M. (2011). Zihinsel engelli çocuklara özbakım becerilerinin şarkı yoluyla öğretilmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu
Lee, L. (2009). An action study on developing young children’s creativity and physical movement through modern technology. Journal of College of Humanities and Social Sciences, 7(2), 1–40.
Lee, L. (2010). Assessing the effectiveness of applying Soundbeam technology on enhancing an autistic child’s disruptive behaviors and development. In L. Schraer-Joiner & K. McCord (Eds.), Proceeding of the ISME commission seminar on Music in Special Education, Music Therapy, and Music Medicine (pp. 8–22). International Society for Music Education.
Lee, L. (2011). A case study on integrating Soundbeam technology and music activities to enhance a special needs child’s development of motor skills and attention span. Journal of College of Humanities and Social Sciences, 9(1), 87–108.
Lee, L. (2015). Investigating the impact of music activities incorporating Soundbeam Technology on children with multiple disabilities. Journal of the European Teacher Education Network, 10, 1–12.
Lee, L. (2016). Music Activities for Children with Disabilities. Blair, D. V., ve McCord, K. A. (Eds.).Exceptional Music Pedagogy for Children with Exceptionalities: International Perspectives. Oxford University Press.
Nacakcı, Z. ve Dalkıran, E. (2016). Zihin Engelli Özel Eğitim Okullarında Müzik Dersi Uygulamalarının İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 344-356.
Önal, O. (2010). Otistik Çocuklarda Müzik Eğitimi. Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kırıkkale
Turan, D. (2006). Özel Eğitimde Müzikten Yararlanmada Karşılaşılan Sorunlarla İlgili Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı. İstanbul.
Zelyurt, S. (2015). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere hayat bilgisi dersinin şarkı ile ve doğrudan öğretim yöntemiyle sunulmasının etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bolu.