İSLAM DÜŞÜNCESİNDE BAZI MUCİZE TELAKKİLERİ

İslam kelamcıları ve filozoflarl bazı istisnalar dışında tarihsel bir olgu olarak mucizelerin gerçekliğini kabul etmişlerdir. Kelamcılar mucizeyi genellikle, peygamberlik iddiasındaki kişinin elinde meydana gelen olağanüstü olay şeklinde tanımlarlar. Bakıllani, mucize kavramını metafıziksel olarak analiz etmiş ve onun yaratıklar açısından mantıksal olarak imkânsız olduğunu savunmuştur. Farabi ve İbn Sina, mucizeyi sudur kuramı çerçevesinde doğal bir olay olarak değerlendirmişlerdir. Gazali'de mucizenin imkânı, nedensellik ilkesinin reddine dayanır. Doğada olayların hep aynı tarzda ve mucizelerin belirli anlarda gerçekleşeceğine dair Allah bizde bilgi yaratır. İbn Rüşd'e göre, nedenselliğin reddedilmesi, herhangi bir şeye dair bilgimiz olamayacağı anlamına gelir. Ayrıca mucizeler bir kişinin peygamberliğini kanıtlamak için tek başına yeterli değildir. Bu çalışmada bazı İslam kelamcıları ile filozoflarlnm mucize görüşleri incelenecek ve değerlendirilecektir.

Some Miracle Considerations in Islamic Thought

The theologians and philosophers of Islam accepted the reality of miracles as historical fact with some exceptions. Theologians generally define miracle as an extraordinary even that happens at the hand of the person claiming that he is prophet. Baqillani analysed the concept of miracle metaphysically and argued that it is logically impossible for creatures. Farabi and Ibn Sina interpreted miracle as natural event within the theory of emanation. Possibility of miracle in Ghazali depends on the refusal of the causality principle. Allah creates knowledge for us concerning the natural events happen in the same way and miracles happen in specific times. According to Ibn Rushd the refusal of causality means that we could not have knowledge of anything. Additionally, mere miracles are not sufficient for proving the prophecy of some person. In this article, the views of some Islamic theologians and philosophers will be examined and evaluated.

___

  • Kaynaklar
  • el—Mu’cemu’l-Vasit (1992) İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Aydınlı, Yaşar (2000), arabi’de Tanrı-İnsan İlişkisi, İstanbul: İz Yayıncılık.
  • Bakıllani (1998), Olağanüstü Olaylar ve Aralarındaki Farklar, Çev. Adil Bebek, İstanbul: Rağbet Yayınları.
  • Bayraktar, Mehmet (1988) İslam Felsefesine Giriş, Ankara: Ankara Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi Yayınları.
  • Bolay, Süleyman Hayri (2014) Tabiat Kanunları Değişmez mi?, 3. Baskı, Anka— ra: Nobel Yayınları.
  • Bulut, Halil İbrahim (2005), “Mucize”, TDVİslam Ansiklopedisi, 30.Cilt, İstan— bul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 3.350-352.
  • Çelebi, İlyas (2006), “Nazzam” TDV İslam Ansiklopedisi, 32.Cilt, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 5.466-469.
  • Çubukçu, İbrahim Agâh (1991), Türk Düşünce Tarihinde Felsefe Hareketleri, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Durusoy, Ali (1993) İbn Sina Felsefesinde İnsan ve Alemdeki Yeri, İstanbul: Mar— mara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
  • Fahri, Macit (1992) İslam Felsefesi Tarihi, Çev. Kasım Turhan, 2. Baskı, İstan— bul: İklim Yayınları.
  • Farabi (2003), “Astroloji Hakkında Doğru ve Yanlış Bilgiler”, İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri içinde, Çev. Mahmut Kaya, İstanbul: Klasik Yayınları, 5.183- 192.
  • Farabi (2003), “Felsefenin Temel Meseleleri (Uyunu’l-Mesail)”, İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri içinde, Çev. Mahmut Kaya, İstanbul: Klasik Yayınları, s.117-126.
  • Gazzali (2005), Filozofların Tutarsızlığı, çev. Mahmut Kaya- Hüseyin Sarıoğlu, İstanbul: Klasik Yayınları.
  • Giacaman, George Bahlul, Raja (2000) “Ghazali on Miracles and Necessary Connection”, Mediaval Philosophy and Theology (2000), Vol. 9, Cambridge University Press, s. 39—50.
  • Hume, David (1945) İnsan Zihni Üzerine Bir Araştırma, Çev. Selmin Evrim, İs— tanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • İbn Rüşd (2004), Felsefe- Din İlişkileri (el—Keşf an Menahici’l Edille), Çev. Sü— leyman Uludağ, 3. Baskı, İstanbul: Dergah Yayınları.
  • İbn Rüşd (1986), Tntarsızlığın Tutarsızlığı Tehafüt et—Tehafüt), Çev. Kemal Işık— Mehmet Dağ, Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayınları.
  • İbn Sina (2003), İşaretler ve Tembihler, Çev. Muhittin Macit— Ali Durusoy— Ek— rem Demirli, İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • İbn Sina (2005), Kitabü’ş-Şifa Metafizik II, Çev. Ekrem Demirli- Ömer Türker, İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • Karadeniz, Osman (1999) İlim ve Din Açısından Mucize, İstanbul: Marifet Ya— yınları.
  • Kılıç, Recep (2004) Modern Batı Düşüncesinde Vahiy, İstanbul: Ötüken Yayın— ları.
  • el-Maturidi, Ebu Mansur (2005) Kitabü’t—Tevhid, Çev. Bekir Topaloğlu, Ankara: İsam Yayınları.
  • en-Nesefı, Ebu’l—Muin (2013) Tevhidin Esasları, çev. Hülya Alper, 3. Baskı İs— tanbul: İz Yayıncılık.
  • Sarıoğlu, Hüseyin (2006), İbn Rüşd Felsefesi, 2. Baskı, İstanbul: Klasik Yayın— ları.
  • Spinoza (2011) Teolojik— Politik İnceleme, Çev. Musa Kazım Arıcan, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • SWinburne, Richard (1968) “Miracles”, The Philosophical Quarterly, Vol. 18, No. 73, s.320—328.
  • SWinburne, Richard (2009) Mucize Kavramı, Çev. Aydın Işık, İstanbul: İz Ya— yıncılık.