İSLÂM DÜŞÜNCESİNDEALLAH'I BİLMENİN(MA'RİFETULLAH) YOLLARI

İslâm düşüncesi geleneğinde fikir akımları Allah'ı bilmenin vâcip olduğu konusunda ittifak etmişlerdir. Bundan kasıt Allah'ın zâtı değil, varlığı, tevhidi, sıfat ve fiillerini bilmektir. Bununla birlikte onlar ma'rifetullah konusunda farklı yollar benimsemişlerdir. Buna göre genellikle selefi yöntem üzere olanlar Ma'rifetullah'ın fıtrî ve zarûrî; kelamcı ve felsefeciler nazarî ve istidlâlî; sûfîler ise keşfî karakterde olduğu düşüncesindedirler. Bu çerçevede selim duyular, haber-i sâdık, nazar ve keşf bilgi kaynakları olarak ortaya konmuştur.

Ways Of Knowing Allah (Marifatullah) in The Islamic Thought

All schools in the tradition of Islamic thought, unanimously agreed that it was wajib to know God. What is ment by this is not knowing his essence but his attributes, uniqeness and acts. However, they have accepted the possibility of various ways of knowing Allah(ma'rifetullah). Accordingly, for the Traditionalists, knowing Allah is necessary and innate; for the Theologians and Philosophers it is rationalistic in nature; while for the Sufis it is inspirational. In this context, sound senses, reliable news, insight and inspration has been put forward as the resources of knowledge.

___

  • Ahmet Fuad el-Ehvani, "Kindi", çev. Osman Bilen, (Klasik İslâmFilozofları vedüşünceleri, Editör, M.M. Şerif, İnsan yay., İstanbul 1997)
  • Akkad, Abbas Mahmud, Allah, Mısır 2003.
  • Alper, Ömer Mahir, "İbn Sina'da Tanrının Kanıtlanması Sorunu: O Gerçekten Kelamcılardan Etkilendi mi?", İÜİFD., S.7, İstanbul 2003, ss. 61-77.
  • Âlûsî, Şihabu'd-Din Mahmud, Ruhu'l-Meani fi Tefsiri'l-Kur'ani'l-Azim ve's-Seb'ı'l-Mesani, tahk. Ali Abdü'l-Bari Atiyye, Beyrut 1415.
  • Atay, Hüseyin, Fârâbî ve İbn Sina'ya Göre Yaratma, Ankara 2001
  • ________, Hüseyin, İbn Sina'da Varlık Nazariyesi, Ankara 1983.
  • Bağdadi, Abdülkahir, Kitabu Usuli'd-Din, İstanbul 1928.
  • Bakıllani, Kadı Ebu Bekir, el-İnsaf fima Yecibu İ'tikaduhu vela Yecuzü'l-Cehl- bih, tahk.
  • Muhammed Zahid el-Kevseri, Mısır 1421.
  • Beyadi, Kemalettin, İşaratu'l-Meram Min İbarati'l-İmam Ebi Hanifete'n-Nu'man fi Usulu'dDin, Beyrut 1971.