Hüseyin GÖLGELİ, Şamil ECİRLİ, Orkide KUTLU, HÜSNİYE BAŞER, Deniz KARASOY

Üst gastrointestinal sistem kanaması nedeniyle izlenen hastaların değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmada üst gastrointestinal sistem (GIS) kanaması nedeniyle takip edilen hastaların demografik ve laboratuar verilerinin değerlendirilmesi, kanamaya eğilim meydana getiren faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntemler: Çalışmamızda 01 Eylül 2010- 01 Eylül 2012 tarihleri arasında Dahiliye Kliniğinde üst GİS kanaması teşhisi ile yatırılarak tetkik ve tedavi edilen 18-89 yaş aralığında toplam 285 hasta retrospektif olarak değerlendirildi. Hastaların demografik ve laboratuvar verileri, endoskopi bulguları, uygulanan tedavi yöntemleri, hastanede yatış süreleri, kan transfüzyon ihtiyaçları değerlendirildi. Bulgular: Hastaların ortalama yaşı 62,7±18,3 yıl; erkek/ kadın oranı 2,2/1 (erkek 186, kadın 89) idi. En sık baş- vuru şikayeti melana (%45.3), ikinci sırada melena ve hematemez (%33) idi. Hastaların %76,84ünde ilaç kullanımı olup en sık nonsteroid antiinflamatuar ilaç (NSA- İİ) (%45,26), ikinci sıklıkta aspirin (%23,86) kullanıldığı gözlendi. Hastaların %74,04üne (ortalama 3,14 ünite) kan transfüzyonu ihtiyacı oldu. Hastaların %10,25inde kanama tekrarı olduğu, gastrik ve duodenal ülserler arasında bu açıdan anlamlı farklılık olmadığı saptandı. GIS kanamasının en sık duodenal (%29,82), ikinci sıklıkta gastrik ülsere (%21,75) bağlı olduğu saptandı. Hastaların %73,34üne medikal tedavi, (sıvı replasmanı, PPI, somatostatin) %22,46sına endoskopik skleroterapi, %1,40ına hemoklip, %0,70ine band ligasyonu uygulandı. Üst GİS kanamalı hastalar en sık Ağustos ayında (%11,9), en az Aralık ayında (%3,5) hastaneye başvurdular. Mortalite oranı % 1,75 olarak saptandı. Sonuç: Üst GİS kanamalarının en sık sebebi peptik ülser olup; hastaların büyük bir çoğunluğunda NSAİİ, aspirin gibi kanamaya yatkınlık oluşturabilecek ilaç kullanımı tespit edilmiştir. Özellikle yaşlı hastalarda bu grup ilaçların kontrollü ve doğru endikasyonlarda kullanılması gerektiği kanaatindeyiz.

Evaluation of the patients that followed up for upper gastrointestinal system bleeding

Objective: In this study, it was aimed to evaluate demographic and laboratory characteristics of the patients with upper gastrointestinal system (GIS) bleeding define the factors leading to bleeding. Methods: The study included 285 patients aged between 18 and 89 years who were followed and treated for upper GIS bleeding in our Internal Medicine Clinics. Patients demographic and laboratory data, endoscopic findings, treatment methods, hospitalization length and need for blood transfusions were determined. Results: The mean age was 62.7±18.3 years with the male/female ratio of 2.2/1. The most common finding was melena (45.3%), and the second melena with hematemesis (33%). 76.84% of the patients had the history of drug use, mostly non-steroid anti-inflammatory drugs (NSAIDs) (45.26%) and aspirin (23.86%). The mean hospitalization length was 8.3±4.9 days. Blood transfusion was required in 74.04% with the mean 3,14±1,41 units. Bleeding recurrence was seen in 10.25%. Duodenal ulcer was observed as the most common cause of GIS bleeding (29.82%) and gastric ulcer was the second (21.75%). The treatment methods were medical in 73.34%, endoscopic sclerotherapy in 22.46%, hemoclips in 1.40% and band ligation in 0.70% of the patients. Upper GIS bleedings were mostly occurred in August (11.9%) and least occurred in December (3.5%). Conclusion: The majority of the patients have history of drug use, like NSAIDs and aspirin leading to bleeding. We suggest that the usage of these drugs should be controlled and used only with accurate indications especially in elderly patients.

PDF

___

1. Gilbert DA. Epidemiology of upper gastrointestinal bleeding. Gastrointest Endosc1990;36:8-13.
2. Alican F. Abdomen: Genel konular. Alican F (ed). Cerrahi Dersleri. 2. baskı. İstanbul:Avrupa Tıp Kitapçılık; 1998; Cilt 1:419-491.
3. Hernandez-Diaz S, Garcia Rodriguez LA. Association between nonsteroidal anti-inflammatory drugs and upper gastrointestinal tract bleeding/perforation: an overview of epidemiologic studies published in the 1990s. Arch Intern Med 2000;160:2093-2099.
4. Edit: Feldman M, Friedman LS, Sleisenger MH. Sleisenger & Fordtrans Gastrointestinal and Liver Disease: pathophysiology, diagnosis, management.7th ed.: 211-243.
5. Alkım H, Şaşmaz N. Akut üst gastrointestinal sistem kanaması. Edit: Özden A, Şahin B,Yılmaz U, ve ark. Gastroenteroloji 2002;141-148.
6. Ertuğrul K, Polat H. Üst gastrointestinal sistem kanamaları: 52 vakanın incelenmesi. Genel Tıp Dergisi 2003: 13:119- 122.
7. Mino Fugarolas G, Jaramillo Esteban JL, Galvez Calderon C, et al. An analysis of a general prospective series of 3270 upper digestive hemorrhages. Rev Esp Enferm Dig 1992;82:7-15.
8. Zimmerman J, Arnon R, Ligumski M, et al. Acute upper gastrointestinal bleeding in Jerusalem 1988-91: Causes, characteristics and relation to nonsteroidal anti-inflammatory drugs. Isr J Med Sci 1993;29:292-297.
9. Akıncı H, Yücel T, Kuroğlu E, et al. Evaluation criteria for selecting patients for surgical or nonoperative treatment in nonvariceal upper gastrointestinal bleeding. Ulus Travma Derg. 2004;10:226-231.
10. Yenigün EC, Pirpir A, Aytan P. Üst gastrointestinal sistem kanamalı hastaların özelliklerinin değerlendirilmesi. Akademik Gastroenteroloji Dergisi, 2006;5:116-122.
11. Yavorski RT, Wong RK, Maydonovitch C, et al. Analysis of 3.294 cases of upper gastrointestinal bleeding in military medical facilities. Am J Gastroenterol.1995;90:568-573.
12. Skok P. The epidemiology of hemorrhage from the upper gastrointestinal tract in the midnineties has anything changed? Hepatogastroenterology 1998;45:2228-2233.
13. Türedi S, Gündüz A , Yandı M. Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisine başvuran üst gastrointestinal sistem kanamalı hastaların etyolojik ve prognostik değerlendirilmesi. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2010:10;20-25
14. Paspatis GA, Matrella E, Kapsoritakis A, et al. An epidemiological study of acute upper gastrointestinal bleeding in Crete, Greece. Eur J Gastroenterol Hepatol 2000;12:1215- 20.
15. Tuncer İ, Uygan İ, Türkdoğan MK. Akut üst gastrointestinal kanamali olgularımızın demografik özellikleri ve risk faktörleri. Van Tıp Dergisi 2001;8:113-116.
16. Rockall TA, Logan RF, Devlin HB, Northfield TC. Incidence of and mortality from acute upper gastrointestinal haemorrhage in the United Kingdom. Steering Committee and members of the National Audit of Acute Upper Gastrointestinal Haemorrhage. BMJ 1995;311:222-226.
17. Öcal O, Kaya B, Demirhan R, et al. Acil Tıp Kliniğinde üst gastrointestinal kanamasitanisi alan 342 olgunun de- ğerlendirilmesi. J Academ Emerg Med 2011;10:69-72.
18. Lewis JD, Shin EJ, Metz DC. Characterization of gastrointestinal bleeding in severely ill hospitalized patients. Critical Care Medicine 2000;28:46-50.
19. Lakhwani MN, Ismail AR, Barras CD, et al. Upper gastrointestinal bleeding in Kuala Lumpur Hospital, Malaysia. Med J Malaysia 2000;55:498-505.
20. Longstreth GF. Epidemiology of hospitalization for acute upper gastrointestinal hemorrhage: A population- based study. Am J Gastroentesterol 1995;90:206-210.
21. Sarı O, Tanoğlu A, İnal V, et al. GATA Acil Dahiliye Kliniğinde üst gastrointestinal sistem kanaması nedeniyle 1998-2005 yılları arasında takip edilen hastaların sosyodemografik özelliklerinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2007;49:226-231.
22. Aksöz K, Ünsal B, Akyol Z. ve ark. Üst gastrointestinal sistem kanamalı 2568 hastanın değerlendirilmesi. Turk J Gastroenterol 1995;6: 262-264.
23. Bayır A, Okumuş M, Köstekçi ŞK, et al. Üst GİS kanamalarında risk faktörlerinin prognoz üzerine etkisi. Genel Tıp Derg 2003;13:157-161.
24. Theocharis GJ, Thomopoulos KC, Sakellaropoulos G, et al. Changing Trends in the Epidemiology and Clinical Outcome of Acute Upper Gastrointestinal Bleeding in a Defined Geographical Area in Greece. J Clin Gastroenterol 2008;42:128-133.
25. Okutur SK, Alkım C, Bes C, ve ark. Akut üst gastrointestinal sistem kanamaları: 230 olgunun analizi. Akademik Gastroenteroloji Dergisi 2007;6:30-36.
26. Zaltman C, Souza HS, Castro ME, et al. Upper gastrointestinal bleeding in a Brazilian hospital: a retrospective study of endoscopic records. Arq Gastroenterol 2002;39:74-80.
27. Sezgin O, Altintaş E, Tombak A. Effects of seasonal variations on acute upper gastrointestinal bleeding and its etiology. Turk J Gastroenterol 2007;18:172-176.
28. Thomopoulos KC, Vagenas KA, Vagianos CE, et al. Changes in etiology and clinical outcome of upper gastointestinal bleeding during the last 15 years. Eur J Gastroenterol Hepatol 2004;16:177-182.
29. Şimşek Z, Harzadın T, Yıldırım İS. Üst gastrointestinal sistem kanamalı 161 hastanın değerlendirilmesi. MN-Klinik Bilimler&Doktor 2003;9:675-680.
30. Soncini M, Triossi O, Leo P, et al. Management of patients with nonvariceal upper gastrointestinal hemorrhage before and after the adoption of the Rockall score, in the İtalian Gastroenterology Units. Eur J Gastroenterol&Hepatol 2007;19:543-547.
31. Kaufman DW, Kelly JP, Wiholm BE, et al. The risk of acute major upper gastrointestinal bleeding among users of aspirin and ibuprofen at various levels of alcohol consumption. Am J Gastroenterol 1999;94:3189-3196.
32. Moshkowitz M, Brill S, Konikoff FM. Additive deleterious effect of smoking on gastroduodenal patology and clinical course in Helicobacter pylori- positive dyspeptic patients. Isr Med Assoc J 2000;2:892-895.
33. Göksu E, Erken Ö, Erçetin Y, ve ark. Akdeniz Üniversitesi Hastanesi acil servisine üst gastrointestinal sistem kanamasi ile başvuran hastalarda mortaliteyi belirleyen faktörler ve demografik özellikleri. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2004;4:121-126.
34. Paksoy F, Ulaş T, Çakır A, Baştürk T, ve ark. Üst gastrointestinal kanama geçiren kronik böbrek yetmezlikli hastaların incelenmesi. J Clin Exp Invest 2011;2: 207-213.
35. Dursun M, Yılmaz S, Yükselen V, et al. Analysis of 1242 cases with upper gastrointestinal system bleeding in Southeastern Turkey: a different etiologic spectrum. Hepatogastroenterology 2005;52:1456-1458.