TAHSİN ÇELEPKOLU, Abdullah ATLI, Yılmaz PALANCI, Ahmet YILMAZ, Süleyman DEMİR, ASLIHAN OKAN İBİLOĞLU, SELAMİ EKİN

Sigara kullanıcılarda nikotin bağımlılık düzeyinin yaş ve cinsiyetle ilişkisi: Diyarbakır örneklemi

Amaç: Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran hastalardan sigara kullananlara Fagerström nikotin bağımlılık testi (FNBT) uygulanarak elde ettiğimiz nikotin bağımlılık dü- zeyi ile yaş ve cinsiyet arasında bir ilişki olup olmadığını incelemeyi amaçladık. Yöntemler: Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniğine 15.08.2014 ile 15.10.2014 tarihleri arasında herhangi bir nedenle başvuran 20 yaş üstü kişiler içinden sigara kullananlar dâhil edildi. Hastalarla yüz yüze görüşme yapılarak doldurulan sosyodemografik veri formları ve nikotin bağımlılık düzeyini ölç- meye yönelik FNBT verileri prospektif olarak incelendi. Bulgular: Sigara içen 151 hastadan 9u eksik doldurulmuş veri formu nedeniyle çalışma dışı bırakıldı. Geriye kalan 142 kişiden 108i (%76,1) erkek, 34ü (%23,9) kadın idi. Genel yaş ortalaması 41,54 ± 9,8 yıl iken, yaş ortalaması erkeklerde 41,50 ± 10,04 yıl, kadınlarda 41,67±9,30 yıl idi. Cinsiyetler arası yaşlarda anlamlı bir fark yoktu (p>0,05). Sigara tüketim miktarları erkeklerde ortalama 32,18 ± 21,64, kadınlarda 22,55 ± 16,29 paket/yıl olup cinsiyete göre anlamlı fark vardı (p0,05). Sonuç: FNBT kullanarak yaptığımız nikotin bağımlılık dü- zeyi araştırmamızda bağımlılık düzeyi ile yaş ve cinsiyet arasında anlamlı fark yoktu. Erkeklerde sigara içme kadınlara göre 3 kat daha fazlaydı. Sigara tüketim miktarı sigaraya erken yaşta başlandığından dolayı ileri yaşlarda daha yüksek bulundu.

The relationship between nicotine dependence level and age-gender among the smokers: Diyarbakir sample

Objective: It was aimed to find out whether there is a relation between nicotine addiction level to be found with Fagerström Nicotine Addiction Test (FNAT) and age-gender among the smokers chosen from the patients who have applied to Dicle University Medicine Faculty Clinic of Family Medicine. Methods: Our study was made prospectively by using FNAT to measure nicotine addiction level and sociodemographic data forms, which were filled face to face among the smokers above 20 years old who applied to the clinic of Family Medicine between 15.08.2014 and 15.10.2014 for any other reasons. Results: 9 out of 151 patients who smokers were excluded because of missing data form filled. 108 (76.1%) of the remaining 142 participants were male and 34 (23.9%) were females. While the general age average was 41.54 ± 9.80, the age average was 41.50 ± 10.04 for males and 41.67 ± 9.30 for females. There was no meaningful difference between ages considering the gender (p>0.05). Average cigarette consumption for males was 32.18 ± 21.64 packet/year and 22.55 ± 16.29 packet/year for females, which shows a meaningful difference (p<0.05). Among all the participants, there could not be found a meaningful difference between age groups and nicotine addiction levels. Considering the genders, there was no meaningful difference between nicotine dependence levels (p>0.05). Conclusion: In our nicotine addiction level, study made with FNAT, there was no meaningful difference addiction level and age-gender. Smoking among males was three times as high as smoking among females. The amount of cigarette consumption was found higher in elder ages since smoking had been started at early ages.

PDF

___

1. Bilir N, Özcebe H. Tütün bağımlılığı ve kontrolü: bireysel, toplumsal ve sosyal pazarlama yaklaşımları. Eurasian J Pulmonol 2014;16: 63-68.
2. Seydioğulları M. Dunyada ve Türkiyede tütünün tarihçesi, üretimi, ticareti ve temel politikalar. In: Aytemur et al. ZA, Akcay Ş, Elbek O. Tütün ve Tütün Kontrolü. Türk Toraks Derneği Yayını 2010;10:3-20.
3. Griesbach D, Inchley J, Currie C. More than words? The status an impact of smoking in Scottish schools. Health Promotion International 2002;17:31-41.
4. Kostova D, Andes L, Erguder T, et al. Office on Smoking and Health, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, CDC. Cigarette Prices and Smoking Prevalence After a Tobacco Tax Increase Turkey, 2008 and 2012. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2014;63;457- 461.
5. Yengil E, Çevik C, Demirkıran G, ve ark. Tıp fakültesi öğrencilerinin sigara içme durumu ve sigara ile ilgili tutumları. Konuralp Tıp Dergisi 2014;6:1-7.
6. Kanıt L, Keser A. Tutun bağımlılığının biyofizyolojisi. In: Aytemur ZA, Akcay Ş, Elbek O. Tütün ve Tütün Kontrolü. Türk Toraks Derneği Yayını 2010;10: 141-56.
7. Benowitz NL, Hukkanen J, Jacob P. Nicotine chemistry, metabolism, kinetics and biomarkers. Handb Exp Pharmacol 2009;192:29-60.
8. Örse O, Örsel S, Alpar S, ve ark. Sigara bırakmada nikotin bağımlılık düzeylerinin tedavi sonuçlarına etkisi. Solunum Hastalıkları 2005;16:112-118.
9. Teneggi V, Squassantre L, Iavarone L, et al. Correlation and predictive performances of saliva and plasma nicotine concentration on tobacco with drawal-induced craving. Br J Clin Pharmacol 2002;54:407-414.
10. Coşar B, Şahin K, Arıkan Z, Işık E. Nikotin bağımlılığı, psikofarmakolojisi ve bağımlılık davranışının bazı psikiyatrik bozukluklarla ilişkisi. 3P Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi 1996;4:199-205.
11. Heathorn TF, Kozlowski LT, Frecker RC, Fagerstrom KO. The Fagerstrom test for nicotine dependence: A revision of the Fagerstrom tolerence questionnaire. Br J Addict 1991;86:1119-1127.
12. Kozlowski LT, Porter CQ, Orleans CT, et al. Predicting smoking cessation with self-reported measures of nicotine dependence: FTQ, FTND, and HSI. Drug Alcohol Depend 1994;34:211-216.
13. Breslau N, Johnson EO. Predicting smoking cessation and major depression in nicotine-dependent smokers. Am J Public Health 2000;90:1122-1127.
14. C. Keith Haddock, Harry Lando, Robert C. Klesges, G. Wayne Talcott and Esteban A. Renaud. A study of psychometric and predictive properties of the Fagerstrom test for nicotine dependence in a population of young smokers. Nicotine Tob Res 1999;1:59-66.
15. Taş D, Şevketbeyoğlu H, Aydın AF, ve ark. Eğitim durumu ve nikotin bağimlilik düzeyinin alt solunum yolu enfeksiyonu gelişimi üzerine etkisi. J Clin Analytic Med 2011;2:30-33.
16. Vatan İ, Ocakoğlu H, İrgil E. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde sigara içme durumunun değerlendirilmesi. TAF Prev Med Bull 2009; 8:43-48.
17. Baykan Z, Naçar M. Tıp fakültesi öğrencilerinin sigara kullanımı ve tütün kanununa ilişkin görüşleri. Dicle Tıp Dergisi 2014;41:483-490.
18. Özkurt S, Bostancı M, Altın R, ve ark. Tıp fakültesi çalışanlarında sigara içme prevalansı, nikotin bağımlılığı ve solunum fonksiyon testleri. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000;48:140-147.
19. Şengezer T, Sivri F, Dilbaz N, Sunay D. Ankara ili Yenimahalle ilçesinde birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuran bireylerde tütün bağımlılığı ve ilişkili risk faktörleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2014;18:42-48.
20. Kaptanoğlu AY, Polat G, Soyer M. Marmara Üniversitesi öğrencilerinde ve öğretim üyelerinde sigara alışkanlığı ve durağan maliyet ilişkisi, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 2012; 119-125.