Selin KOÇ, Engin RAMAZANOĞLU, Burcu TALU

Parkinson Hastalığında Depresif Belirtiler ve Fiziksel Aktivite Seviyesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Parkinson hastalığında depresif belirtiler ile fiziksel aktivite seviyesi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Yöntemler: Bu prospektif çalışmaya; Mart 2018- Eylül 2018 tarihleri arasında yaşları 58-89 arasında değişen 25 kadın (%36, 2), 44 erkek (%63, 8) olmak üzere toplam 69 hasta dahil edildi. Parkinson hastalarında depresif belirtilerin şiddetini belirlemek için Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeği, fiziksel aktivite seviyesini belirlemek için Uluslararası Fiziksel Aktivite Ölçeği (Kısa Form) kullanıldı. Bulgular: Tüm hastalarda ve erkeklerde; uluslararası fiziksel aktivite ölçeği ve hamilton depresyon değerlendirme ölçeği arasında negatif yönde orta şiddette anlamlı korelasyon görülürken, kadınlarda istatiksel olarak anlamlı korelasyon bulunmamaktadır. Tüm hastalarda, kadınlarda ve erkeklerde yaş ile uluslararası fiziksel aktivite ölçeği arasında negatif yönde orta şiddette anlamlı korelasyon görüldü. Tüm hastalarda ve kadınlarda hamilton depresyon değerlendirme ölçeği ile yaş arasında; pozitif yönde orta şiddette anlamlı korelasyon bulunurken, erkeklerde pozitif yönde yüksek şiddette anlamlı korelasyon bulundu. Tüm hastalarda ve kadınlarda vücut kütle indeksi ve hamilton depresyon değerlendirme ölçeği arasında; pozitif yönde orta şiddette anlamlı korelasyon görülürken, erkeklerde pozitif yönde zayıf korelasyon görüldü. Sonuç: Parkinson hastalarında fiziksel aktivite seviyesi arttıkça depresif belirtiler düzeyinin azaldığı bulundu. Yaş arttıkça, fiziksel aktivitenin azaldığı ve depresif belirtiler düzeyinde artış olduğu gözlendi. Ayrıca vücut kütle indeksi yüksek olanlarda depresif belirtiler düzeyinin de arttırdığı görüldü. Vücut kütle indeksi ve fiziksel aktivite düzeyi değişikliğinin depresif belirtiler yönelik tedavilerle beraber uygulanmasının olumlu sonuç getireceği görüşündeyiz.

Anahtar Kelimeler:

Depresyon, Egzersiz, Parkinson Hastalığı

PDF

___

1. Hsiu-Chen C, Chiung-Chu C, Jiunn-Woei L, et al. The effects of dual-task in patients with Parkinson’s disease performing cognitive-motor paradigms. J Clin Neurosci. 2020; 72: 72-8.
2. AH Rajput, S Birdi. “Epidemiology of Parkinson’s disease,” Parkinsonism Relat Disord. 1997; 175-86.
3. R. Çakmur, “Parkinson Hastalığının Epidemiyoloisi ve Klinik Özellikleri,” Ankara: Turkiye Klinikleri J Neur, 2003; 160-3.
4. Balestrino R, Schapira AHV. Parkinson disease. European journal of neurology, Eur J Neurol 2020; 27: 27-42.
5. Ossowska K, Lorenc-Koci E. Depression in Parkinson’s disease. Pharmacological Reports. 2013; 65: 1545-57.
6. Rickards H. Depression in neurological disorders: Parkinson’s disease, multiple sclerosis, and stroke. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2005; 76 (suppl 1): i48-i52.
7. Mayeux R, Stern Y, Williams JB, et al. Clinical and biochemical features of depression in Parkinson's disease. Am J Psychiatry 1986; 143: 756-9.
8. Bhalsing KS, Abbas MM, Tan LC. Role of physical activity in Parkinson's disease. Ann Indian Acad Neurol 2018; 21: 242-9.
9. Mayeux R, Stern Y, Cote L, et al. Altered serotonin metabolism in depressed patients with Parkinson's disease. Neurology 1984 May; 34: 642-6.
10. Santamaria J, Tolosa E, Valles A. Parkinson's disease with depression: a possible subgroup of idiopathic parkinsonism. Neurology 1986; 36: 1130- 3.
11. Hartley S, McArthur M, Coenen M, et al. Narratives reflecting the lived experiences of people with brain disorders: common psychosocial difficulties and determinants. PLoS One 2014; 7; 9: e96890.
12. Cheon SM, Chae BK, Sung HR, et al. The efficacy of exercise programs for Parkinson's disease: Tai Chi versus combined exercise. J Clin Neurol 2013 Oct; 9: 237-43.
13. Shulman LM, Taback RL, Bean J, et al. Comorbidity of the nonmotor symptoms of Parkinson's disease. Mov Disord 2001 May; 16: 507- 10.
14. Saygılı BN. Parkinson hastalarında fiziksel aktivite düzeyi ile bilişsel durum arasındaki ilişki (Master's thesis, İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü), 2019.
15. Gibbons RD, Clark DC, Kupfer DJ. Exactly what does the Hamilton depression rating scale measure?. J Psychiatr Res Jul-Sep 1993; 27: 259-73.
16. Bagby RM, Ryder AG, Schuller DR, et al. The Hamilton Depression Rating Scale: has the gold standard become a lead weight?. Am J Psychiatry 2004 Dec; 161: 2163-77.
17. Stefanis CN, Stefanis NC. Diagnosis of depressive disorders: A review. Depressive disorders, 2002; 1- 87.
18. Williams JBA. structured interview guide for the Hamilton Depression Rating Scale. Arch Gen Psychiatry 1988 Aug; 45: 742-7.
19. Zimmerman M, Martinez JH, Young D, et al. Severity classification on the Hamilton depression rating scale. J Affect Disord 2013; 5; 150: 384-8.
20. Akdemir A, Örsel S, Dağ İ, et al. Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDDÖ)’nin geçerliği, güvenirliği ve klinikte kullanımı. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi, 1996; 4: 251-9.
21. San A, Erensoy H, Aytaç HM, et al. Üniversite öğrencilerinde depresyon düzeylerinin, madde kullanımları ve aile tutumları ile ilişkisi. Bağımlılık Dergisi. 2020; 21; 1-12.
22. Saglam M, Arikan H, Savci S, et al. International physical activity questionnaire: reliability and validity of the Turkish version. Percept Mot Skills 2010; 111: 278-84.
23. Angın E, Topcu ZG, Yatar İ, et al. Assessment of physical activity and academic success levels in physiotherapy and rehabilitation students. JETR, 2018; 5: 33-7.
24. Abdurrahman G, Şener Ü, Karabacak H, ve ark. Kadın ve erkek genç erişkinler arasında fiziksel aktivite ve yaşam kalitesi farklılıklarının araştırılması. Kocatepe Tıp Dergisi, 2011; 12: 145- 50.
25. Kelsey JL, Whittemore AS, Evans AS, et al. Methods in observational epidemiology. Monographs in Epidemiology. 2nd edition. Vol. 10. 1996.
26. Schober P, Boer C, Schwarte LA. Correlation coefficients: appropriate use and interpretation. Anesth Analg. 2018; 126: 1763-8.
27. Van der Kolk NM, King LA. Effects of exercise on mobility in people with Parkinson's disease. Mov Disord. 2013; 15; 28: 1587-96.
28. Dietrich A, McDaniel WF. Endocannabinoids and exercise. Br J Sports Med. 2004; 38: 536-41.
29. Huang TT, Liu CB, Tsai YH, et al. Physical fitness exercise versus cognitive behavior therapy on reducing the depressive symptoms among community-dwelling elderly adults: A randomized controlled trial. Int J Nurs Stud. 2015; 52: 1542-52.
30. Park SH, Han KS, Kang CB. Effects of exercise programs on depressive symptoms, quality of life, and self-esteem in older people: a systematic review of randomized controlled trials. Appl Nurs Res. 2014; 27: 219-26.
31. Wu PL, Lee M, Huang TT. Effectiveness of physical activity on patients with depression and Parkinson's disease: A systematic review. PLoS One 2017; 27; 12: e0181515.
32. Dankel SJ, Loenneke JP, Loprinzi PD. Mild depressive symptoms among Americans in relation to physical activity, current overweight/obesity, and self-reported history of overweight/obesity. Int J Behav Med. 2016; 23: 553-60.
33. Levy G. The relationship of Parkinson disease with aging. Arch Neurol 2007; 64: 1242-6.
34. Kaasinen V, Rinne JO. Functional imaging studies of dopamine system and cognition in normal aging and Parkinson's disease. Neurosci Biobehav Rev 2002; 26: 785-93.
35. Brown RG, MacCarthy B, Gotham AM, et al. Depression and disability in Parkinson's disease: a follow-up of 132 cases. Psychol Med 1988; 18: 49- 55.
36. Remy P, Doder M, Lees A, et al. Depression in Parkinson's disease: loss of dopamine and noradrenaline innervation in the limbic system. Brain 2005; 128: 1314-22.
37. Starkstein SE, Berthier ML, Bolduc PL et al. Depression in patients with early versus late onset of Parkinson's disease. Neurology 1989; 39: 1441-5.
38. Kaasinen V, Vilkman H, Hietala J et al. Age-related dopamine D2/D3 receptor loss in extrastriatal regions of the human brain. Neurobiol Aging. 2000; 21: 683-8.
39. Beyer PL, Palarino MY, Michalek D et al.. Weight change and body composition in patients with Parkinson's disease. J Am Diet Assoc 1995; 95: 979- 83.
40. Bachmann CG, Trenkwalder C. Body weight in patients with Parkinson's disease. Mov Disord 2006; 21: 1824-30.
41. Ferrante Jr, AW. Obesity‐induced inflammation: a metabolic dialogue in the language of inflammation. J Intern Med, 2007; 262: 408-14.
42. Iob E, Kirschbaum C, Steptoe A. Persistent depressive symptoms, HPA-axis hyperactivity, and inflammation: the role of cognitive-affective and somatic symptoms. Mol Psychiatry 2020; 25: 1130- 40.
43. Luppino FS, De Wit LM, Bouvy PF et al. Overweight, obesity, and depression: a systematic review and meta-analysis of longitudinal studies. Arch Gen Psychiatry 2010; 67: 220-9.