Eskişehir’de Şeker Mısırı İle Karışık Ekilen Bodur Fasulyede Farklı Ekim Düzenlemelerinin Verim Ve Verim Ögelerine Etkileri

Bodur fasulye Göynük 98 ve şeker mısırın Merit F1 karışık ekiminde en uygun ekim düzenlemelerinin bodur fasulyenin verim ve verim ögelerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülen bu çalışma 2009 ve 2010 yıllarında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Ziraat Fakültesi araştırma ve uygulama tarlalarında yürütülmüştür. Çalışma için tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı deneme kurulmuş, ekim düzenlemeleri; 2 sıra fasulye:2 sıra mısır, 4 sıra fasulye:4 sıra mısır, 1 sıra fasulye:1 sıra mısır, kapama fasulye ve kapama mısır olarak uygulanmıştır. Çalışmanın yürütüldüğü her iki yılda elde edilen verilerin ayrı ve birleştirilmiş değerlendirilmesine göre karışık ekim düzenlemelerinin incelenen özelliklerden bitki ağırlığı g , bitkide bakla sayısı, bitkide tane ağırlığı g , bin tane ağırlığı g ve verim kg/da üzerine olan etkisi istatistik anlamda önemli bulunmuştur. Bakla boyuna olan etkileri ise yıllar içinde önemli olmuştur. İki yılın birlikte değerlendirilmesi, incelenen özellikleri yılların ve ekim düzenlemelerinin birlikte etkilediğini göstermiştir. 2009 ve 2010 yılları verileri ve iki yılın ortalamalarından elde edilen değerlere göre; bitki ağırlığı, bitkide bakla sayısı, bitkide tane ağırlığı, baklada tane sayısı, bin tane ağırlığı ve verim özellikleri bakımından en iyi sonuçları 4M+4F ekim düzenlemesi vermiştir

Anahtar Kelimeler:

karışık ekim, bodur fasulye, ekim düzenlemeleri, verim ögeleri, verim

Effects of various plant arrangements on yield and yield components of bush bean at bush bean - sweet corn intercropping in Eskişehir/Turkey

This research of which aim was determining effects of various plant arrangements on yield and yield components of bush bean at bush bean Göynük 98 -sweet corn Merit F1 intercropping was carried out at Eskişehir Osmangazi University, Faculty of Agriculture research fields. Experiments was conducted in randomized complete block design with four replications during the years of 2009 and 2010. Mix croppings were determined as 2 rows bush beans : 2 rows sweet corns, 4 rows bush beans : 4 rows sweet corns, 1 bush beans: 1 row sweet corn, sole bush beans, sole sweet corrn. When data of two years were evaluated separately and together, effect of plant arrangements on plant weight g , number of pods per plant, kernel weight per plant g , thousand kernels weight g and yield kg/da were determined as statistically significant. Effect of plant arrangements on pod length was found significant for years. When two years were evaluated together, year and plant arrangements interactions effects found as significant on characters under observation. Best results for plant weight, number of pods per plant, kernel weight per plant, kernel number per pod, thousand kernel weight and yield in each year of experiment and two years average were determined at 4M+4F plant arrangement

Keywords:

intercropping, bush bean, plant arrangements, yield components, yield,

PDF

___

Adak, S., M. Güler, N.Kayan, 2010, Yemeklik Baklagillerin Üretimini Artırma Olanakları, Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, Bildiriler Kitabı-1, S.329-341.
Aggarwal, V.D. ve Singh, T.P., 1973, Genetic Variability and Interrelation in Agronomic Traits in Kidney Bean. Ind. Jour. Agric. Sci. 43(9):845-848.
Akçin, A., 1974, Erzurum Şartlarında Yetiştirilen Kuru Fasulye Çeşitlerinde Gübreleme, Ekim Zamanı ve Sıra Aralığının Tane Verimine Etkisi ile Bu Çeşitlerin Bazı Fenolojik, Morfolojik ve Teknolojik Karakterleri Üzerinde Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi Yay. No. 324, Ziraat Fak. Yay. No. 157, Araş. Serisi No. 93.
Akman, Z. 1995. Mısır-Baklagil (Fasulye, Börülce) Çoklu Üretiminde Farklı Ekim Sistemlerinin Verim ve Bazı Agronomik Karakterlere Etkisi, Doktora Tezi, GOP Üni. Fen Bil. Enst. Tokat, 123 S.
Akman, Z., B. Kara, 2001. Ekolojik Tarımda Birlikte Ekim (İntercropping)’in Rolü, Türkiye 2. Ekolojik Tarım Sempozyumu, 14-16 Kasım, 2001, Antalya, S. 375-383.
Anlarsal, A.E., Yücel, C. ve Özveren, D., 2000, Çukurova Koşullarında Bazı Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşitlerinde Tane Verimi ve Verimle İlgili Özellikler ile Bu Özellikler Arası İlişkilerin Saptanması. Turk J Agric For 24: 19–29.
Anonim, 2011,Tarım İl Md. Bilgi@Eskişehirtarim. gov.tr.
Araujo, A.P., Teixeira, M.G., 2003, Nitrojen and Phosphorus Harvest Indices of Common Bean Cultivars: Implications for Yield and Quality, Plant and Soil, 257 : 425-433.
Bilgen, M., V. Tansı, T. Sağlamtimur, 1991, Antalya Ovası Koşullarında Mısırın Üç Değişik Baklagil ile Birlikte Yetiştirilme Olanakları Üzerinde Araştırmalar. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi, E.Ü. Basımevi, Bornova, İzmir, S. 379- 388.
Cardoso, M.J., Fontes, L.A.N., Galvao, J.D., Sediyama, C.S., Lopes, N.F., 1986, Yield and Other Agronomic Characteristics of Maize and Beans in Two Intercropping Systems, Revista Ceres 33 : 190, 506-515, CAB Abstracts 1988-1989.
Carvalho, H.W.L., Serpa, J.E.S., 1988. Bean Cultivars in Monoculture and Mixed Crops With Maize in Sergipe State Comminicado- Tecnico, Centro Nacional De Pesquise De Cocco, No 23, EMBRAPA, Brazil, CAB Abstracts 1987-1989.
Çam, E., G. Yılmaz, 2008, Ordu Gürgentepe Koşullarında Patates-Mısır-Fasulye Karışık Ekim Sistemleri Üzerinde Bir Araştırma,Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 1 (1) : 01-09.
Çiftçi, C.Y., Şehirali, S., 1984, Fasulye ( Phaseolus vulgaris L.) Çeşitlerinde Değişik Özelliklerin Fenotipik ve Genotipik Farklılıkların Saptanması, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Yayın No: TB.4.
Çiftçi, V., 1992, Van Ekolojik Koşullarında Verimli Fasulye Çeşitlerinin Belirlenmesi ve Verim Komponentlerinin Tane Verimine Etkisi Üzerine Araştırmalar.
Çiftçi, V., N. Toğay, Y. Toğay And Y. Doğan, 2006, The Effects of İntercropping Sowing Systems With Dry Bean and Maize on Yield and Some Yield Components, Journal of Agron. 5 (1) : 53-56.
Deniz, N., 1985, Ankara Yöresinde Birden Çok Ürünün Aynı Zamanda Yetiştirilmesinin Tekli Ekim Sistemine Olan Farklılığının Saptanması, Köy Hiz. Gn. Md., Toprak Gübre A. Enst., 1985-86 Yılı R.Yn. No: 144, Ankara.
Dernek, Z. ,1987, Karışık Ekim Sisteminde Fasulye ile Bir Arada Yetiştirilen Mısırın Azot ve Fosfor Gereksiniminin Belirlenmesi, Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Köyhizmetleri Gn. Md., Ankara Araşt. Enst. Md. Yy. No 137.
Dimitrios, B., P. Panayiota, K. Aristidis, P. Sotiria, K. Anestis And E. Aspasia, 2010, Weed-Suppresive Effects of Maize-Legume Intercropping ın Organic Farming. Int. J. Pest Management. 56 : 173-181.
Flesh, R.D., Espindola, E.A., 1986, Sowing Dates For Maize in Nean Crops in The Northern Region and Planalto Catarinense, Pesquise-Em-Andamento-Empresa-Catarinense-De Pesaguiseagropecuaria No: 60, EMBRAPA, Brazil, CAB Abstracts 1987- 1989.
Francis, C.A. ,1986, Multiple Cropping Systems, Macmillan Publishing Company, 866 3rd. Ave. Ny 10022, Pp. 183-219.
Geren, H. R. Avcıoğlu, H. Soya, B. Kır, 2007, İkinci Ürün Koşullarında Mısırın (Zea Mays L.), Börülce (Vigna unguiculata L.) ve Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) ile Birlikte Ekiminin Tane Verimi ve Bazı Verim Özelliklerine Etkisi, E.Ü.Z.F Derg., 2007, 44 (3) : 27-41.
Karasu, A., 1988, Bursa Yöresinde Yetiştirilen Bazı Fasulye ( Phaseolus vulgaris L. ) Çeşitlerinin Önemli Tarımsal Özellikleri Üzerinde Araştırmalar, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bil. Enst., Bursa, 45 S.
Karasu, A., 2003, Isparta Koşullarında Bazı Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Hat ve Çeşitlerinin Verim ve Verim ile İlişkili Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerinde Bir Araştırma, Türkiye 5. Tarla Bit. Kong. Tarla Bit. Islahı, Cilt: 1, 376-381, Diyarbakır.
Kaydan,D., Yağmur, M., Engin, M. 2005, Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Yetiştiriciliğinde Farklı Ekim Sıklığı ve Fosforlu Gübre Dozlarının Tane Verimi ve Verim Öğeleri Üzerine Etkileri, Ç.Ü. Zir. Fak. Dergisi, 20 (1), 59-68.
Ker, A.D.R.,1976, Foreword. Intercropping in Semi-Arid Areas. Intercropping in Semi-Arid Areas. Reports of A Symposium. Ed. J.H. Monyo, A.D.R. Ker And M. Campbell, IDRC, Ottawa, Canada, 72 s.
Küçük, Ç. 2004, Eskişehir Bölgesinde Yetiştirilen Fasulyelerin (P. vulgaris L.) Kök Nodüllerinden İzole Edilen Rhizobium Suşlarının Karakterizasyonu, Simbiyotik Özelliklerinin Belirlenmesi ve Bunların İnokulant Olarak Kullanabilirliğinin Araştırılması, Biyoloji ABD Doktora Tezi, T.C. Osmangazi Üni. Fen Bil. Enst., Eskişehir, 189 S.
Martin, C.D., Y. Olivar And R. Cavanerio, 1999, Growth and Yield in Maize (Z. mays L.) Bean (Phaseolus vulgaris L.) Intercrop with Simultaneous Sowing. Field Crop Abst. 52.
Munez-Gonzales, 1986, Spatial Arrangements of Beens with Maize İntersown on Different Dates in Central Chiapas Agricultura Tencice En Mexico, 12 :2, 283-301, CAB Abstracs 1987-1989.
Natarajan, S., Arumugam. R., 1981, Interrelationship of Gunatitative Traits with Pod Yield in French Beans (Phaseolus Vulgaris L.), Progressive Horiculture. 12(4):43-47.
Ofori, F. Stern, W.R.,1987, Cereal and Legume Intercropping Systems., Advances ın Agronomy , Vol. 41.
Özata, E. Ve Yılmaz, N., 2009, Ordu Ekolojisinde Kuru Fasulye Çeşitlerinin Tane Verimlerini Etkileyen Önemli Tarımsal Özelliklerin Saptanması, Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt II, 681-685, Hatay.
Özçelik, H., Gülümser, A., 1988, Bodur Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Çeşitlerinde Verim ve Verim Öğeleri Üzerinde Bir Araştırma. O.M.Ü. Ziraat Dergisi, Samsun, 3 (1): 99-108.
Rao, M.R., Morgado, L.B., 1984, A Rewiev of Maize-Bean and Maize-Cowpea Intercrop Systems in Semiarid Northeast Brazil, Pesquisa Agrepecuaria Brasileira, 19 (2) : 179-192, CAB Abstracts 1984-1986.
Patra, D.D., M.S. Sachdev, B.V. Subbiah,1986, 15 N Studies on The Transfer of Legume-Fixed Nitrogen to Associated Cereals ın Intercroppin Systems. Biology and Fertility Of Soils, 2 : 165-171.
Pekşen, E., 1998, Mısır ve Bodur Fasulyenin Karışık Ekiminde En Uygun Ekim Şekli, Düzenlemesi ve Zamanının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Tar. Bit. ABD., OMÜ Fen Bil. Enst., Samsun, 188 S.
Pekşen, E. Ve Gülümser, A., 2005. Bazı Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Genotiplerinde Verim ve Verim Unsurları Arasındaki İlişkiler ve Path Analizi. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 20(3):82-87.
Perin, K.M.,1977, Pest Management in Multupple Cropping Sytems, Agroecosystems 3083-118.
Risch, S. J., Andow, D., Altieri, M.1983. Agroecosystem Diversity and Pest Control: Data, Tentative Conclusions, and New Research Directions, Entomo. Society of America Volume 12, Number 3, June 1983 , Pp. 625-629(5)
Santalla, M., A.P. Radino, P.A. Casquero, A.M De Ron. 2001. Interactions of Bush Bean Intercropped with Field and Sweet Maize. European Journal of Agronomy 15(2001) 185-196.
Şehirali, S., Öztürk, E., 1983, Baklagil-Mısır Karışık Ekim Projesi, 1982 ve 1983 Gelişme Raporları, Karadeniz Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü, Samsun.
Tiryaki, M.K., Z.Akman, B. Kara, 2004, Mısır ve Fasulye Çeşitlerinin Karışık Ekim Sisteminde Verim ve Bazı Agronomik Özelliklerinin Belirlenmesi Tarım Bilimleri Dergisi, 2004, 10 (1) 85-92.
Tsubo, M.S., S. Walker and H.O. Ogindo, 2005, A Simulation Model of Cereals-Legume Intercropping System for Semi-Arid Regions. Field Crops Res. 93: 23-33.
TUİK, 2007, Tarımsal Yapı-Üretim, Fiyat, Değer, S. 71.
Ülker, M., 2008, Orta Anadolu Ekolojik Şartlarında Yetiştirilen Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Genotiplerinin Bazı Tarımsal ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, Selçuk Ü. Fen Bil. Enst. Tarla Bit. ABD: Yük.Lis.T, Konya.
Üstün, A., 1986, Mısır-Bodur Fasulye (Phaseolus vulgaris) Karışık Ekiminde Ekim Düzenlemesi ve Fasulye Sıklığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Yük. Lis. Tezi, OMÜ Fen Bil. Enst., Samsun, 58 s.
Üstün, A., Gülümser, A.,1996, Karadeniz Bölgesinin Yaygın Ekim Sistemi Mısır-Fasulye Karışık Ekim Sisteminin İncelenmesi, OMÜ Zir. Fak. Derg.11 (2) 235-248.
Wahua, T.A.T and A.D. Miller, 1978, Relative Yield Totals and Yield Component Sorghum-Legume Intercropping Systems Under Varying N Levels, Field Crop Abs. 37 (6) : 446.
Waddington, S.R. and A.F.Edward, 1989, Research Methods for Cereal/Legume Intercropping, in Proc.of The Workshop on Res. Medhods for Cereal/Legume Intercropping in Eastern and Southern Africa, Pp 69-79.
Westermann, D.T., Ve Crothers, S.E.,1977, Plant Population Effects on The Seed Yield Components of Beans, Crop Sci. 17: S. 493- 496.
Willey, R.W., D.S.O. Osiru, 1972, Studies on Mixture of Maize and Beans (Phaseolus vulgaris L.) with Particular Reference to Plant Population, Jour. Of Agr. Sci., Camb., 79 : 517-529.
Willey, R.W., 1990, Resource Use in İntercropping System. Agric Water Manage. 17, 215-231.
Yertutan, A., 1996, Trakya Bölgesinde Mısır ve Fasulye Karışık Ekimi Üzerine Araştırmalar, Yük. Lis. Tezi, T.Ü. Fen Bil. Enst.,Tekirdağ.
Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metodlar, T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Gn. Md. Toprak ve Gübre Araştırma Enst. Md. Yayınları, Gn. Yy. No. 121, Teknik Yy. No: 56, Ankara.