MIGIRDİÇ MARGOSYAN’IN SÖYLE MARGOS NERELİSEN? ADLI ESERİNDE DİYARBAKIR VE ‘ÖTEKİ’ İMGESİ

Bu çalışmada, Türkiyeli Edebiyat içinde var olan azınlık edebiyatlarından bir tanesi olan Ermeni Taşra Edebiyatı’ndan örnekler verilerek bu tür yapıtların ‘Türkiyeli Edebiyat’ olarak ele alınması gerektiği anlatılmaya çalışılacaktır. Azınlıkların edebiyat yapıtlarını hâkim ulusun etnik adıyla değil de yaşadıkları coğrafya ve kültürün bir öğesi olarak özgün adlarıyla anmak hem azınlıkları hiçe sayan bakış açısından sıyrılmanın bir yoludur hem de daha geniş bir Türk Edebiyatı’ndan bahsetmeyi mümkün kılar. Bu bağlamda, Diyarbakırlı yazar Mıgırdiç Margosyan’ın Türkiyeli bir edebiyat yapıtı olarak değerlendirilebilecek olan Söyle Margos Nerelisen? adlı öykü kitabında anlatılan 1940-1950’li yılların Diyarbakır’ının çokkültürlü ortamı ve bu ortamda var olan azınlıkların zaman ve mekâna göre değişiklik gösteren ‘öteki’ olma durumu ortaya konulacaktır. Birinci bölümde Azınlık Edebiyatı ve Ermeni Taşra Edebiyatı’ndan kısaca bahsedilecek, ikinci bölümde ise Ermeni Taşra Edebiyatı’nın son temsilcisi olan Mıgırdiç Margosyan’ın Diyarbakır’daki yaşantısından esinlenerek yazdığı öykülerinde gözlemlenebilen ‘öteki’ imgesi, anlatılacaktır.

Diyarbakır and the Image of ‘Other’ in Mıgırdiç Margosyan’s Söyle Margos Nerelisen?

In this study, it will be introduced that literary works of minorities need to be addressed as ‘Literature from Turkey’ at all and some Armenian Provincial Literature, one of the minor literatures existing in the Literature from Turkey, examples will be given. Referring literary works of minorities with its original name as a component of geography and their culture instead of the hegemonic nation’s ethnic name will be both a way of standing out from the perspective of defying minorities as well as make it possible to talk about a wider Turkish Literature. In this context, cultural pluralism in Diyarbakır in 1940-1950 and the case of minorities being ‘other’ which varies according to time and place will be presented through Mıgırdiç Margosyan’s short stories from his book Söyle Margos Nerelisen? as a literary work from Turkey. Minor Literature and Armenian Provincial Literature will be explained in the first part of this study. In the second section, the image of ‘other’ which can be observed in Margosyan’s short stories which he wrote inspiring his own life in Diyarbakır will be described.