ÇOK AMAÇLI PLANLAMANIN KAVRAMSAL ÇATISI VE ÖRNEK UYGULAMA

Günümüz ormancılığında temel amaç, ekolojik dengeyi bozmadan ormanları çok amaçlı yararlanma ilkesine göre sürdürülebilirlik çerçevesinde planlamaktır. Çok amaçlı planlamanın temeli orman fonksiyonlarının belirlenmesi ve sayısal olarak ortaya konmasıdır. Bununla birlikte amaç önceliklerinin de belirlenmesi gerekmektedir. Özellikle son 10 yıldan beri Yöneylem Araştırması Teknikleri gibi karar verme yöntemleri ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Orman Amenajman Planlarının düzenlenmesinde yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Meşcere haritası, yol ağı haritası, toprak haritası gibi grafik veriler ile meşcere hacmi, artımı, ağaç sayısı gibi grafik olmayan verileri içeren konumsal veri tabanının kurulması ve orman fonksiyonlarının sayısal olarak ortaya konması çok amaçlı orman amenajman planlarının düzenlenmesinde en önemli aşamalardır. Bu çalışmada, çok amaçlı planlamanın kavramsal yapısı oluşturulmaya çalışılmış ve planlama süreci bir örnek üzerinde açıklanmıştır

CONCEPTUAL FRAMEWORK OF MULTI-OBJECTIVE PLANNING WITH A CASE STUDY

Forests management design of the day focuses on protection as well as the sustainable use of forest values. The basic requirement of multi-objective forest management planning is identify  and quantify forest values and to determine management  objectives. The priorities of management objectives, however, must be decided. Decision support tools such as operation research techniques and GIS, therefore, have effectively been used in management planning process over the last decade. Designing spatial data base including graphical data such as stand map, soil map, road map and attribute data such as stand volume, increment, number of trees and determining forest values are necessary steps for preparing a comprehensive forest management plan. This study aims to; establish conceptual framework of Multi-objective planning and prepare forest values maps necessary for management planning by using multi-objective planning models. 
Keywords:

-,

___

  • Asan, Ü., Çok Amaçlı Faydalanma Prensibine ve Ormanların Fonksiyonlarına Göre Uygulanacak Silvikültür Tekniği, Ormanların Çok Amaçlı Olarak Planlanması Semineri, Bolu, 1999, Bildiriler Kitabı, s. 50-57.
  • Asan, Ü., 1992, İşletme Sınıfı Ayrımında Fonksiyonel Yaklaşım, Orman Mühendisliği Dergisi, (5) (1992) 30-31.
  • Tewari, D.D., Campbell, J.Y., Devoloping and Sustaining Non-Timber Forest Products: Some Policy Issues and Concerns with Special Reference to India, Journal of Sustainable Forestry, 3 (1) (1995) 53-79.
  • Mısır, M., Çok Amaçlı Orman Amenajman Planlarının Coğrafi Bilgi Sistemlerine Dayalı Olarak Amaç Programlama Yöntemiyle Düzenlenmesi (Ormanüstü Planlama Birimi Örneği ile), Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2001.
  • Eraslan, İ., Türkiye’de Ormanın Çok Çeşitli Fonksiyonlarına Dayanılarak Devlet Orman İşletmelerinde Amaçların Saptanması, Türkiye’de Ormancılık Gelişiminin Güncel Sorunları Semineri, Bolu-Aladağ, 1980, Bildiriler ve Tartışma Özetleri, s. 43-58.
  • Eraslan, İ., Orman Amenajmanı, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Yayını, No: 318, İstanbul, 1982.
  • Asan Ü., Orman Kaynaklarının Çok Amaçlı Kullanımı ve Fonksiyonel Planlama, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, 40 (3) (1990) 67-84.
  • Diaz-Balteiro, L., Romero, C., Combined use of Goal Programming and the Analytic Hierarchy Process in Forest Management, In: Schmoldt, D.L., Kangas, J., Mendoza, A.Z. and Pesonen M. (Eds.) The Analytic Hierarchy Process in natural Resource and Environmental Decision Making. Kluwer Academic Publishers, pp. 81-95, 2001.