Cumhuriyet Dönemi Dini Tartışmaların Basındaki Yeri: Yeni Adana Gazetesi Örneği

Bu çalışmanın amacı Osmanlı Devleti’nde 100 yıl önce gündemdeki dini konuları tespit ederek, bu konuların İslam Hukukuna göre incelenmesidir. Çalışmada takip edilen yöntem öncelikle Yeni Adana gazetesinde 1922 yıllarında yayınlanan makale, haber vb. yazılar hakkında kısa bir bilgi verilmesi, ardından söz konusu yazının transkripsiyon yapılması; zira gazetede yayınlanan yazılar gayet sade ve anlaşılır olarak yazılmıştır. Son olarak da yazıda geçen dini-hukuki konuların ilgili alanlarında temel eserlerin dikkate alarak incelenmesi esasına dayanmaktadır.  

___

  • Akyıldız, Ali (2010), “Şer‘iye ve Evkaf Vekâleti”, DİA, İstanbul.
  • Ali el-Kârî, Nureddin Ali b. Sultan Muhammed (1997), Fethu Babi'l-İnaye Bi-Şerhi'n-Nükaye, nşr. Muhammed b. Nazzar Temim, Heysem b. Nazzar Temim, Dar’ul-Erkam b. Ebi Ekram, Beyrut.
  • Asım Efendi (2014), el-Okyanusu’l-Basît fi Tercümeti’l Kamusi’l-Muhît, nşr. Mustafa Koç ve Eyüp Tanrıverdi, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, İstanbul.
  • Baltacı, Cahid (2005), XV - XVI. Yüzyıllarda Osmanlı Medreseleri, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı (İFAV), İstanbul.
  • Bardakoğlu, Ali (1997), “Hak” DİA, XV, İstanbul.
  • Buhârî Alaüddin Abdülazîz b. Ahmed b. Muhammed Abdülazîz (1997), Keşfü'l-Esrar an Usûli Fahrilislam el-Pezdevi, nşr. Abdullah, Mahmut ve Muhammed Ömer, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut.
  • Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail (2010), Sahîh’ül-Buhârî, nşr. Halil b. Me’mun Şiha, Daru’l-Marife, Beyrut.
  • Cessâs, Ebû Bekr Ahmed b. Alî Râzî (1992), Ahkâmü'l-Kur'ân nşr. Muhammed es-Sadık el-Kamhavi, Dâru İhyai't-Türâsi'l-Arabi, Beyrut.
  • Çağrıcı, Mustafa (1995), “Emr-i bi’l-Maruf Nehy-i ani’l-Münker”, DİA, İstanbul.
  • Davudoğlu, Ahmed (1973), Sahih-İ Müslim Tercemesi ve Şerhi, Sönmez Neşriyat, İstanbul.
  • Ebû Davud, Süleyman b. Eş'as b. İshak el-Ezdi es-Sicistani (1997), Sünenu Ebî Davud, nşr. İzzet Ubeyd ed-De’as, Muhammed Ali es-Seyyid, Dar’u ibn Hazm, Beyrut.
  • İbn Kesir, Ebü'l-Fida İmadüddin İsmail b. Ömer (tz), Muhtasaru Tefsiri İbn Kesir, thk. Muhammed Ali Sâbûnî, Daru’l-Cîl, Beyrut.
  • İbn Mâce Ebû Abdullah Muhammed b. Yezid er-Rebei el-Kazvini (1998), Sünenu İbn Mâce, nşr. Ali b. Hasan b. Abdilhamit, Mektebetü’l-Maarif, Riyad.
  • İbn Manzur, Ebü'l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî (tz), Lisanü'l-Arab nşr. Abdullah Ali el-Kebir v.dğr., Daru’l-Maarif, Kahire.
  • İbn Teymiye, Ebu’l-Abbas Takiyyüddin Abdülhalim (1991), el-İstikame, el-Memleketü’l-Arabiyetü’s-Suudiye, Riyad. İsfahani, Ebü'l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed b. Mufaddal Ragıb (2009), el-Müfredat fî Garibi'l-Kur'ân, Daru’l-Kalem, Dımaşk.
  • Kallek, Cengiz (1998), “Hisbe”, DİA, İstanbul.
  • Kâsânî, Ebû Bekr Alaeddin Ebû Bekr b. Mes'ud b. Ahmed el-Hanefî (2005), Bedaiü's-Sanai' fî Tertibi'ş-Şerai‘, nşr. Muhammed Muhammed Tamir, Dar’ul-Hadîs, Kahire.
  • Küçük, Cevdet (1997), “Hafta Tatili”, DİA, XV, İstanbul.
  • Mâlik b. Enes, Ebû Abdullah el-Asbahi el-Himyeri (2004), el-Muvatta, nşr. Mustafa el-Azami, Müessesetü Zaid b. Sultan, Ebu Dabi.
  • Mevsılî, Ebü'l-Fazl Mecdüddin Abdullah b. Mahmûd b. Mevdud (2007), el-İhtiyar li-ta’lili’l-Muhtar, nşr. Halid Abdurrahman el-Akk, Daru’l-Marife, Beyrut.
  • Meydanî, Abdülganî b. Talib b. Hammade ed-Dımaşki el-Hanefi (2012), el-Lübâb fi şerhi’l-Kitâb, nşr. Abdürrezzâk el-Mehdi, Dârü’l-Kitâbi’l-Arabi, Beyrut.
  • Müslim b. el-Haccac, Ebü'l-Hüseyin el-Kuşeyri en-Nisaburi, Sahîhu Müslim, nşr. Muhammed Fuad Abdülbaki (2010), Müessetü’l-Muhtar, Kahire.
  • Şevkânî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ali b. Muhammed el-Havlani (2011), İrşadü'l-Fuhul ila Tahkiki'l-Hak min İlmi'l-Usûl, nşr. Muhammed Subhi b. Hasan Hallak, Dar’u ibn’il-Kesir, Beyrut.
  • Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre es-Sülemi (2011), Sünenü't-Tirmizî, nşr. Ammar Tayyar ve dğr. , Müesset’ü-Risâle, Dimaşk.
  • Yusuf Abdurrahman el-Fert (2003), et-Tatbikatü’l-Muasıra li Seddi Zeria, Daru’l-Fikri’l-Arabi, Kahire.