Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ndeki Mülteci Profesörler
1930 yılının başlarında Avrupanın ortasındaki Almanya'da nasyonal sosyalizm kitle desteğini artırırken Avrupanın güneydoğusundaki Türkiye'de Mustafa Kemal ve arkadaşları cumhuriyet rejiminin kurumlarını yerleştirmeye çalışmaktaydılar. Almanya'da akademisyenlerin bazıları liberal, bazıları sosyal demokrat, bazıları musevi oldukları için işlerinden çıkartılmaktaydı. Türkiye'de ise Mustafa Kemal ve arkadaşları kurmayı planladıkları yeni üniversite için yeni akademisyenler aramaktaydılar. Bunların yolu Zürih'de kesişir. Makalede önce genel olarak Alman profesörlerin Türkiye'ye gelişleri üzerinde durulacak sonra da özel olarak Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde çalışan mülteci profesörlerden Fakülte arşivinde özlük dosyası bulunan üçünün dosyalarındaki bilgiler aktarılacaktır.
Anahtar Kelimeler:
Mülteci, Alman Profesörler, Türkiye'de Sosyoloji, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarihi, Ankara Üniversitesi Tarihi
During the early I930s, while national socialism in Germany sought mass support, in Turkey Mustafa Kemal Atatürk and his companions were trying to establish institutions of the republican regime. Academics in Germany were then being dismissed of their posts; some of them were liberal, some of them were social democrats and stili others were jewish. in Turkey, on the other hand, Mustafa Kemal and his companions were in search of scholars for a new university. Their path crossed in Zürich, in this article three German professors, worked in Faculty of Letters in Ankara namely Landsberger, Güterbock and Ruben were considered through their private files kept in Faculty's archive.
Keywords:
Exile, German Professors, Sociology in Turkey, History of Faculty of Letters, History of Ankara University,
___
- Çelebi, N. ve S. Kızılçelik. (2002). "İstanbul'da Bir Alman Profesör: Gerhard Kessler." Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, Sayı 2, Cilt 5, 105- 123.
- Çığ, M.İ. (2002). Çivi Çiviyi Söker. Söyleşi: Serhat Öztürk. İstanbul: İş Bankası Yayını.
- Delilbaşı, M. (2000). "Sunuş", AÜ. DTCF Öğrenci Rehberi 2000-2001. Ankara: AÜ .Basımevi.
- Hirsch, E.E. (1998a). Dünya Üniversiteleri ve Türkiye'de Üniversitelerin Gelişimi. Cilt 1,2. baskı. Ankara: AÜ. Yayını.
- Hirsch, E.E. (1998b). Dünya Üniversiteleri ve Türkiye'de Üniversitelerin Gelişimi. Cilt 2, 2. baskı, Ankara: AÜ. Yayını.
- Hirsch, E.E. (2000). Anılarım. 5. bası. (Çev. Fatma Suphi). Ankara: TÜBİTAK.
- Neumark, F. (1982). Boğaziçine Sığınanlar, Türkiye'ye İltica Eden Alman İlim Siyaset ve Sanat Adamları 1933-1953. (Çev. Şefik Alp Bahadır). İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Enstitüsü Yayını.
- Shahidian, H. (2001). "Sociology and Exile: Banishment and Tensional Loyalties." Current Sociology, vol. 48, nr. 2, 71-99.
- Widmann, H. (2000). Atatürk ve Üniversite Reformu (Exil und Bildungshilfe). (Çev. Aykut Kazancıgil ve Serpil Bozkurt). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1942
- Yayıncı: Ankara Üniversitesi